آپدیت شاپلا (shapella) جدیدترین بروزرسانی پیشرو شبکه‌ی اتریوم است قرار است تغییرات بزرگی را در این شبکه ایجاد کند. اتریوم از ابتدای مسیر خود همواره به دنبال توسعه امنیت و مقیاس پذیری شبکه خود بوده است و عموماً عملکرد خوبی از خود نشان داده است. به همین دلیل جامعه اتریوم معتقد است این آپدیت نیز می‌تواند بروزرسانی موفقی باشد. پس از اجرای هاردفورک شاپلا انتظار می‌رود شرایط مقیاس پذیری اتریوم روند رو به رشدی به خود بگیرد؛ اما آپدیت Shapella چیست؟ آیا هاردفورک شاپلا می‌تواند تاثیری بر روی قیمت اتریوم داشته باشد؟
تا آخر این مقاله با بیتفا همراه باشید تا تغییراتی که در شبکه‌ی اتریوم توسط آپدیت شاپلا ایجاد می‌شود و زمان فعال شدن آن را بررسی کنیم.
آپدیت شاپلا (shapella) چیست؟
با توجه به آنکه در چند ماه گذشته، نام هاردفورک شانگهای بیشتر تکرار شده است، نام شاپلا برای فعالین بازار شناس‌تر است و ممکن است شنیدن نام شاپلا کمی گیج کننده باشد. هاردفورک شاپلا ترکیبی از دو آپدیت یا همان بروزرسانی مهم به نام آپدیت شانگهای و آپدیت کاپلا است. آپدیت شانگهای مسئول بخش اجرایی بلاکچین اتریوم و آپدیت کاپلا مسئول توسعه مکانیزم اجماع آن است؛ شاپلا نیز ترکیبی از هر دو آپدیت است.
همانطور که کمی پیش‌تر اشاره شد، نام آپدیت shapella از دو واژه‌ی شانگهای و کاپلا ساخته شده است که هردوی آنها، دو ارتقا در شبکه اتریوم هستند که به طور همزمان اجرا خواهند شد. آپدیت شانگهای برای لایه‌ی اجرا و کاپلا برای لایه‌ی اجماع است.
تغییرات شبکه‌ی اتریوم با فعال‌سازی آپدیت shapella
شاید برای شما نیز این سوال پیش بیاید که با آپدیت Shapella چه تغییراتی در شبکه‌ی اتریوم اتفاق خواهد افتاد؟
یکی از مهمترین تاثیراتی که با اجرا شدن آپدیت shapella در شبکه‌ی اتریوم احساس خواهد شد تغییرات قیمتی ارز ETH است. طبیعتاً از چشم هیچ کاربری پوشیده نیست که نوسانات قیمتی بلاکچین‌ها بالاست و قیمت آنها مدام در حال افزایش و کاهش است، با توجه به آنکه آپدیت shapella می‌تواند تغییرات بزرگی به شبکه‌ی اتریوم اضافه کند، پیش‌بینی می‌شود که قیمت اتریوم پس از فعال‌سازی آپدیت شاپلا، افزایش پیدا کند، البته این تغییرات در بازه زمانی بلند مدت اتفاق خواهد افتاد و نمی‌توان انتظارات تاثیرات کوتاه مدت و لحظه‌ای داشت.
گفتنی است که هاردفورک Shapella تغییراتی در لایه‌ی اجماع، اجرا و موتور مجازی اتریوم (EVM) خواهد داشت.
امکان برداشت اتریوم‌های استیک شده با شاپلا
آپدیت Shapella طرح بهبود EIP-4895 را در شبکه‌ی اتریوم اجرا خواهد کرد و به دنبال آن، برای نخستین بار برداشت اتریوم‌های استیک شده توسط سرمایه گذاران امکان پذیر خواهد شد. این موضوع می‌توان مهمترین تغییرات آپدیت شاپلا به حساب آید. علاوه بر آن، آپدیت shapella تغییراتی با هدف بهینه سازی کارمزد تراکنش‌ها برای فعالیت‌های خاص در شبکه اعمال خواهد کرد که این موضوع می‌تواند باعث افزایش میزان مقیاس پذیری به روش راهکارهای درون زنجیره‌ای باشد.
این موضوع به این منظور اهمیت دارد زیرا فرایند استیکینگ یکی از مهمترین فرایند‌های یک بلاکچین PoS به حساب می‌آید و فعال شدن امکان آزادسازی اتریوم می‌تواند تاثیراتی بر روی قیمت اتریوم داشته باشد. به این منظور که تعداد زیادی اتریوم ماه‌هاست به حالت قفل درآمده و آزادسازی این میزان می‌تواند فشار فروش ایجاد کند، اما در مقابل بخش زیادی از کاربران به دلیل عدم امکان برداشت، اتریوم‌های خود را استیک نمی‌کردند؛ با اجرای این آپدیت، کاربران علاقه بیشتری به استیک کردن اتریوم خواهند داشت و این موضوع می‌توان عرضه اتریوم را محدودتر کند.
دو تاثیر ذکر شده کاملاً تضاد یکدیگر هستند، اما در حالت کلی به نظر تاثیرات مثبت این به روزرسانی مخصوصاً در میان مدت و بلند مدت بیشتر خواهد بود. برای اطلاعات بیشتر در رابطه با تاثیرات این آپدیت و البته آموزش‌های فاندامنتال عضو کانال “Bitfa-Portfolio” شوید!!
توسعه لایه اجماع، اجرا و موتور مجازی اتریوم توسط آپدیت شاپلا
با توجه به آخرین گزارشات، توسعه دهندگان اتریوم موفق شده‌اند هاردفورک شاپلا را در شبکه‌های آزمایشی گوئرلی (Goerli) و سپولیا (Sepolia) مستقر کنند. لازم به ذکر است که بروزرسانی مرج، ادغام زنجیره بیکن با ماشین مجازی اتریوم باعث تغییر مکانیسم اجماع از گواه کار به سپرده گذاری شد.
باید اشاره داشت که آپدیت Shapella، به صورت ترکیبی تغییراتی را در ماشین مجازی شانگهای و لایه‌ی اجماع کاپلا اعمال می‌کند. به انضمام آنکه، شاهد تغییراتی در موتور API خواهیم بود که هر دو لایه را به یکدیگر متصل می‌کند. علاوه بر قابلیت برداشت، شاپلا چندین طرح بهبود اتریوم مانند EIP-3651، EIP-3855، EIP-3860 و … را نیز در شبکه اعمال می‌کند. EIPها استانداردهایی هستند که قابلیت‌ها و عملکردهای تازه و جدیدی را به شبکه‌ی اتریوم اضافه می‌کنند. (برای اطلاعات بیشتر در رابطه با راهکارهای افزایش مقیاس پذیری پیشنهاد می‌کنم مقاله “هاردفورک شانگهای” را مطاله کنید)
زمان اجرای آپدیت کاپلا
طبق پیشبیتی‌ها به روزرسانی شاپلا در ایپاک ۱۹۴۰۴۸ اتفاق خواهد افتاد؛ هر دوره یا epoch در شبکه‌ی اتریوم مجموعه‌ای از ۳۲ بلاک در شبکه است. بدین ترتیب، انتظار می‌رود که آپدیت shapella در تاریخ ۲۳ فروردین (۱۲ آوریل) و ساعت ۲۲:۵۷ UTC (ساعت ۱:۵۷ به وقت تهران) اجرا شود.
لازم به ذکر است که این بروزرسانی بارها بر روی چندین تست نت مختلف آزمایش و تایید شده است(به عبارت دیگر، امتحان‌های لازم را پس داده است). بنیاد اتریوم همچنین یک برنامه باگ بانتی (Bug Bounty) برای کشف آسیب پذیری‌های آپدیت شاپلا اجرا کرده و پاداش کشف باگ را تا میزان ۵۰۰،۰۰۰ دلار اعلام کرده بود.
سوالات متداول
۱.هاردفورک شاپلا چیست؟
آپدیت شانگهای مسئول بخش اجرایی بلاک چین و آپدیت کاپلا مسئول مدل اجماع شبکه خواهد بود و بدین ترتیب، آپدیت شاپلا پدیدار شد تا شامل هر دو آپدیت حیاتی و مهم است.
۲.به روز رسانی شاپلا چه زمانی اتفاق خواهد افتاد؟
آپدیت Shapella در ساعت ۲۲:۲۷:۳۵ UTC در تاریخ ۱۲ آوریل، در ایپاک ۱۹۴۰۴۸ انجام خواهد شد.
۳.آیا قیمت اتریوم پس از هارد فورک بالا می‌رود؟
به روزرسانی‌ها معمولاً تاثیرات مثبتی بر روی عملکرد پروژه‌ها و شبکه‌های بلاکچینی دارند که در ادامه باعث رشد قیمتی ارز بومی می‌شوند؛ اجرای هاردفورک شانگهای نیز می‌تواند چنین تاثیری داشته باشد.
