دنیای رمزارزها دنیایی رو به رشد است و روزانه افراد بیشتری وارد این حوزه می‌شوند. همین موضوع بستر مناسبی برای انواع کلاهبرداری در این حوزه را فراهم کرده است. معمولا کلاهبرداران به دو دلیل این حوزه را انتخاب می‌کنند: اول اینکه تراکنش‌ها در حوزه کریپتوکارنسی ناشناس هستند و قانون‌گذاری‌های خاصی بر آن اعمال نشده است. در نتیجه پیگیری کلاهبرداری‌های انجام شده در این حوزه تقریبا غیرممکن است. و دلیل دوم نوظهور بودن کریپتوکارنسی‌ها است و اغلب، افراد آگاهی‌های لازم در این زمینه و حفظ امنیت دارایی‌های خود نداشته و هدف کلاهبرداران قرار می‌گیرند. با افزایش تعداد کلاهبرداری‌ها در این زمینه بهتر است در مورد روش‌های معمول کلاهبرداری آگاهی داشته باشید. در این مقاله به معرفی کلاهبرداری در حوزه رمز ارزها خواهیم پرداخت.
انواع روش‌های کلاهبرداری در حوزه رمزارزها
دنیای رمزارزها همواره در حال گسترش و جذب افراد جدید به خود است و همین موضوع باعث به‌وجود آمدن روش‌های متعدد کلاهبرداری در این زمینه شده است. هدف کلاهبرداران و اسکمر‌ها دسترسی به اطلاعاتی است که به آن‌ها امکان دسترسی به کیف‌پول و دارایی‌هایتان را می‌دهد. اسکمر‌ها همچنین می‌توانند با دسترسی به اطلاعات خصوصی، به کیف‌پول سخت‌افزاری شما نیز دسترسی داشته باشند. همچنین می‌توانند با استفاده از روش‌ها و ترفندهای خاصی شما را مجاب به ارسال مستقیم رمزارز به کیف‌پول خود کنند. در این قسمت به معرفی انواع روش‌های کلاهبرداری در این زمینه خواهیم پرداخت:
کلاهبرداری‌های مهندسی شده اجتماعی
در این نوع کلاهبرداری، اسکمر‌ها با استفاده از حقه‌های روانشناسی و فریب دادن افراد به دنبال دسترسی به اطلاعات حساب افراد می‌باشند و موقعیتی را فراهم می‌کنند تا افراد گمان کنند با سازمان و ارگانی مورد اعتماد نظیر آژانس‌های دولتی و بیزینس‌های شناخته شده روبرو هستند. اسکمر‌ها اغلب تلاش همه جانبه دارند و هرچقدر لازم باشد تایم صرف می‌کنند تا اعتماد مخاطب هدف خود را جلب کنند به طوری که افراد مستقیما به حساب اسکمر‌ها رمزارز ارسال کنند یا اطلاعات کیف‌پول خود را برای آن‌ها ارسال کنند. هنگامی که این افراد یا سازمان‌های به نظر مورد اعتماد به هر دلیلی درخواست رمزارز کنند می‌تواند نشانه‌ای از یک روش کلاهبرداری باشد. (در نظر داشته باشید صرافی‌ها، کیف‌پول‌ها و پلتفرم‌های غیرمتمرکز هیچ‌گاه کلمات خصوصی کیف‌پول شما را درخواست نمی‌کنند و اگر ایمیل یا پیامی در این رابطه دریافت کردید مطمئن باشید کلاهبرداری است.)
کلاهبرداری‌های به ظاهر خیرخواهانه
در این نوع کلاهبرداری اسکمر‌ها خود را به جای سلبریتی‌های معروف، بیزینسمن‌ها، و اینفلوئنسر‌های حوزه کریپتوکارنسی معرفی می‌کنند. به این ترتیب توجه افراد را به خود جلب می‌کنند. بیشتر این اسکمر‌ها وعده چند برابر کردن سرمایه دریافت شده را به افراد می‌دهند. اگر با همچین موضوعی روبرو شدید مطمئن باشید با یک روش کلاهبرداری مواجه هستید. کلاهبرداران ماهر با استفاده از اکانت‌های به ظاهر معتبر شروع به پیام داده به افراد کرده و با به کار بردن عباراتی نظیر “تنها فرصت زندگی” سبب ایجاد اعتماد و احساس ضرورت در کاربران می‌شوند. در تاریخ ۳۱ مارچ سال ۲۰۲۱، گزارشی مبنی بر انتقال ۲ میلیون دلار کریپتوکارنسی به حساب فردی که خود را به جای ایلان ماسک معرفی کرده بود منتشر شد که این اتفاق به مدت ۶ ماه طول کشیده بود و تمام دارایی‌ها به سرقت برده شد. بنا به گفته FTC، چهارده درصد کلاهبرداری‌های گزارش شده در حوزه کریپتوکارنسی از این طریق انجام می‌شوند.
کلاهبرداری‌های فیشینگ
در کلاهبرداری به روش فیشینگ، کلاهبرداران به دنبال دسترسی به کلید‌های خصوصی مربوط به کیف‌های آنلاین هستند. ایده این کلاهبرداران تقریبا مشابه سایر روش‌ها است. اسکمر‌ها ایمیلی به افراد ارسال می‌کنند و از این طریق آن‌ها را به یک وب‌سایت از پیش طراحی شده منتقل می‌کنند. در ادامه وب‌سایت از افراد درخواست وارد کردن کلید خصوصی کرده و به این ترتیب اسکمر به این اطلاعات دسترسی پیدا کرده و اقدام به دزدیدن دارایی‌های افراد می‌کند.
کلاهبرداری با قراردادهای هوشمند نامعتبر
احتمالا برای شما هم پیش آمده که رمزارزی به صورت اتفاقی وارد حساب شما شده باشد و شما قصد فروش آن را داشته باشید. با کمی پرس‌و‌جو با پلتفرمی مواجه می‌شوید که شما می‌توانید آن رمزارز را در آن پلتفرم نقد کنید اما هنگام نقد کردن و انجام swap، شما نادانسته قراردادی (Contract) را امضا (Sign) می‌کنید که باعث می‌شود آن پلتفرم به دارایی‌های شما دسترسی داشته باشد و دارایی‌های شما را خالی کند.
کلاهبرداری با استفاده از تهدید و اخاذی
یکی دیگر از روش‌های کلاهبرداری ارسال ایمیل با مضمون باج‌گیری و اخاذی است. در این ایمیل‌ها اسکمر مدعی در اختیار داشتن کپی و یا اصل اطلاعات است و برای حذف نکردن و اجازه دسترسی دوباره کاربر به اطلاعات خود، درخواست واریز رمزارز می‌کند. همانطور که می‌دانید ناشناس بودن تراکنش‌ها موقعیت مناسبی برای کلاهبرداری ایجاد کرده است. برای جلوگیری از این روش کلاهبرداری حتما روی دستگاه‌های خود آنتی ویروس نصب کنید و همواره اپلیکیشن‌های خود را به روز نگه دارید. حتی با ارسال رمزارز نیز تضمینی برای دسترسی دوباره به اطلاعات وجود ندارد پس همیشه از اطلاعات خود بک‌آپ تهیه کنید.
طرح‌های پانزی سرمایه گذاری
در این روش کلاهبرداران به افراد پیشنهاد سرمایه‌گذاری در یک پروژه اقتصادی و دریافت سود می‌دهند. نحوه کار در این روش به این صورت است: برای مثال فرد اول x مقدار سرمایه وارد می‌کند و کلاهبردار برای پرداخت سود به فرد اول باید فرد دوم را جذب کرده و از سرمایه فرد دوم سود فرد اول را پرداخت کند. این زنجیره تا فروپاشی سیستم ادامه دارد. در این روش سود‌های دریافت شده توسط افراد ناشی از هیچ‌گونه فعالیت اقتصادی نیست و تنها عمل انجام شده گردش پول است.
پروژه‌های کلاهبرداری ICO
با افزایش روش‌های سرمایه‌گذاری جدید همانند عرضه‌اولیه سکه یا توکن‌های غیرمثلی فرصت کلاهبرداری و دسترسی به دارایی‌های کاربران نیز بیشتر شده است. اگر علاقه‌مند به شرکت در عرضه‌اولیه سکه یا این دست روش‌های سرمایه‌گذاری می‌باشید باید مراقب کلاهبرداران باشید. برای مثال یک اسکمر با ساخت یک وب‌سایت فیک برای ICO ها و ترقیب سرمایه‌گذاران به واریز کردن دارایی رمزارزی در آدرس والت مشخص اقدام به کلاهبرداری می‌کند. از طرف دیگر ممکن است خود پروژه برگذار کننده ICO کلاهبرداری باشد.
کلاهبرداری استخراج ابری
استخراج ابری به خودی خود اسکم یا کلاهبرداری نیست اما کلاهبرداران بسیاری از آن برای مقاصد خود استفاده می‌کنند. برای مثال استخراج بیت‌کوین بسیار پرهزینه است با این حال سرویس‌هایی وجود دارند که خدمات استخراج ابری را ارائه می‌دهند به این صورت که افراد با اجاره کردن بخشی از قدرت سخت‌افزارهای این سرویس‌ها در سود بدست آمده شریک شوند. کلاهبرداران در این روش اقدام به دریافت رمزارزها کرده و به افراد وعده دریافت سود می‌دهند در حالی که هیچ دستگاه ماینر، مزرعه استخراج و قدرت پردازشی وجود ندارد.
کلاهبرداری رمانتیک
در این روش کلاهبردارای معمولا از وب سایت‌های دوست‌یابی استفاده می‌کنند و باعث ایجاد این گمان در پارتنر خود می‌شوند که در یک رابطه طولانی مدت قرار دارند. پس از اینکه اعتماد به طور کامل شکل گرفت، مکالمات به حوزه سودآور رمزارزها کشیده شده و به دریافت کوین یا اطلاعات شخصی حساب منجر می‌شود. تقریبا ۲۰ درصد گذارش‌های کلاهبرداری در حوزه کریپتوکارنسی مربوط به این نوع کلاهبرداری بوده است.
کلاهبرداری پامپ و دامپ
کلاهبرداری از طریق پامپ و دامپ بازار نیز یک روش متداول کلاهبرداری در بازار کریپتوکارنسی است. در این روش اسکمر با کنترل عرضه و تقاضا اقدام به کلاهبرداری می‌کند. به این صورت که فرد ابتدا مقدار زیادی رمزارز خریداری کرده و با تبلیغ آن باعث خرید آن توسط افراد دیگر می‌شوند. خرید و افزایش تقاضا باعث بالا رفتن قیمت رمزارز شده و فرد کلاهبردار با رسیدن به سود مورد نظر خود به یکباره تمام دارایی‌های خود را به فروش می‌رساند به این ترتیب عرضه بر تقاضا پیشی گرفته و قیمت دارایی افت می‌کند در نتیجه این اتفاق، افراد دیگر نیز برای جلوگیری از متضرر شدن شروع به فروش دارایی‌های خود کرده و به همین صورت عرضه بیشتر و بیشتر شده و قیمت نیز کاهش می‌یابد. پامپ و دامپ اغلب در بازار‌هایی با مارکت کپ پایین اتفاق می‌افتد. البته یک کلاهبردار قادر به تاثیرگذاری این چنینی در پروژه‌هایی با مارکت‌کپ چند ده یا چند صد هزار دلار نیست به همین دلیل کلاهبرداران رمزارزها با مارکت‌کپ پایین را انتخاب می‌کنند یا خود دست به ساختن یک رمزارز جدید می‌زنند که در این صورت کنترل بیشتر بر عرضه و تقاضا دارند.
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی متداول‌ترین روش‌های کلاهبرداری در کریپتوکارنسی پرداختیم. طرح‌های پانزی و کلاهبرداری تنها مختص به کریپتو نیست و قبل از ایجاد این بازار نیز افراد به کلاهبرداری از طریق دریافت دلار می‌پرداختند اما ناشناس بودن تراکنش‌ها در دنیای کریپتو فرصت مناسبی برای کلاهبرداری و دریافت رمزارز فراهم کرد. دانستن روش‌های متداول کلاهبرداری و افزایش آگاهی در این زمینه بسیار مهم است بنابراین پیشنهاد می‌کنیم اطلاعات خود را در این زمینه افزایش داده و قبل از هرگونه فعالیت و سرمایه‌گذاری در این زمینه تحقیقات لازم را انجام داده و تنها به تبلیغات و گفته‌های افراد اکتفا نکنید.
