شاید یکی از مهمترین سوالاتی که در هنگام ورود به بازار رمز ارزها برای کاربران پیش می‌آید نحوه نگهداری از ارزهای دیجیتال باشد. ماهیت غیر فیزیکی رمز ارزها باعث می‌شود نحوه ذخیره سازی آن‌ها کمی گیج کننده به نظر برسد؛ اما ساز و کار آن‌ها بسیار آسان‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد، صرفاً باید آن‌ها را درک کنیم. در حالت کلی چندین روش برای نگهداری از رمز ارزها وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. اما کدام یک از روش‌ها مناسب تر است؟ امن‌ترین روش‌های نگهداری از ارزهای دیجیتال کدام است؟
در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید تا به صورت جامع با روش‌های نگهداری از رمز ارزها آشنا شویم.
ارزهای دیجیتال کجا ذخیره می‌شوند؟
یکی اولین سوال‌هایی که در ذهن کاربر ایجاد می‌شود این است که دارایی‌های دیجیتالی من دقیقاً کجا قرار دارند؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا باید با مفهوم بلاکچین آشنا شویم؛ در تعریفی ساده بلاکچین را یک سیستم کامپیوتری یه شکل پایگاه داده در نظر می‌گیریم که یک سری داده رمزنگاری شده را به امن‌ترین شکل در خود ذخیره می‌کند. ارزهای دیجیتال همان داده‌های ذخیره شده در بلاکچین هستند؛ به این صورت که در بلاکچین مشخص می‌شود هر فرد (آدرس) چه مقدار دارایی (ارز دیجیتال) دارد و تمام تراکنش‌ها و انتقال‌ها در بلاکچین ذخیره می‌شوند. به صورت آنی و با انجام هر تراکنش داده‌های کلی شبکه آپدیت می‌شود و هر لحظه مشخص است که چه کسی به چه میزان دارایی دارد و هیچ امکان تقلبی وجود ندارد.
پس در نتیجه در تعریفی ساده، ارزهای دیجیتال به عنوان یک داده (دارایی دیجیتالی) بر بستر بلاکچین ذخیره می‌شوند.
کیف پول ارزهای دیجیتال چیست؟
بالاتر فهمیدیم ارزهای دیجیتال به صورت یک داده با ارزش بر بستر بلاکچین ذخیره می‌شوند و در هر لحظه مشخص است هر فرد (آدرس) چه مقدار دارایی دارد. کیف پول‌های ارز دیجیتال، اپلیکیشن‌هایی هستند که به عنوان یک رابط، کاربر را به شبکه بلاکچینی و دارایی‌های او متصل می‌کنند. بر خلاف عقیده برخی از کاربران، دارایی‌های رمزارزی مستقیماً در کیف پول‌های ارز دیجیتال قرار ندارد و این کیف پول‌ها صرفاً یک پل ارتباطی به حساب می‌آیند.
معرفی انواع کیف پول‌ها
حفاظت از امنیت کلی ارزهای دیجیتال بر عهده بلاکچین است و تفاوت انوع کیف پول‌ها صرفاً در نوع برقراری ارتباط میان کاربر و بلاکچین و تضمین امنیت این ارتباط خلاصه می‌شود. در ادامه انواع کیف‌پول‌ها و روش‌های ذخیره سازی دارایی‌ها را بررسی خواهیم کرد.
کیف پول‌های نرم افزاری
رایج‌ترین نوع کیف پول‌ها نوع نرم افزاری است؛ این نوع کیف پول‌ها همانند دیگر برنامه‌های نرم افزاری قابل نصب بر روی دیوایس‌های مختلف (تلفن هوشمند و دسکتاپ) هستند. به این صورت که نرم افزار مورد نظر را دانلود می‌کنید، از طریق این رابط کاربری (کیف پول) یک آدرس بر بستر بلاکچین ایجاد می‌کنید و دارایی‌های مورد نظر را به آن واریز می‌کنید. کیف پول‌های نرم افزاری کاربر را به شبکه بلاکچینی متصل می‌کنند و امکان واریز و برداشت دارایی‌های دیجیتالی را فراهم می‌کنند.
امنیت کیف پول‌های نرم افزاری
همانطور که بالاتر گفته شد ارزهای دیجیتال بر بستر بلاکچین ذخیره می‌شوند و دراصل امنیت دارایی‌ها از طریق بلاکچین تضمین می‌شود و کیف پول‌های نرم افزاری صرفاً باید امنیت ارتباط را حفظ کنند. کیف پول‌های نرم افزاری معتبر عموماً امنیت بسیار بالایی دارند اما به دلیل راه‌اندازی شدن بر بستر یک دیوایس آنلاین (برای مثال موبایل) ممکن است تحت شرایطی مورد هک و سواستفاده قرار بگیرند. البته احتمال این موضوع بسیار پایین است و می‌توان با خیال راحت به این نوع کیف پول‌ها اعتماد کرد. در آخر مقاله به راهایی برای افزایش امنیت کیف پول‌ها خواهیم پرداخت.
رابط کاربری و نحوه استفاده از کیف پول‌های نرم افزاری
این نوع از کیف پول‌ها محبوبیت بالایی دارند؛ کیف پول‌های نرم افزاری آسان‌ترین رابط کاربری را دارند و به راحتی می‌توان از این نوع کیف پول‌ها استفاده کرد. برای کار با این نوع کیف پول‌ها پیشنهاد می‌کنم مقاله آموزش کیف پول تراست ولت یا آموزش کیف پول سیف پل را مطالعه کنید.
کیف پول‌های سخت افزاری
کیف پول‌های سخت افزاری کاربردی مشابه با کیف پول‌های نرم افزاری دارند اما با این تفاوت که بالاترین میزان امنیت را ارائه می‌دهند. این نوع کیف پول‌ها سخت افزارهایی هستند که به واسطه راه‌های ارتباطی امن (برای مثال بلوتوث رمزنگاری شده) به دیوایس کاربران (تلفن هوشمند یا کامپیوتر) متصل می‌شوند و خدمات واریز و برداشت را برای کاربران فراهم می‌کنند.
امنیت کیف پول‌های نرم افزاری
این نوع کیف پول‌ها همانند کیف پول‌های نرم افزاری پل ارتباطی میان کاربر و بلاکچین به حساب می‌آیند اما به دلیل داشتن لایه‌های امنیتی بیشتر و عدم دسترسی به اینترنت امنیت بشدت بالایی تضمین می‌کنند.
رابط کاربری و نحوه استفاده از کیف پول‌های نرم افزاری
در حالی که کیف پول‌های سخت افزاری امنیت بسیار بالایی دارند اما نحوه راه‌اندازی و استفاده از آن‌ها کمی دشوارتر از کیف پول‌های نرم افزاری است. این نوع کیف پول‌ها زیاد مناسب برای کاربرد روزانه نیستند و بیشتر در جهت نگهداری (هولد کردن) دارایی‌های رمزارزی استفاده می‌شوند. برای کار با این نوع کیف پول‌ها پیشنهاد می‌کنم مقاله آموزش کیف پول کول ولت پرو را مطالعه کنید.
کیف پول‌های حضانتی
کیف پول‌های حضانتی نوع دیگری از کیف پول‌های ارز دیجیتال هستند که احتمالاً قبلاً هم با آن‌ها مواجه بودید. زمانی که در صرافی‌های متمرکز (چه ایرانی چه خارجی) ثبت نام می‌کنید آدرس کیف پول ارز دیجیتالی در اختیار شما قرار می‌گیرد که می‌توانید دارایی‌ها را به آن واریز کنید. اما مالکیت این کیف پول در اختیار شما نیست و در اختیار صرافی قرار دارد؛ زمانی که شما اقدام به برداشت وجه از آن آدرس می‌کنید، درواقع به صرافی درخواست می‌فرستید که دارایی مورد نظر را برای شما انتقال دهد. کاربر در هنگام کار با صرافی و استفاده از این نوع کیف پول‌ها، دسترسی مستقیم به دارایی‌های خود ندارد.
امنیت کیف پول‌های حضانتی
کیف پول‌های حضانتی پایین‌ترین میزان امنیت را ارائه می‌دهند؛ زیرا در هنگام کار با این نوع کیف پول‌ها (صرافی‌ها) شما دسترسی مستقیم به دارایی‌های خود ندارید و اگر هر زمانی صرافی فعالیت خود را متوقف کند، عملاً دسترسی شما به دارایی‌ها غیر فعال خواهد شد.
رابط کاربری و نحوه استفاده از کیف پول‌های نرم افزاری
کیف پول‌های حضانتی مانند کیف پول‌های نرم افزاری کاربر پسند هستند و به راحتی می‌توانید از این نوع کیف پول‌ها استفاده کنید. در نظر داشته باشید هر صرافی با توجه به رابط کاربری خود ممکن است ساز و کار متفاوتی برای استفاده از کیف پول داشته باشد. برای آموزش کار با این نوع کیف پول‌ها پیشنهاد می‌کنم مقاله آموزش کار با صرافی MEXC را مطالعه کنید.
آیا صرافی‌های متمرکز محل مناسبی برای نگهداری ارز دیجیتال هستند؟
برخی از کاربران بازار رمزارزها دارایی‌های خود را در صرافی‌های متمرکز نگهداری می‌کنند که این کار عموماً دو دلیل اصلی دارد. دلیل اول این که کاربر نمی‌تواند با کیف پول‌ها کار کند و ترجیه می‌دهد دارایی را در صرافی نگهداری کند و دلیل دوم این که کاربر به صورت مستمر در حال معامله است و توجیهی ندارد تا هر بار دارایی را به کیف پول انتقال دهد و مجدد برای انجام معامله به صرافی بازگرداند. اما در هر صورت نگهداری حجم بالایی دارایی در صرافی کار درستی نیست و کاربر باید ارزهای دیجیتال خود را در جایی امن نگهداری کند.
صرافی‌ها (کیف پول‌های حضانتی) جا مناسبی برای نگهداری رمز ارزها نیستند چون در این شرایط کاربر دسترسی مستقیم به دارایی‌های خود ندارد. ممکن است صرافی‌ها به هر دلیلی از جمله هک شدن، ورشکستگی، کلاهبرداری، مشکلات قانونی و… امکان برداشت دارایی را غیر فعال و خدمات خود را متوقف کنند؛ در این شرایط دسترسی کاربر به دارایی‌های خود به صورت کامل قطع خواهد شد. در حالت کلی پیشنهاد می‌شود دارایی‌ها را در کیف پول‌های غیر حضانتی (نرم افزاری یا سخت افزاری) نگهداری کنید و فقظ میزانی از سرمایه که به صورت روزانه در حال انجام معامله با آن هستید را در صرافی‌ها نگهداری کنید.
نکات مهم برای بالا بردن امنیت کیف پول‌ها
ریسک‌های کلاهبرداری زیادی در بازار رمز ارزها وجود دارد و متاسفانه برخی کاربران به دلیل عدم آگاهی به دام کلاهبرداران میافتند. با رعایت کردن تعدادی از نکات می‌توانید ریسک دارایی‌های خود را به حداقل برسانید؛ حوزه بلاکچین محیط امنی دارد، تنها کافیست تعدادی از نکات را رعایت کنید. در ادامه به بررسی چند تکته برای بالا بردن امنیت کیف پول‌ها خواهیم پرداخت.
حفاظت از کلمات بازیابی
در هنگام ساخت یک کیف پول تعدادی کلمه (معمولاً ۱۲ کلمه) در اختیار شما قرار می‌گیرد که این کلمات در بازیابی کیف پول به شما کمک می‌کنند؛ به این منظور که با داشتن این کلمات هر کسی می‌تواند به دارایی‌های شما دسترسی داشته باشد. حفاظت از این کلمات به معنای حفاظت از ارزهای دیجیتال خود است؛ پس این کلمات را در جا امن، فیزیکی (برای مثال بر روی کاغذ) و به دور از دسترس عموم نگهداری کنید. در نظر داشته باشید هیچ شرکت معتبری برای رفع مشکلات از شما کلمات بازیابی نمی‌پرسد، پس اگر فردی به عنوان کارشناس به شما پیام داد و کلمات را درخواست کرد بدانید کلاهبردار است!
اگر این کلمات را از دست دهید، دیگر هیچ راهی برای دسترسی مجدد (با دیوایس دیگر) به دارایی‌های خود نخواهید داشت البته در کیف پول‌های حضانتی (صرافی‌ها) شما دسترسی به این کلمات ندارید و کلمات در اختیار پلتفرم ارائه دهنده خدمات (صرافی‌ها) قرار دارد.
بر روی لینک‌های ناشناس کلیک نکنید
حفاظت از دیوایسی (برای مثال موبایل) که کیف پول بر روی آن راه‌اندازی شده است اهمیت بالایی دارد؛ پس سعی کنید کمترین خطر امنیتی را برای آن دیوایس ایجاد کنید. کلیک بر روی لینک‌های ناشناس، نصب نرم افزارهای نامعتبر و ارائه دسترسی به پلتفرم‌های ناشناس مواردی هستند که ممکن است دسترسی لازم برای هک کیف پول را برای کلاهبردار فراهم کند. پس باید امنیت دیوایسی که کیف پول بر آن نصب شده است تماماً حفظ شود.
تهیه کیف پول از جای مطمئن
نسخه‌های فیک و کلاهبرداری کیف پول‌ها در بازار زیاد است و باید دقت داشته باشید که نرم افزار خود را از سایت رسمی (برای مثال دانلود افزونه کیف پول تراست ولت از سایت رسمی Trust wallet) آن و یا از جا مطمئن تهیه کنید. این موضوع صرفاً برای کیف پول‌های نرم افزاری نیست و کیف پول‌های سخت افزاری را نیز برای از فروشگاه‌های معتبر تهیه کنید تا در آینده مشکلی برای دارایی شما پیش نیاید.
مهمترین عوامل در انتخاب بهترین کیف پول ارز دیجیتال
کیف پول‌های زیادی در حوزه ارزهای دیجیتال وجود دارد، اما برای انتخاب بهترین کیف پول ارز دیجیتال باید به معیارهایی توجه کرد. در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت :
- امنیت : در بازار ارزهای دیجیتال با سرمایه و پول سر و کار داریم؛ پس امنیت شرط اول است.
- پشتیبانی از رمز ارزها : هر کیف پولی از تعدادی شبکه مشخص پشتیبانی می‌کند. باید کیف پولی انتخاب کنیم که ارزهای مورد نظر را پشتیبانی کند.
- سازگاری با دیوایس : باید در انخاب کیف پول، توجه کنید که از کدام سیستم عامل‌ها پشتیبانی می‌کند.
این موارد بیشترین اهمیت را در انتخاب کیف پول مورد نظر دارند.
