مایلز دویچر (Miles Deutscher)، تحلیلگر مطرح بازار رمزارزها معتقد است صنعت دیفای به اندازه سال‌های گذشته دچار کلاهبرداری‌های پانزی نخواهد شد. با این حال، وی انتظار دارد شور و هیجان پیرامون پروژه‌های ری استیکینگ (استیکینگ مجدد) و همچنین ایردراپ آتی پروژه آیگن لیر (EigenLayer) فرصت را برای کلاهبرداری‌های مختلف از جمله طرح‌های پانزی فراهم کند.
به نقل از بی‌این کریپتو، فارغ از ری استیکینگ، دویچر معتقد است حوزه هوش مصنوعی، BRC-20، توکنیزه کردن دارایی‌های دنیای واقعی، بازی‌های مبتنی بر NFT و پروژه‌های زیرساختی غیرمتمرکز نیز می‌توانند در بولران سال جاری توجه زیادی به خود جلب کنند.
دویچر: ثبات پروژه‌های ری استیکینگ جای بحث دارد
آیگن لیر یکی از جدیدترین پروژه‌های بلاکچین اتریوم است که با نوآوری ویژه خود تاکنون کاربران زیادی را جذب خود کرده است. با استفاده از این پروتکل، کاربران می‌توانند اترهای استیک شده خود در شبکه اتریوم را بدون آن استیک کردن (Unstake) در سایر پروژه‌ها استیک کنند، بدین ترتیب یک سود تجمی از استیکینگ در پروتکل‌های مختلف نصیب کاربران می‌شود.
آیگن لیر هدف خود را جمع‌آوری کننده امنیت در سراسر شبکه اتریوم و گسترش آن عنوان کرده است. به عبارت دیگر، این پروژه به دنبال آن است تا امنیت سایر پروژه‌ها و سرویس‌های مبتنی بر شبکه اتریوم را تامین کند. این اتفاق با استیکینگ مجدد یا ری استیکینگ انجام می‌شود. در این فرآیند کاربران توکن‌های لیکویید استیکینگ خود که در قبال استیک اتر به دست آورده‌اند را در قراردادهای هوشمند آیگن لیر دوباره استیک و سود بیشتری کسب کنند. دویچر این فرآیند را ییلد استیکینگ (yield-stacking) می‌نامد.
در حال حاضر هیجان زیادی مبنی بر ایردراپ احتمالی آیگن لیر وجود دارد که می‌تواند فرصت را برای سوء استفاده هکرها و کلاهبرداران فراهم کند.
علیرغم محبوبیت استیکینگ مجدد و پروژه آیگن لیر، دویچر معتقد است با توجه به توکنومیک، ارزش اسمی این پروتکل شبیه به طرح‌های پانزی به نظر می‌رسد و در رابطه با ثبات و پایداری آن نیز ابهاماتی وجود دارد.
وی در این رابطه گفت:
من ری استیکینگ را نسخه بعدی پروژه‌های پانزی دیفای می‌دانم. هیجان پیرامون استیکینگ مجدد بسیار شبیه به پروتکل‌های پانزی سال ۲۰۲۱ است. وقتی مردم ریسک بیشتری می‌کنند، به دنبال بازدهی بیشتری هستند و دنبال فرصت‌های مختلف آنچین می‌گردند. این همان چیزی است که در طرح‌های پانزی سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ دیدیم.
علیرغم انتقادات بسیار، پروژه‌های استیکینگ مجدد از زمان آغاز به کار بیش از ۲ میلیارد دلار سرمایه جذب کرده‌اند. پروژه‌های محبوب دیگری از جمله KelpDAO، ether.fi، و Renzo به تنهایی روی هم رفته ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه جذب کرده‌اند.
ریسک زیاد فضای دیفای
مجله فوربس سال ۲۰۲۲ در گزارشی استیکینگ دیفای را به طرح‌های پانزی تشبیه کرد. بر اساس این گزارش، پروژه‌های استیکینگ تا زمانی که سرمایه‌گذاران بیشتری قیمت توکن‌های آنها را افزایش دهند پایدار هستند و در صورت نبود تقاضا با مشکل مواجه می‌شوند.
در این گزارش آمده است:
هرچه افراد مقدار بیشتری استیک کنند، پاداش بیشتری دریافت می‌کنند که به نوبه خود عرضه در گردش را افزایش می‌دهد. این تورم در عرضه می‌تواند قیمت توکن را کاهش دهد مگر اینکه هجوم دائمی سرمایه‌گذاران جدید وجود داشته باشد. این اتکا به سرمایه‌گذاران جدید برای حفظ قیمت مشابه با طرح‌های پانزی است.
سال گذشته نیز کمیسیون معاملات آتی کالای آمریکا از سه پروژه دیفای Opyn، ZeroEx و Deridex با اتهام انجام معاملات غیرقانونی شکایت کرد. در آن زمان این آژانس از استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته برای پنهان کردن جرایم صورت گرفته در فضای کریپتو انتقاد کرد و خواستار وضع قوانین سختگیرانه‌تری بر دیفای شد.
کمیسیون معاملات آتی کالا در آن زمان گفت:
در این سال‌ها، توسعه‌دهندگان دیفای به این نتیجه رسیده‌اند که تراکنش‌های غیرقانونی اگر از طریق قرارداد هوشمند انجام شوند قانونی می‌شوند.
وزارت دادگستری آمریکا نیز سال گذشته بنیانگذاران پروژه Forsage را به راه‌اندازی یک طرح پانزی ۳۴۰ میلیون دلاری متهم کرد. شبکه اجتماعی Friend.tech نیز به خاطر تشابه با طرح‌های پانزی انتقادات بسیار زیادی به خود جذب کرده است.
