اتریوم و اتریوم کلاسیک چه تفاوتی با یک دیگر دارند؟
اتریوم و اتریوم کلاسیک دو زنجیره متفاوت از یک دیگر میباشند، اما برای کاربران بازار رمز ارزها همواره سوالات زیادی در رابطه با شباهت و تفاوت اتریوم و اتریوم کلاسیک وجود داشته است. سوالاتی از جمله چرا حجم بازار اتریوم (ETH) چندین برابر بیشتر از قیمت اتریوم کلاسیک (ETC) میباشد؟ کدام یک ارزش سرمایه گذاری بیشتری دارد؟ آیا این دو بلاکچین فورک یک دیگر هستند و کدام یک فورک دیگری است؟ آیا این دو بلاکچین از مکانیسم اجماع مشابهی استفاده میکنند و استخراج آنها مشابه یک دیگر است؟ آیا اتریوم کلاسیک ارزش سرمایه گذاری دارد یا اتریوم؟ و …
در ادامه هر کدام از این دو بلاکچین را معرفی کرده و به تفاوتها و شباهتهای اصلی آن دو را بررسی خواهیم کرد و در آخر نیز به بررسی تاثیرات آپدیت اتریوم بر روی قیمت اتر کلاسیک خواهیم پرداخت. پس تا آخر این مقاله با بیتفا همراه باشید!
راهاندازی اتریوم و ایجاد نسل جدیدی از بلاکچینها
بلاکچین اتریوم توسط تیمی متشکل از ویتالیک بوترین، چارلز هاسکینسون (مدیرعامل سازمان IOHK و موسس بلاکچین کاردانو)، گوین وود (بنیانگذار سازمان Web.3 و موسس پولکادات)، جوزف لابین (موسس ConsenSys) و… در سال ۲۰۱۵ راهاندازی شد و فعالیت خود را با اهداف ایجاد نسل جدیدی از بلاکچینها که توانایی پشتیبانی از قراردادهای هوشمند را دارند آغاز کرد. اتریوم ارز بومی بلاکچین خود یعنی اتر (ETH) را به صورت ICO و به قیمت ۰.۳۱ دلار به صورت عمومی عرضه کرد و در کمتر از ۱۲ ساعت توانست ۷ میلیون واحد ETH (2.2 میلیون دلار) را در ازای دریافت بیت کوین به فروش برساند.
در ادامه همه چیز برای بلاکچین اتریوم عالی پیش میرفت تا زمانی که در سال ۲۰۱۶ اتریوم درگیر یک حمله امنیتی بزرگ و از دست رفتن بیش از ۶۰ میلیون دلار شد؛ این حمله هک دائو (DAO) نام گرفت و همین حمله در ادامه باعث دو دسته شدن جامعه اتریوم و تبدیل شدن اتریوم به اتریوم کلاسیک شد.
در ادامه با این هک و عواقب آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
پروژه دائو (DAO) در شبکه اتریوم
یک سال بعد از راهاندازی بلاکچین اتریوم یعنی در سال ۲۰۱۶، دائو (DAO مخفف عبارت Decentralized Autonomous Organization به معنای سازمان خودگردان غیرمتمرکز میباشد) بر بستر اتریوم راهاندازی شد. هدف دائو ایجاد بستری به عنوان یک سازمان سرمایه گذاری خطرپذیر بود اما با این تفاوت که تماماً توسط جامعه خود (افرادی که اتریوم در قرارداد هوشمند آن قرار داده بودند) و به صورت غیرمتمرکز اداره میشد. این پروژه عملکرد بسیار موفقی را تجربه میکرد و در مدت زمان ۳ ماه توانسته بود حدود ۱۵۰ میلون دلار را جذب کند که با توجه به قیمت اتریوم در آن زمان (حدود ۱۸ دلار) میزان بسیار قابل توجهای بود. پروژه دائو در حال تبدیل شدن به موفقترین پروژه سوار بر بلاکچین اتریوم بود؛ اما در تاریخ ۲۸ خرداد سال ۱۳۹۵ همه چیز عوض شد. پروژه دائو هک شد و اتریوم را با خود به مرز نابودی کشاند.
هک دائو و ایجاد اختلاف در جامعه اتریوم
دائو سرمایه زیادی را جذب کرده و عملکرد موفقی را تجربه میکرد اما از نظری دیگر، تعدادی از توسعه دهندگان از باگهای احتمالی آن ابراز نگرانی کرده بودند. در ادامه این نگرانیها تعدادی برنامهنویس در حال رفع کردن ایرادات قرارداد هوشمند دائو بودند اما همزمان با آن مهاجمین از این آسیب پذیری استفاده کرده و به قرارداد هوشمند آن حمله کردند؛ حدود ۶۰ میلیون دلار (۳.۴ میلیون واحد اتر) توسط این هک از قرارداد هوشمند دائو دزدیده شد و تنها در مدت زمانی محدود تاثیرات آن بر روی قیمت اتر (ETH) مشاهده شد. قیمت اتریوم در کمتر از دو روز نصف شد و نگرانیها و مشکلات زیادی در جامعه اتریوم بروز کرد. توسعه دهندگان اتریوم در بازگردانی داراییهای به سرقت رفته ناکام بوده و با شکست مواجه شدند؛ در ادامه این شکست اتریوم چارهای جز ایجاد فورک جدید در پیش نداشت، همین موضوع در جامعه اتریوم باعث ایجاد اختلاف و دو دستگی شد.
ایجاد اختلاف در جامعه اتریوم
بعد از انجام هک و ناکامی اتریوم در بازگردانی داراییها، توسعه دهندگان اتریوم به فکر ایجاد یک فورک افتادند؛ آنها تصمیم گرفتند تا بلاکها را به زمان قبل از هک بازگردانند (معکوس کردن بلاکچین) تا داراییهای از دست رفته به آسیب دیدگان این هک برگردد. برای اجرای این کار به سرعت یک نظرسنجی ترتیب داده شد و در آن نظر سنجی ۹۷ درصد جامعه رای مثبت به اجرای این فرایند دادند. اما این درحالی بود که بخشی از جامعه مخالف انجام این کار بودند.
دسته مخالف با شعار “Code is law” مخالفت خود را اعلام میکردند؛ این شعار به آن معناست که کد برنامه نویسی شده قانون است و باید از آن تبعیت کرد. به عقیده آنها قرارداد هوشمند، خود باید به عنوان یک داور عمل کرده و نباید شخص دیگری در فعالیت آن دخالت کند و با بازگرداندن بلاکها به حالت قبل از حمله موافق نبودند. این دسته از کاربران تصمیم به ادامه دادن روند همان زنجیره هک شده گرفتند.
جدا شدن اتریوم و ایجاد شدن اتریوم کلاسیک
این دو دستگی باعث ایجاد شدن دو بلاکچین مختلف شد؛ گروهی که نظر موافق با بازگرداندن بلاکها به حالت قبل از هک داشتند با ایجاد یک فورک بلاکچین اتریوم را به حالت قبل از هک بازگرداندند و مجدد آن را اتریوم نامیدند؛ این بلاکچین همان اتریوم امروزی میباشد و ارز بومی آن ETH نام دارد. اما در مقابل گروهی که عقیده به ادامه دادن زنجیره با دادههای هک شده را داشتند همان زنجیره را ادامه داده و نام اتریوم را به اتریوم کلاسیک و نام ارز بومی را به ETC تغییر دادند. (دقیقاً مانند اتفاقی که پس از شکست ترا انجام شد، فورک جدید ترا و ارز بومی آن LUNA نام گرفت و زنجیره قبلی (شکست خورده) به ترا کلاسیک و ارز بومی آن به لونا کلاسیک (LUNC) تغییر نام داد)
از آنجایی که بیشتر جامعه با ایجاد فورک موافقت داشتند، اکثریت به اتریوم پیوستند و در حال حاضر این شبکه روند خود را خیلی موفقتر از اتریوم کلاسیک طی کرده است.
مقایسه اتریوم (ETH) با اتریوم کلاسیک (ETC)
اکنون که به نحوه ایجاد شدن این دو بلاکچین آشنا شدید زمان آن است که آنها را با هم مقایسه کنیم. در زمان نگار این مقاله اتریوم در رتبه دوم بازار رمزارزها قرار دارد و حجم بازار آن برابر با ۲۰۰ میلیارد دلار است. در مقابل اتریوم کلاسیک در رتبه ۱۷ قرار دارد و حجم بازار آن برابر با ۵ میلیارد دلار (۲.۵ درصد از حجم بازار اتریوم) میباشد. در ادامه به بررسی تفاوتها و شباهتهای این دو بلاکچین در فاکتورهای مختلف خواهیم پرداخت.
شباهتهای اتریوم و اتریوم کلاسیک
با توجه به این که اتریوم و اتریوم کلاسیک هر دو از یک ساختار مشترک ایجاد شدهاند در نتیجه شباهتهایی در بین آنها وجود دارد که در ادامه به هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.
توزیع شده و غیرمتمرکز :
هر دو بلاکچین اتریوم و اتریوم کلاسیک یک بلاکچین نسل دو میباشند و آنها را میتوان یک کامپیوتر توزیع شده میان گرههای شبکه به صورت غیرمتمرکز تصور کرد که با استفاده از دفتر کل توزیع شده سعی بر رسیدن به اهداف خود دارند. از آنجایی که هر دو بلاکچین از یک زنجیره یکسان ایجاد شدهاند در نتیجه اهداف مشابهای نیز در پیش دارند.
پشتیبانی از قراردادهای هوشمند :
بالاتر ذکر شد که اتریوم با هدف ایجاد نسل جدیدی از بلاکچینها راهاندازی شده است، نسلی از بلاکچینها که توانایی تبدیل شدن به بستری برای راهندازی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز را داشته باشد. در واقع اتریوم با هدف تبدیل شدن به یک کامپیوتر عمومی راهاندازی شده است، کامپیوتری که توسعه دهندگان توانایی اجرا کردن برنامههای خود بر روی آن را داشته باشند. این کامپیوتر به صورت توزیع شده فعالیت میکند و اپلیکیشنهای اجرا شده بر بستر آن عمدتاً به صورت غیرمتمرکز مدیریت شده و فعالیت میکنند.
اما اتریوم برای دستیابی به چنین دستاوردی نیاز داشت تا از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کند؛ در این راستا اتریوم نوعی ماشین مجازی غیرمتمرکز به نام EVM را توسعه داد تا از اجرا شدن این نوع قراردادها پشتیبانی کند. این ماشین مجازی، ساختار اصلی اتریوم به حساب میآید و هر دو زنجیره ایجاد شده از آن یعنی زنجیره اتریوم و زنجیره اتریوم کلاسیک از این ماشین مجازی بهره میبرند. در نتیجه هر دو بلاکچین را میتوان یک بلاکچین نسل دو، سازگار با ماشیم مجازی اتریوم و با قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند به حساب آورد.
استخراج :
تا زمانی که اتریوم از مکانیسم اثبات کار بهره میبرد، مکانیسم استخراج مشترکی با اتریوم کلاسیک داشت و هر دو رمزارز ETH و ETC با ماینرهای مشابهای استخراج میشدند. تنها تفاوتی که میان این دو وجود داشت استخرهای استخراجشان بود که احتمال میرود بعد از اجرایی شده آپدیت مرج ماینرهای فعال در استخرهای اتریوم به استخرهای اتریوم کلاسیک بپیوندند. این کار میتواند باعث افزایش سختی شبکه و در ادامه آن افزایش امنیت در بلاکچین اتریوم کلاسیک شود. اما آیا این موضوع میتواند تاثیر مثبتی بر روی قیمت رمزارز بومی بلاکچین اتریوم کلاسیک یعنی ETC داشته باشد؟
در ادامه این مقاله و در بخش “بررسی تاثیرات آپدیت اتریوم بر روی قیمت اتر کلاسیک” به این سوال پاسخ خواهیم داد.
تفاوتهای اتریوم و اتریوم کلاسیک
در حالی که اتریوم و اتریوم کلاسیک ساختار مشابهای دارند اما تفاوتهای بزرگی نیز میان آنها وجود دارد که باعث شده است حجم بازار اتریوم ۴۰ برابر بیشتر از حجم بازار اتریوم کلاسیک باشد. در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت.
مکانیسم اجماع :
یکی از مهمترین فاکتورهای قابل مقایسه در بلاکچینها، بررسی مکانیسم اجماع آنهاست. مکانیسم اجماع، قلب تپنده هر بلاکچین است و از آنجایی که هر دو این بلاکچینها ماهیت مشابهی دارند و درواقع فورک یک دیگر هستند، در ابتدای مسیر خود از مکانیسم اجماع مشابهای بهره میبردند. اما از آنجایی که توسعه این دو بلاکچین توسط جامعه و توسعه دهندگان متفاوت با اهداف متفاوت صورت میگیرد، مکانیسم اجماع آنها نیز در حال تغییر است.
اتریوم در راستای افزایش مقیاس پذیری بلاکچین خود و ایجاد کردن کاربردی گستردهتر، در حال تغییر مکانیسم خود میباشد و با بهره گیری از Beacon Chain به دنبال استفاده از مکانیسم اجماعی مبتنی بر اثبات سهام (PoS) میباشد. این در حالی است که اتریوم کلاسیک همچنان از مکانیسم اجماع سابق خود که مبتنی بر اثبات کار (PoW) است بهره میبرد. این موضوع یکی از بزرگترین تفاوتهای این دو بلاکچین به حساب میآید.
میزان کاربرد و تعداد کاربران :
بالاتر به این موضوع اشاره شد که اکثریت جامعه رای مثبت به اجرای فورک دادند و از همین موضوع میتوان فهمید که اتریوم از مقبولیت بیشتری بهره برده و بیشتر کاربران به اتریوم جذب شدهاند.
اتریوم در حال حاضر بزرگترین اکوسیستم (مخصوصاً در حوزه دیفای) را در بازار رمز ارزها ایجاد کرده است و یکی از پرکاربرترین بلاکچینهای حال حاضر بازار رمز ارزها به حساب میآید. اکوسیستم اتریوم در حال حاضر متشکل از بیش از ۵۵۰ اپلیکیشن غیرمتمرکز میباشد که این اپلیکیشنها در مجموع بیش از ۳۰ میلیارد دلار TVL جذب کردهاند. (حدود ۵۸ درصد از کل نقدینگی قفل شده در پروژههای Defi متعلق به این بلاکچین میباشد)
در مقابل، اتریوم کلاسیک کاربران بسیار کمتری دارد و کاربرد خاصی را در بین پروژههای فعال در حوزه دیفای پیدا نکرده است. در حال حاضر بر بستر این بلاکچین تنها ۶ اپلیکیشن غیرمتمرکز فعالیت دارند و نقدینگی ذخیره شده در آنها در مجموع حتی کمتر از ۱ میلیون دلار میباشد؛ بلاکچین اتریوم از این نظر به هیچ وجه قابل مقایسه با بلاکچین اتریوم نمیباشد.
از نظر تعداد تعداد تراکنش نیز اتربوم تا به حال ۱.۷ میلیارد تراکنش را پردازش کرده است در حالی که این حجم از تقاضا بر بستر اتریوم کلاسیک وجود نداشته و تا به حال تنها ۱۰۰ میلیون تراکنش را پردازش کرده است.
ارز بومی :
ارز بومی بلاکچین اتریوم، اتر (ETH) نام دارد و در زمان نگارش این مقاله حدود ۱۶۰۰ دلار معامله میشود. این در حالی است که اتر کلاسیک (ETC) که ارز بومی بلاکچین اتریوم کلاسیک است در این زمان حدود ۳۸ دلار در حال معامله میباشد. (برای دسترسی به قیمت لحظهای اتر و قیمت لحظهای اتر کلاسیک روی لینکها کلیک کنید)
عرضه در گردش ETH برابر با ۱۲۲ میلیون واحد است اما در مقابل این میزان در مورد ارز ETC برابر با ۱۳۶ میلیون واحد میباشد. نکته مثبتی که در رابطه با ارز ETC وجود دارد ماهیت ضد تورمی آن است که اتریوم از این مزیت بهره نبرده و Max Supply ندارد.
امنیت و مقابله با حملات :
در حالی که این دو بلاکچین ساختار تقریباً یکسانی دارند و هر دو از تابع هش یکسان به نام Keccak-256 استفاده میکنند، اما بلاکچین اتریوم در مقایسه با اتریوم کلاسیک از امنیت بسیار بالاتری بهره میبرد زیرا سختی شبکه آن بسیار بالاتر است. سختی شبکه بلاکچین اتریوم تا قبل از اجرای آپدیت مرج حدود ۱۲,۰۰۰ TH بود در حالی که این میزان برای بلاکچین اتریوم کلاسیک حدود ۸۰۰ TH بود.
اتریوم پس از حمله دائو یکی از بهترین عملکردهای امنیتی را در بین بلاکچینهای عمومی از خود به جای گذاشته است در حالی که اتریوم کلاسیک بارها تحت حملات ۵۱ درصدی قرار گرفته است که این موضوع باعث کاهش اعتماد به این بلاکچین شده است.
جامعه و تیم توسعه :
هر دو این بلاکچینها به صورت غیرمتمرکز فعالیت کرده و اداره میشوند و همانطور که بالاتر ذکر شد تیم توسعه این دو بلاکچین متفاوت میباشد. از آنجایی که اتریوم کاربرد گستردهتر و جامعه فعالتری نسبت به اتریوم کلاسیک دارد، روند توسعه آن نیز با برنامهریزی دقیقتر و به صورت فعالتری انجام میشود. تغییرات در بلاکچین اتریوم توسط تایید شدن پروپوزالهایی تحت عنوان EIP اجرا میشوند در حالی که به چنین پروپوزالهایی در بلاکچین اتریوم کلاسیک ECIP گفته میشود.
سازمان IOHK که توسط یکی از بنیانگذاران سابق اتریوم و مدیر پروژه حال حاضر بلاکچین کاردانو یعنی آقای چارلز هاسکینسون مدیریت میشود، علاوه بر توسعه دادن بلاکچین کاردانو، بر روی توسعه بلاکچین اتریوم کلاسیک نیز فعالیت دارد. توسعه بلاکچین اتریوم نیز توسط ویتالیک بوترین و تیم توسعه اتریوم انجام میشود.
بررسی تاثیرات آپدیت اتریوم بر روی قیمت اتر کلاسیک
همانطور که احتمالاً در جریان هستید، اتریوم در راستای اجرای یکی از بزرگترین آپدیتهای تاریخ بازار رمزارز میباشد؛ یکی از تغییرات مهمی که در این آپدیت اجرا میشود تغییر مکانیسم اجماع اتریوم از اثبات کار به اثبات سهام میباشد. این موضوع تفاوتهای میان اتریوم و اتریوم کلاسیک را آشکارتر خواهد ساخت.
از آنجایی که اتریوم کلاسیک از همان مکانیسم اجماع سابق یعنی اثبات کار بهره خواهد برد و استخراج اتریوم و اتریوم کلاسیک با دستگاههای یکسانی انجام میشود، پس این احتمال خیلی پررنگ است که پس از اتمام روند استخراجی در بلاکچین اتریوم، ماینرهای سابق اتریوم به استخرهای اترویوم کلاسیک کوچ کرده و باعث افزایش سختی شبکه در این زنجیره شوند. افزایش سختی شبکه میتواند باعث افزایش امنیت بلاکچین شود اما افزایش امنیت به تنهایی نمیتواند باعث رشد قیمتی بالایی در رمزارز ETC شود. اتر کلاسیک برای رشد قیمتی نیاز به افزایش تقاضا دارد و برای افزایش تقاضا نیز نیاز به افزایش کارایی و کاربرد وجود دارد.
اتر کلاسیک برای آن که کاربرد بیشتری داشته باشد نیاز دارد تا اپلیکیشنهای غیرمتمرکز بیشتری بر بستر آن راهاندازی شده و کاربران بیشتری از آنها استفاده کنند. افزایش امنیت میتواند باعث شود توسعه دهندگان بیشتری جذب اتریوم کلاسیک شده و برنامههای غیرمتمرکز خود را بر بستر آن اجرا کنند اما تا زمانی که این توجه از طرف توسعه دهندگان به این بلاکچین افزایش نیافته و تعداد کاربران و تراکنشهای آن افزایش نیافته است، نمیتوان انتظار رشدهای چشمگیر و با ثبات را از این رمزارز داشت.
جمعبندی
اتریوم در جهت رسیدن به اهداف خودش اقدام به تغییرات بیشتر و توسعه مستمر کرده است اما این در حالی است که اتریوم کلاسیک با شعار “کد قانون است” بیشتر بر قوانین و ساختار زنجیره ابتدایی و اصلی پایبند بوده و تغییرات کمتری را شاهد بوده است. به نظر میرسد یک بلاکچین برای پایدار بودن و دور ماندن از شکستهای احتمالی نیاز دارد گاهی اقدام به اجرای تغییرات کند و از همین رو اتریوم را میتوان زنجیره موفقتری دانست.
نظر شما چیست؟ به نظر شما در آینده اتریوم روند موفقیت آمیزتری را میتواند شاهد باشد یا اتریوم کلاسیک؟ نظر خود را برای ما کامنت کنید!