فناوری بلاکچین تا کنون توانسته است کاربردهای زیادی در زمینه‌های مختلف داشته باشد. در حوزه بازارهای مالی و اقتصاد نیز این تکنولوژی توانسته قابلیت‌های منحصر به فردی را به این فضا معرفی کند. اما بسیاری معتقدند که برای افزایش کارایی بلاکچین‌های مختلف، آن‌ها باید بتوانند با یکدیگر همکاری داشته باشند. تعامل میان زنجیره‌ای مسئله‌ای است که در سال ۲۰۲۳ مورد توجه بسیاری از توسعه دهندگان قرار گرفته و آن‌ها در تلاش هستند تا کاربردهای بلاکچین را با استفاده از این فناوری افزایش دهند. آیا سال ۲۰۲۳ سال فناوری میان زنجیره‌ای خواهد بود؟ پیشرفت بلاکچین با شرایط کنونی بازار تا چه اندازه ممکن است؟ اگر که می‌خواهید با فناوری‌های حوزه بلاکچین و کاربردهای آن آشنا شوید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
تأکید کارشناسان بر تعامل میان زنجیره‌ای به عنوان راه حل پیشرفت بلاکچین
در طول هفته بلاکچین کره جنوبی (Korea Blockchain week – KBW)، مدیران و توسعه دهندگان پروژه‌های مختلف بلاکچینی حضور یافتند و جدیدترین ایده‌های خود در این حوزه را با دیگران به اشتراک گذاشتند. در این اجلاس بر پایان برخورد تعصبی با یک بلاکچین و یا یک پروژه خاص کریپتویی، جلوگیری از گسترش تعداد زیاد زنجیره‌ها و همچنین پایان دادن به هک پل‌های میان زنجیره‌ای تأکید زیادی شد.
چندین محصول جدیدی که قرار است تا پایان سال ۲۰۲۳ منتشر شوند از این ایده‌ها پشتیبانی می‌کنند. این محصولات در تلاش هستند تا تعامل بین بلاکچین‌های مختلف را از راه‌های جدیدتری ایجاد کنند. به عقیده کارشناسان حوزه بلاکچین، ارتباط انواع بلاکچین‌ها با سازوکارهای کنونی اصلاً منطقی نیست و تنها باعث جذب هکرها و افزایش پتانسیل سوء استفاده از آن‌ها می‌شود.میان زنجیره‌ای
ونس اسپنسر (Vance Spencer) یکی از بنیان‌گذاران شرکت سرمایه‌گذاری کریپتویی Framework Ventures در نشست KWB عنوان کرد با توجه به راه‌حل‌هایی که اکنون در فضای بلاکچین طراحی شده و امکاناتی مانند قابلیت اجرای چین لینک، به زودی تفاوتی نمی‌کند که یک پروژه در چه بلاکچینی پیاده سازی شده است و از چه پروتکلی استفاده می‌کند؛ زیرا تمامی پروژه‌های بلاکچینی می‌توانند با یکدیگر تعاملی سازنده داشته باشند.
به عقیده او اکثر استارت آپ‌ها، مانند آربیتروم و یا آپتیمیزم در ابتدا با راه حل‌های لایه ۲ کار خود را آغاز می‌کنند اما به زودی متوجه می‌شوند که باید بلاکچین اختصاصی خود را راه‌اندازی کنند. او در ادامه این نکته را نیز خاطر نشان کرد که به‌زودی قرار داشتن در یک بلاکچین خاص مزیت جالب توجهی نخواهد داشت و تنها نکته مهم این است که آیا قراردادهای هوشمند می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند یا خیر.
اسپنسر در ادامه به مثالی از پروتکل میان زنجیره‌ای چین لینک اشاره کرد که در آن کاربران می‌توانند دارایی‌های مختلف را در بین بلاکچین‌های مختلف انتقال دهند و از امکانات قراردادهای هوشمند سایر بلاکچین‌ها نیز بهره‌مند شوند. این مکانیزم با استفاده از پروتکلی که قابلیت همکاری با چندین بلاکچین را دارد کار می‌کند و سازوکاری متفاوت با پل‌های میان زنجیره‌ای دارد.
علاوه بر این برندون ترونگ (Brandon Truong)، یکی از توسعه دهندگان ZetaChain نیز اعلام کرد که بلاکچین‌های مختلفی در تلاش هستند تا مکانیزم پروتکل چین لینک را در خود پیاده‌سازی کنند. اگر چنین اتفاقی رخ دهد دیگر تعصب خاصی روی یک بلاکچین وجود نخواهد داشت و همه توسعه دهندگان و سازندگان اپلیکیشن‌های بلاکچینی تمرکز خود را بر روی کارآمدی محصولات خود می‌گذارند. به عقیده او پل‌های میان زنجیره‌ای اکنون نمی‌توانند به تقاضای موجود در مورد اتصال بلاکچین‌های مختلف پاسخ دهند. این پل‌ها بعد از مدتی دچار مشکلات کارایی می‌شوند و معمولاً از امنیت بالایی نیز برخوردار نیستند.
از دیگر محصولاتی که در زمینه ارتباط میان بلاکچین‌های مختلف به آن اشاره شد MetaMask Snap نام دارد. به گفته طراحان این پروژه، توسعه دهندگان کیف پول‌های کریپتویی می‌توانند با استفاده از این قابلیت جدید، دسترسی به بلاکچین‌های مختلف مانند بیت کوین، سولانا، اولانچ و استارک نت را برای کاربران ممکن کنند.
مسئله جالب دیگری که در KBW مطرح شد، بحث وجود صدها زنجیره است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
صدها زنجیره بلاکچینی در خدمت اقتصاد نوین
یکی از بنیان گذاران پروتکل میان زنجیره‌ای Axelar، آقای جورجیوس ولاهوس (Georgios Vlachos) در سخنرانی خود در کنفرانسی اعلام کرد که به زودی صدها زنجیره بلاکچینی پدیدار خواهند شد که همگی فعالیت‌های اقتصادی قابل توجهی را پردازش می‌کنند. تمامی این تراکنش‌ها و فعالیت‌ها در لایه ۱ بلاکچین‌های اختصاصی انجام خواهند شد. افراد و شرکت‌ها به زودی به این فناوری روی می‌آورند و این مسئله غیر قابل انکار است.
ولاهوس در ادامه عنوان کرد که یک بلاکچین به تنهایی نمی‌تواند بیش از ۱۰ میلیون تراکنش مالی را در روز پردازش کند. این آمار در مقایسه با شرکت‌های بزرگ پرداخت مانند Visa که در روز بالای ۵۳۰ میلیون تراکنش را انجام می‌دهند فاصله قابل توجهی دارد. او در ادامه به این مسئله اشاره کرد که اگر می‌خواهیم به یک بستری قدرتمند در وب ۲.۰ برای تراکنش‌های مالی تبدیل شویم نیاز است که مقیاس پذیری بلاکچین را افزایش دهیم که کار بسیار مشکلی است.
اما او راه حلی نیز برای این مشکل ارائه داد که به جای تمرکز بر قدرتمند سازی یک بلاکچین باید بلاکچین‌های زیادی را ایجاد و ارتباط بین آن‌ها را تسهیل کنیم تا بتوانیم به مقیاس پذیری مورد نظر خود برسیم.
تا اینجا بارها به این مسئله اشاره شد که پل‌های میان زنجیره‌ای از کارایی لازم برای نیاز کاربران فعلی برخوردار نیستند؛ اما ضعف‌های آن‌ها چیست؟ در ادامه سعی می‌کنیم به این نکته اشاره کنیم.
بررسی نقاط ضعف پل‌های میان زنجیره‌ای
در حال حاضر اکثر کاربرانی که می‌خواهند دارایی‌های خود را بین بلاکچین‌های مختلف جا به جا کنند از پل‌های میان زنجیره‌ای استفاده می‌کنند. به عقیده رمانی رمچاندران (Ramani Ramachandran)، مؤسس و مدیرعامل پروتکل Router، این پل‌ها مستعد قرار گرفتن در معرض هک‌ها و سوء استفاده‌های مختلف هستند و کاربران به زودی به سایر روش‌های نوین از جمله استفاده از پروتکل خود روی خواهند آورد!
رمچاندران در توضیحات خود عنوان کرد که سازوکار پل‌های میان زنجیره‌ای به این صورت است که دارایی‌ها را به منظور ارائه در یک بلاکچین دیگر قفل می‌کنند. این اتفاق دارایی‌های قفل شده را به یک طعمه جذاب برای هکرها تبدیل می‌کند و این دلیل اصلی وقوع سوء استفاده‌های زیادی است که در پل‌های میان زنجیره‌ای رخ داده است.
او همچنین به راه حل جدیدی اشاره کرد که می‌تواند نقدینگی مورد نیاز کاربران را از طریق کیف پول‌های مختلف تأمین کند. به گفته او این قابلیت در هفته‌های آینده به پروتکل Router اضافه خواهد شد. در این مکانیزم، افرادی که قصد جا به جا کردن وجوه مختلف در بین زنجیره‌های مختلف را دارند، از ابزاری شبیه به انتقال همتا به همتا استفاده می‌کنند و یک واسطه نقش انجام سفارش‌های سواپ زنجیره متقابل را بر عهده خواهد گرفت.
این واسطه به نوعی مانند یک پیک عمل می‌کند! آن‌ها تبادلات لازم را در مقصد انجام می‌دهند و در نهایت مدرکی ارائه می‌کنند که عملیات با موفقیت به پایان رسیده است.
تطابق با اقتصاد نوین یا از بین رفتن
در یکی از سخنرانی‌های مهم KBW، سرگی نظروف (Sergey Nazarov)، یکی از بنیان گذاران چین لینک اعلام کرد که تعامل میان زنجیره‌ای نه تنها به نفع کاربران است؛ بلکه باعث تقویت اقتصاد بلاکچینی برای تطابق هر چه بیشتر با بدنه اصلی اقتصاد جهانی خواهد شد. به عقیده او برنامه‌های موفق فضای وب ۳.۰ باید قابلیت این را داشته باشند که به تمامی بلاکچین‌ها متصل شوند و کاربران بدون هیچ نگرانی در سراسر زنجیره‌ها از آن‌ها استفاده کنند.
نظروف در ادامه صحبت‌هایش عنوان کرد که انتخاب یک بلاکچین و محدود شدن در سازوکارها و زیرساخت‌های موجود در آن دیگر برای کاربران پذیرفتنی نیست؛ زیرا اینترنت چنین مکانیزمی ندارد. اگر کاربر برای یک برنامه بلاکچینی ارزش قائل شود، در صورت انتقال آن به یک زنجیره دیگر نیز باید بتواند امنیت و قابل اطمینان بودن خود را حفظ کند.
او همچنین اعتراف کرد که ارزش بالای سیستم بانکی باعث می‌شود تا سطح جدیدی از استفاده و پذیرش وب ۳.۰ بین کاربران رواج پیدا کند. اما نظروف به این نکته نیز صادقانه اشاره کرد که صنعت بلاکچین باید راهی را پیدا کند که ارزشی معادل ارزش ذاتی بانک‌ها به دست بیاورد و این ارزشمندی را به بلوک‌های زنجیره‌ای منتقل کند.
هم‌بنیان‌گذار چین لینک در پایان صحبت‌هایش به این مسئله اشاره کرد که اتصال بانک‌ها به دنیای بلاکچین به دو دلیل نمی‌تواند رخ دهد، مورد اول شفافیت قانونی لازم در مورد اتصال آن‌هاست که تا کنون فراهم نشده و دیگری ایجاد یک فرایند فنی برای چنین اتصالی است که تا این لحظه طراحی دقیقی از آن به عمل نیامده است. او علاوه بر این خاطر نشان کرد که هر چه ارزش بیشتری به صنعت بلاکچین وارد شود برای همه فعالان آن بهتر خواهد بود.
جمع بندی
دنیای بلاکچین توانسته اقتصاد نوین دنیا را دچار دگرگونی کند. تا کنون کاربردهای اقتصادی بلاکچین روی کاغذ بسیار جذاب طراحی شده اما در عمل نتوانسته رؤیاهای موجود را به تحقق برساند. در سال ۲۰۲۳ که بیش از ۱۳ سال از تولد بیت کوین می‌گذرد رؤیای دست یافتن به یک اقتصاد غیر متمرکز هنوز به صورت کامل محقق نشده است. به نظر می‌رسد ارتباط بین بلاکچین‌های مختلف بتواند نقش آن کلید گمشده را برای حل این مشکل بازی کند و باید دید در ادامه توسعه دهندگان بلاکچینی تا چه اندازه می‌توانند از پتانسیل‌های موجود در این حوزه استفاده کنند.
