معرفی ۵تا از بهترین صرافی های غیر متمرکز برای ایرانیان در سال ۲۰۲۴
با پیشرفت حوزه دیفای و افزایش علاقه کاربران به صرافی های غیر متمرکز، توسعه دهندگان و سرمایه گذاران زیادی جذب این حوزه شدند و در نتیجه امروزه شاهد صرافی های غیر متمرکز زیاد و متنوعی هستیم. این پروژه‌های بلاک چینی هر کدام در حال ارائه خدمات جدید و جذابی هستند تا بتوانند بخش بیشتری از کاربران را به خود جذب کنند و این حس رقابت باعث پیشرفت هرچه سریع‌تر حوزه دیفای شده است. اما برای انتخاب یک صرافی چه نکاتی را باید مورد بررسی قرار دهیم؟ بهترین صرافی های غیر متمرکز کدامند و کدام یک از آن‌ها خدمات بهتری ارائه می‌دهند؟ برای هر کدام از شبکه‌های بلاک چینی کدام صرافی خدمات بهتری دارد؟ در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید تا با بهترین صرافی های غیر متمرکز آشنا شوید. در ادامه نیز معیارهای انتخاب بهترین صرافی‌ها را بررسی می‌کنیم.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی غیر متمرکز (Decentralized Exchange یا DEX) نوعی پلتفرم معاملاتی ارزهای دیجیتال است که برخلاف صرافی‌های متمرکز، به صورت غیر متمرکز عمل می‌کند و بدون واسطه مرکزی، امکان مبادله مستقیم ارزهای دیجیتال بین کاربران را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد. در این نوع صرافی‌ها، کنترل و مدیریت دارایی‌ها کاملاً در اختیار کاربران است و نیازی به اعتماد به یک نهاد مرکزی برای نگهداری و اجرای تراکنش‌ها وجود ندارد.
صرافی‌های غیر متمرکز از فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای اجرای خودکار تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. قراردادهای هوشمند کدهای برنامه‌نویسی شده‌ای هستند که در بلاک چین پیاده‌سازی می‌شوند و با شرایط مشخص به صورت خودکار اجرا می‌شوند. این قراردادها باعث می‌شوند که کاربران بتوانند به صورت مستقیم و امن با یکدیگر ارزهای دیجیتال تبادل کنند، بدون اینکه نیازی به واسطه یا نهاد مرکزی داشته باشند.
یکی از مزایای اصلی صرافی های غیر متمرکز این است که کاربران بر دارایی‌های خود کنترل دارند و نیازی به سپرده‌گذاری در کیف پول صرافی ندارند، که این موضوع خطراتی مانند هک شدن صرافی‌های متمرکز را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، به دلیل غیر متمرکز بودن، قوانین محدودکننده جغرافیایی یا مالی در این صرافی‌ها کمتر اعمال می‌شود و کاربران از هر نقطه‌ای از جهان می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. از سوی دیگر، این صرافی‌ها معایبی هم دارند؛ برای مثال، نقدینگی در صرافی‌های غیر متمرکز پایین‌تر از صرافی‌های متمرکز است. همچنین، به دلیل اینکه هیچ نهاد مرکزی برای حل اختلافات یا مشکلات وجود ندارد، کاربران باید از دقت و امنیت تراکنش‌های خود اطمینان حاصل کنند.
معرفی بهترین صرافی های غیر متمرکز
تا اینجای مقاله با اصلی‌ترین معیارهای انتخاب صرافی غیر متمرکز و مواردی که باید زیر نظر داشته باشیم را آشنا شدیم؛ در ادامه بهترین صرافی های غیر متمرکز را معرفی می‌کنیم:
صرافی غیر متمرکز یونی سواپ (Uniswap)
صرافی یونی سواپ به عنوان اولین صرافی غیرمتمرکز موفق، توانست کاربران زیادی را به خود جذب کند و در حال حاضر یکی از پرکاربردترین صرافی‌های غیر متمرکز است. این صرافی تمرکز اصلی خود را بر بستر شبکه اتریوم قرار داده است اما در کنار آن از شبکه‌هایی از جمله آربیتروم، پالیگان، آپتیمیزم و… نیز پشتیبانی می‌کند. صرافی غیر متمرکز Uniswap به صورت متوسط روزانه بیش از ۱.۵ میلیارد دلار حجم معاملات دارد. اکثر فرصت‌های جذاب در فضای دکس‌ها بر بستر شبکه اتریوم ایجاد می‌شوند، در نتیجه در سبک معاملاتی دکس تریدینگ صرافی یونی سواپ می‌تواند یک ابزار بسیار کاربردی برای استفاده از این فرصت‌ها به حساب بیاید. ویژگی‌های صرافی یونی سواپ به شرح زیر است:
- استفاده از مدل بازارساز خودکار (AMM)
- تامین استخرهای نقدینگی توسط کاربران
- کاربرپسندی و
- قابلیت دسترسی آسان
- عدم نیاز به ثبت‌نام یا فرآیند احراز هویت (KYC)
- توکن حاکمیتی با نام UNI برای حاکمیت در شبکه و پاداش
یونی‌سواپ در طول سال‌ها چندین نسخه از خود را معرفی کرده است. نسخه سوم این صرافی (Uniswap V3) در سال ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد و ویژگی‌های بهبود‌یافته‌ای مانند «تمرکز نقدینگی» را معرفی کرد. این ویژگی به تأمین‌کنندگان نقدینگی اجازه می‌دهد نقدینگی خود را در محدوده قیمتی خاصی متمرکز کنند. همچنین تمرکز نقدینگی باعث بهبود بهره‌وری سرمایه و کاهش اسلیپیج در معاملات می‌شود.
صرافی غیر متمرکز پنکیک سواپ (PancakeSwap)
دومین صرافی غیرمتمرکز که اعتبار زیادی دارد و یکی از بهترین صرافی های غیر متمرکز محسوب می‌شود، صرافی پنکیک سواپ است. شبکه بلاک چینی BSC به دلیل مقیاس پذیری بالا کاربران زیادی را به خود جذب کرده و از نظر تعداد کاربر جایگاه بالایی دارد. صرافی PancakeSwap نیز به عنوان برترین صرافی این شبکه، بخش زیادی از کاربران را به خود جذب کرده است و با نقدینگی و حجم معاملاتی بالا یکی از بهترین صرافی های غیر متمرکز است. شبکه BSC به دلیل تعداد بالای کاربران جذابیت بالایی در سبک معاملاتی دکس تریدینگ دارد و در نتیجه پنکیک یک ابزار بسیار کاربردی در این سبک معاملاتی به حساب می‌آید. ویژگی‌های پنکیک‌سواپ به شرح زیر است:
- توکن بومی به نام CAKE است برای پاداش به تأمین‌کنندگان نقدینگی (LP) و شرکت در فرآیندهای حاکمیتی
- ییلد فارمینگ
- استیکینگ
- امکان خرید و فروش NFTها
- قابلیت‌های منحصر به فردی مانند Lottery و Syrup Pools که Lottery به کاربران اجازه می‌دهد با خرید بلیت‌های باینری، شانس برنده شدن جوایز بزرگ را داشته باشند. از طرفی Syrup Pools امکان استیک کردن توکن‌های CAKE برای دریافت جوایز را به کاربر می‌دهد.
- رابط کاربری ساده و کاربرپسند
- امنیت بالا
- جامعه فعال کاربران
صرافی غیر متمرکز سوشی سواپ (SushiSwap)
سوشی سواپ یکی از بهترین صرافی های غیر متمرکز (DEX) است که براساس مدل بازارساز خودکار (AMM) فعالیت می‌کند. این پلتفرم در آگوست ۲۰۲۰ راه‌اندازی و به سرعت به عنوان یکی از بزرگترین DEXهای فعال در حوزه دیفای شناخته شد. سوشی سواپ به کاربران این امکان را می‌دهد تا دارایی‌های دیجیتال خود را بدون نیاز به واسطه‌های متمرکز، مستقیم و به صورت همتا به همتا مبادله کنند. ویژگی‌های صرافی سوشی سواپ به شرح زیر است:
- سیستم استخراج نقدینگی
- توکن SUSHI برای پاداش به تأمین‌کنندگان نقدینگی و حاکمیت
- استخرهای نقدینگی متعدد
- برنامه‌های استخراج نقدینگی پیشرفته
نسخه جدیدی از سوشی سواپ به نام SushiXSwap v2 در سال ۲۰۲۴ معرفی شد. این نسخه امکان انتقال دارایی‌ها بین ۱۲ بلاک چین مختلف را بدون نیاز به بریجینگ (Bridging) فراهم می‌کند و تجربه کاربری بهتری در اختیار کاربران می‌گذارد.
صرافی غیر متمرکز کرو فایننس (Curve Finance)
کرو فایننس یکی دیگر از بهترین صرافی های غیر متمرکز است که به طور خاص برای تبادل استیبل‌کوین‌ها طراحی شده است. این پلتفرم از مدل بازارساز خودکار استفاده می‌کند و تمرکز اصلی آن بر معاملات کم‌هزینه و با نوسانات کم برای استیبل‌کوین‌ها و دارایی‌های با نوسانات پایین است. مهمترین ویژگی‌های کرو فایننس شامل موارد زیر است:
- کاهش اسلیپیج و کارمزدهای معاملاتی پایین در مقایسه با سایر پلتفرم‌های مشابه مانند یونی سواپ
- نرخ‌های مبادله پایدار
- استخرهای نقدینگی مختلفی
- توکن CRV و سایر جوایز
- مدل حکمرانی غیر متمرکز و کسب سود با قفل کردن توکن‌های CRV
- توانایی ایجاد ارتباط با سایر پروتکل‌های دیفای
- ییلد فارمینگ
- تخصص در استیبل‌کوین‌ها
صرافی غیر متمرکز دی وای دی ایکس (dydx)
صرافی dYdX بر معاملات مشتقات به ویژه قراردادهای دائمی (Perpetual Swap) متمرکز است. این پلتفرم به دلیل امکانات پیشرفته‌ای که در اختیار معامله‌گران حرفه‌ای می‌دهد، مانند معاملات مارجین و دسترسی به اهرم تا ۲۰ برابر، یکی از بهترین صرافی های غیر متمرکز در دنیا است. dYdX از راهکارهای لایه دوم اتریوم به نام StarkWare استفاده می‌کند که سرعت معاملات را افزایش می‌دهد و هزینه‌های تراکنش را پایین می‌آورد. dYdX به تازگی نسخه چهارم خود را معرفی کرده است که با انتقال به اکوسیستم کازماس (Cosmos)، به یک بلاک چین مستقل تبدیل شده است. از ویژگی‌های صرافی dYdX می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان ارائه یک زیرساخت کاملاً غیر متمرکز
- تضمین امنیت شبکه با استفاده از مکانیزم اثبات سهام (PoS)
- توکن DYDX به عنوان توکن حاکمیتی
- استفاده از قراردادهای هوشمند و مدل غیر حضانتی
معرفی بهترین صرافی های غیر متمرکز برای هر کدام از شبکه‌های بلاک چینی
پیشتر با تعدادی از بهترین صرافی های غیر متمرکز آشنا شدیم، اما در ادامه قصد داریم تعدادی از بهترین صرافی‌ها برای هر کدام از شبکه‌های بلاک چینی را معرفی کنیم. درواقع تجمیع کنندگان نقدینگی از نقدینگی صرافی‌هایی که در جدول زیر بررسی می‌کنیم استفاده می‌کنند:
| نام شبکه | نام صرافی ۱ | نام صرافی ۲ | نام صرافی ۳ | نحوه پرداخت کارمزد |
| اتریوم | یونی سواپ | بالانسر | Curve | ETH |
| BSC | پنکیک سواپ | Biswap | یونی سواپ | BNB |
| آربیتروم | یونی سواپ | تریدر جو | Camelot | ETH بر پایه آربیتروم |
| پالیگان | یونی سواپ | Quick swap | بالانسر | Matic |
| آپتیمیزم | یونی سواپ | Velodrome | Beethoven | ETH بر پایه آپتیمیزم |
| آوالانچ | تریدر جو | Pangolin | – | AVAX |
| سولانا | Orca | Jupiter | – | SOL |
| فانتوم | Spooky swap | Beethoven | ویگو سواپ | FTM |
| زد کی سینک | Velocore | Syncswap | Mute | ETH بر پایه زد کی سینک |
معیارهای مهم برای انتخاب بهترین صرافی های غیر متمرکز
برای رتبه بندی صرافی های غیر متمرکز (DEX) و انتخاب برترین آن‌ها معیارهای مهم زیادی وجود دارد. مجموعه‌ای از این معیارها برتری صرافی‌های مختلف نسبت به یکدیگر را تعیین می‌کند. در ادامه به معرفی تعدادی از این معیارها خواهیم پرداخت.
حجم معاملاتی
در بازارهای مالی و دنیای معاملات، نقدینگی مهمترین نقش را ایفا می‌کند. هر چقدر نقدینگی برای یک محصول (رمزارز) بالاتر باشد در نتیجه میزان نقدشوندگی آن محصول بالاتر است؛ نقدشوندگی بالاتر باعث افزایش تمایل کاربران به انجام معاملات و حتی سرمایه گذاری می‌شود. صرافی‌هایی که استخرهای نقدینگی با عمق (میزان نقدینگی) بالا و البته حجم معاملاتی بیشتری دارند گزینه‌های مناسبتری برای انتخاب به حساب می‌آیند. در کنار میزان حجم معاملاتی، حجم نقدینگی قفل شده (TVL) نیز یکی دیگر از معیارهای مهم در برای انتخاب صرافی مورد نظر است.
میزان درآمد پلتفرم
هر پروژه و کسب و کاری برای آن که بتواند در میدان رقابت باقی بماند نیاز به درآمدزایی دارد. درآمد صرافی‌های غیر متمرکز از طریق کارمزد معاملات تامین می‌شود (البته کارمزدها بین پلتفرم و تامین کنندگان نقدینگی پخش می‌شود). در نتیجه حجم معاملاتی بالاتر باعث بالاتر رفتن درآمد پلتفرم می‌شود. پلتفرمی که بتواند با مدیریت درست در ایجاد مشوق برای تامین کنندگان نقدینگی و از طرفی افزایش حجم معاملاتی، درآمد خالص خود را افزایش دهد، می‌تواند بودجه مناسبتری برای توسعه پلتفرم داشته باشد. پلتفرمی که درآمد مناسبی داشته باشد و در مسیر توسعه قرار بگیرد، هم برای انتخاب به عنوان بستر معاملاتی و هم برای سرمایه گذاری بر روی خود پلتفرم می‌تواند گزینه جذاب‌تری باشد.
تعداد کاربران
یکی از معیارهایی که به رشد یک پلتفرم کمک می‌کند تعداد کاربران آن پلتفرم است. زمانی که تعداد کاربران یک پلتفرم بالاتر باشد می‌توانیم از آن پلتفرم حجم معاملاتی بالاتر و البته میزان درآمدزایی بیشتری را انتظار داشته باشیم. پلتفرم‌هایی با تعداد کاربر فعال بیشتر می‌توانند ارزش بالاتری در رتبه بندی داشته باشد. صرافی‌های غیر متمرکز بیشترین سهم از کاربران حوزه دیفای را به خود اختصاص داده‌اند.
شبکه‌های تحت پوشش
یکی از اصلی‌ترین چالش‌های فناوری بلاک چین، عدم توانایی در ایجاد ارتباط میان دو زنجیره مختلف است. در نتیجه صرافی‌های غیر متمرکز نمی‌توانند همزمان از تمام شبکه‌های بلاک چینی و توکن‌های ایجاد شده بر آن پشتیبانی کنند. در مقایسه صرافی‌های غیر متمرکز نباید دو موردی که بر یک بستر بلاک چینی فعالیت ندارند را با یکدیگر مقایسه کرد. برای مثال صرافی غیر متمرکز پنکیک سواپ یکی از بهترین صرافی های راه‌اندازی شده بر بستر شبکه BSC است. صرافی یونی سواپ تمرکز اصلی خود را بر روی شبکه اتریوم قرار داده است و عملکرد بسیار خوبی بر این بستر دارد. اما از آن‌جایی که تمرکز فعالیتی این دو شبکه یکسان نیست، در نتیجه نمی‌توان این دو صرافی را به صورت مستقیم با یکدیگر مقایسه کرد و هر کدام را با توجه به نیازهای شبکه بلاک چینی مورد هدف باید مورد بررسی قرار داد.
نوآوری و ارائه خدمات جدید
در حوزه فناوری سرعت رشد بسیار بالاست و پروژه‌ها برای بقا باید نوآوری داشته و مزیت‌های رقابتی ارائه دهند. معرفی مکانیزم‌های جدید، افزایش کارایی استخرهای نقدینگی، بهینه‌سازی مکانیزم تعیین نسبت قیمتی و… از مواردی است که پروژه‌ها می‌توانند با ایجاد خلاقیت در آن کاربران بیشتری را به خود جذب کنند.
امنیت قراردادهای هوشمند
دنیای غیرمتمرکز در حال حذف فرد شخص ثالث از فرایند کاری است تا محیطی بی نیاز به اعتماد به فرد ایجاد شود. این فرایند با توجه به استفاده از قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. درواقع مخاطب به جای اعتماد کردن به فرد، به قراردادهای هوشمند اعتماد می‌کند. اما پروژه‌هایی که قراردادهای هوشمند آن توسط نهادهای ناظر (Audit) بررسی می‌شوند اعتبار بالاتری دارند.
معیارهای انتخاب بهترین صرافی های غیر متمرکز برای ایرانی‌ها
کاربران ایرانی برای انتخاب صرافی غیرمتمرکز باید شرایط و محدودیت‌های بین‌المللی را در نظر بگیرند. برخی از معیارهای انتخاب صرافی غیر متمرکز برای ایرانی‌ها به شرح زیر است:
- عدم نیاز به احراز هویت (KYC): بسیاری از کاربران ایرانی به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی، امکان احراز هویت در صرافی‌های متمرکز را ندارند. بنابراین، انتخاب DEXهایی که نیازی به احراز هویت ندارند و به کاربران اجازه می‌دهند به‌صورت ناشناس فعالیت کنند، یکی از معیارهای مهم است. صرافی‌هایی مانند یونی سواپ و پنکیک سواپ به کاربران اجازه می‌دهند بدون ارائه اطلاعات شخصی، معاملات خود را انجام دهند.
- پشتیبانی از بلاک چین‌های مختلف: انتخاب صرافی‌هایی که از شبکه‌های بلاک چین مختلف مانند بایننس اسمارت چین، اتریوم و ترون پشتیبانی می‌کنند، به کاربران امکان می‌دهد تا تراکنش‌های خود را با هزینه‌های کمتر و سرعت بیشتری انجام دهند. این موضوع به خصوص برای کاربران ایرانی اهمیت دارد.
- کارمزد پایین و امنیت: یکی از دیگر معیارهای مهم انتخاب صرافی غیر متمرکز برای ایرانی‌ها، میزان کارمزدهای تراکنش و امنیت پلتفرم است. صرافی های غیرمتمرکزی که کارمزدهای پایین‌تری دارند، مانند پنکیک سواپ، به دلیل استفاده از بلاک چین بایننس اسمارت چین، گزینه‌های بهتری برای کاربران ایرانی محسوب می‌شوند. همچنین، باید به امنیت قراردادهای هوشمند توجه داشت تا از حملات هکری و از دست رفتن دارایی‌ها جلوگیری شود.
- دسترسی آسان و کاربردی بودن: پلتفرم‌هایی که رابط کاربری ساده و امکان استفاده از کیف پول‌هایی مانند متامسک یا تراست والت را دارند، تجربه کاربری بهتری برای معامله‌گران ایرانی به همراه خواهند داشت.
صرافی های غیر متمرکز بهتر است یا صرافی های متمرکز؟
مقایسه بین صرافی های غیرمتمرکز (DEX) و متمرکز (CEX) به اهداف و نیازهای کاربران بستگی دارد. صرافی‌های متمرکز (CEX) مانند بایننس و کوین بیس اغلب به دلیل سرعت بالا، نقدینگی بیشتر و کاربری آسان برای کاربران گزینه‌های جذاب‌تری هستند. این صرافی‌ها معمولاً خدمات پشتیبانی بهتری ارائه می‌دهند و امکان معامله با فیات (ارزهای رایج) در این صرافی‌ها وجود دارد. اما نقطه ضعف اصلی آن‌ها، نیاز به احراز هویت (KYC) و نظارت متمرکز است. این موضوع برای برخی کاربران، به خصوص در کشورهایی مانند ایران، محدودیت‌هایی ایجاد می‌کند. همچنین، دارایی‌های کاربران در کنترل صرافی قرار دارد که در صورت هک یا ورشکستگی صرافی، خطر از دست رفتن دارایی‌ها را نباید نادیده گرفت.
صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) مانند صرافی‌هایی که در این مقاله معرفی کردیم، به کاربران اجازه می‌دهند بدون نیاز به احراز هویت، به‌صورت مستقیم و همتا به همتا معامله کنند. این صرافی‌ها امنیت بالاتری دارند زیرا دارایی‌ها در کیف پول شخصی کاربر نگهداری می‌شوند و خطر هک شدن صرافی وجود ندارد. همچنین، در این صرافی‌ها کاربران کنترل کامل بر دارایی‌های خود دارند. اما نقدینگی کمتر و کارمزدهای بالاتر در شبکه‌های مانند اتریوم و رابط کاربری پیچیده‌تر از معایب DEXها محسوب می‌شود. اگر امنیت و حریم خصوصی برای شما اولویت دارد و می‌خواهید کنترل مستقیم بر دارایی‌هایتان داشته باشید، صرافی‌های غیرمتمرکز مناسب‌تر هستند. اما اگر تجربه کاربری ساده‌تر و دسترسی به خدمات پیشرفته‌تری مانند پشتیبانی از ارزهای فیات برای شما مهم است، صرافی‌های متمرکز گزینه بهتری خواهند بود.
بیشتر بخوانید: مقایسه صرافی متمرکز و صرافی غیر متمرکز
چرا بیتفا به دکس تریدرها پیشنهاد می‌کند از تجمیع کنندگان نقدینگی استفاده کنند؟
تجمیع کنندگان نقدینگی به استخرهای نقدینگی تقریباً تمام صرافی‌های معتبر دسترسی دارند. آن‌ها به صورت مستمر در حال جستجو بهترین استخر موجود برای جفت ارز مورد نظر هستند. به جای آن که کاربر تک به تک تمام صرافی‌ها را مورد بررسی قرار دهد تا بهترین شرایط برای معامله خود را پیدا کند، تجمیع کننده نقدینگی این جستجو را به صورت خودکار انجام می‌دهد. درنهایت بهترین نتیجه را در اختیار کاربر قرار خواهد داد. از طرفی به دلیل دسترسی این صرافی‌ها به حجم گسترده‌ای از داده، نقد کردن توکن‌هایی با میزان نقدینگی پایین‌تر در تجمیع کنندگان نقدینگی آسان‌تر است.
پیشنهاد می‌کنم اگر قصد انجام معامله در صرافی‌های غیر متمرکز و آموزش سبک معاملاتی دکس تریدینگ را دارید پس حتماً نحوه کار با صرافی وان اینچ و یا نحوه کار در صرافی اوپن اوشن را آموزش ببینید.
