یک سال پس از رویداد تاریخی مرج اتریوم؛ بررسی چالشهای پیش روی دومین رمز ارز بزرگ بازار کریپتو
سال گذشته به دنبال اجرا شدن موفقیت آمیز رویداد مرج یا همان ادغام رمز ارز اتریوم، مکانیزم اثبات کار (PoW) در بلاکچین آن به اثبات سهام (PoS) تغییر پیدا کرد. از آن زمان تا کنون بیش از ۱ میلیون رمز ارز ETH سوزانده شد اما تسلط پیدا کردن لیدو فایننس (Lido Finance) در حوزه اتریومهای سپرده گذاری شده همچنان باعث نگرانی کارشناسان و کاربران حوزه کریپتو است. ادغام اتریوم مهمترین ارتقای صورت گرفته در تاریخ این ارز دیجیتال به شمار میرود که توانست عرضه در گردش آن را تا اندازه بسیار زیادی کاهش دهد. در این مقاله قصد داریم به چالشهای اتریوم در مسیر پیشرفت بپردازیم و به راه حل ویتالیک بوترین برای حل این مشکل اشاره خواهیم کرد؛ با بیتفا همراه باشید.
چالشهای اتریوم؛ یک سال پس از رویداد تاریخی مرج
آپدیت مرج اتریوم، مهمترین بهروزرسانی تاریخ این ارز دیجیتال محسوب میشود که با اجرای آن وعده داده شده بود ماهیت ضد تورمی اتریوم همیشه محفوظ بماند. این آپدیت همچنین توانست با حذف مکانیزم اثبات کار تأثیر بسیار زیادی در کاهش کربن تولید شده در بلاکچین اتریوم داشته باشد. رمز ارز اتریوم در طول ۱۲ ماه گذشته روند تقریباً خنثی داشته و در حال حاضر میتوان گفت که بسیاری از اصول شبکه تغییر کرده است. انتشار کوینهای جدید در بلاکچین آن بیش از ۸۰ درصد کمتر از گذشته شده، مشارکت سهام گذاران تا ۸۷ درصد افزایش یافته و بر اساس دادههای منتشر شده، حدود ۱ میلیون رمز ارز ETH برای همیشه سوزانده شدهاند.
از مهمترین اهداف رویداد ادغام ایجاد ماهیت ضد تورمی در ارز اتریوم بود. مطلبی که در ادامه اطلاعات بیشتری در مورد آن ارائه خواهیم کرد.
کاهش تورم اتریوم با کاهش عرضه این رمز ارز
رویداد ادغام در تاریخ ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲ کامل شد و مکانیزم اجماع شبکه را از اثبات کار به اثبات سهام تغییر داد. این تغییر باعث شد تا توکنومیک اتریوم با تغییرات اساسی روبهرو شود و انتشار روزانه کوینهای جدید در این شبکه از ۱۳۵۰۰ عدد به حدود ۲۳۰۰ رسید که نشان دهنده کاهش ۸۰ درصدی در این زمینه است.
علاوه بر این مکانیزم سوزاندن کوینها نیز در سال گذشته به شبکه اتریوم اضافه شد. با این سازوکار پیش بینی میشد که تعداد اتریومهای سوزانده شده از میزان کوینهایی که برای پاداش دادن به سهام داران وارد عرضه در گردش آن میشوند بیشتر باشد. در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار اتریوم کمتر از زمان اجرای رویداد مرج در بازار وجود دارد. برای درک بهتر مکانیزم ضد تورمی ایجاد شده باید بگوییم که اگر اتریوم با همان سازوکار اثبات کار توسعه خود را ادامه میداد تا این لحظه حدود ۳.۸ میلیون رمز ارز ETH جدید (معادل ۶.۲ میلیارد دلار) در شبکه صادر میشد!
با اینکه اتریوم به یک دارایی ضد تورمی تبدیل شده اما چالشهای جدیدی برای تمرکز زدایی در شبکه پیش رو دارد که در ادامه سعی میکنیم به آن اشاره کنیم.
مشکلات اتریوم بر اثر ایجاد مکانیزم استیک کردن
از دیگر تأثیرات مهمی که رویداد مرج بر بلاکچین اتریوم داشت، رونق گرفتن استیک کردن یا سهام گذاری این ارز دیجیتال و به دنبال آن افزایش حجم بازار توکنهای سهام گذاری نقدینگی (Liquid Staking Tokens) بود. این نوع توکنها داراییهایی هستند که به عنوان پاداش به افرادی که اتریومهای خود را در پلتفرمهای مختلف سپردهگذاری میکنند اهدا میشود. افراد میتوانند توکنهای پاداش خود را در صرافیها مبادله کنند و یا اینکه در برنامههای حوزه دیفای مورد استفاده قرار دهند.
ارتقای شانگهای اتریوم باعث شد تا برداشت اتریومهای سهامگذاری شده برای کاربران فعال شود. این اتفاق اختلاف قیمت بین رمز ارز اتریوم و توکنهای محبوب سهام گذاری نقدینگی را کاهش داد. همچنین پذیرش توکنهای استیکینگ پس از این آپدیت افزایش یافت. در حال حاضر ۱۰.۸ میلیون واحد ETH معادل ۴۲.۵ درصد از کل اتریومهای سهام گذاری شده توسط پروتکلهای استیکینگ نقدینگی نگهداری میشود.
بر اساس گزارشاتی که توسط Dune Analytics منتشر شد، میزان ETHهای قفل شده در پلتفرم لیدو فایننس، که در حال حاضر برترین پروتکل سهام گذاری محسوب میشود، از ابتدای سال با تجربه رشد ۸۲ درصدی از ۴.۲ میلیون به ۸.۶ میلیون دلار رسیده است. پلتفرم استیکینگ کوین بیس نیز با در اختیار داشتن حدود ۱.۱۷ میلیون عدد رمز ارز ETH در رتبه دوم و پس از آن استخر نقدینگی Rocket با در اختیار داشتن حدود ۴۵۰ هزار ارز ETH در جایگاه سوم قرار دارد.
چالش اصلی اینجاست که در شرایط فعلی پلتفرم لیدو حدود یک سوم از اتریومهای استیک شده را در اختیار دارد. بسیاری از کارشناسان، این پروتکل را به عنوان یک تهدید جدی در نظر میگیرند و هشدار دادهاند که افزایش تسلط لیدو فایننس میتواند احتمال بروز حملات حاکمیتی در شبکه اتریوم، در صورت مساعدت چنین اتفاقی توسط این پروتکل را تا میزان قابل توجهی افزایش دهد.
در ماه می ویتالیک بوترین به عنوان راه حلی برای این مشکل عنوان کرده بود که تمام پروتکلهای استیکینگ که سهمی بیش از ۱۵ درصدی از اتریومهای سپرده گذاری شده را در اختیار دارند باید با افزایش هزینهها برای کاربران از رشد بیشتر داراییهای استیک شده در پروتکل خود جلوگیری کنند تا سلطه آنها به زیر ۱۵ درصد بازگردد.
جمع بندی
اتریوم همیشه روند توسعه روبهرشدی داشته و توانسته با توجه به شرایط کلی بازار کریپتو و همچنین اقتصاد جهانی راهحلهای خوبی برای ارتقای خود پیدا کند. همان طور که اشاره شد مشکلات اتریوم پس از گذشت یک سال از تکمیل شدن رویداد مرج هنوز هم ادامه دارد. مهمترین دغدغه کارشناسان و کاربران این حوزه اکنون مسئله تسلط پروتکل لیدو بر حوزه استیکینگ اتریوم است و باید دید در ادامه که پیشنهاد بوترین میتواند برای حل آن مؤثر باشد یا خیر.