آموزش حفظ امنیتمقالات آموزشی

تتر فلش چیست؟ آموزش تشخیص تتر فیک از تتر واقعی

تتر فلش به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده و اغلب به کلاهبرداری‌هایی اشاره دارد که معاملات واقعی تتر را تقلید می‌کنند. در این روش، کلاهبرداران با ایجاد توکن‌های فیک یا نمایش تراکنش‌های فیک به قربانیان القا می‌کنند که مبلغ زیادی USDT به کیف پول آن‌ها منتقل شده است. این ترفند می‌تواند افراد ناآگاه را فریب دهد تا در ازای این تراکنش‌های ساختگی، دارایی‌های واقعی خود را ارسال کنند. اما در نهایت متوجه شوند که انتقال اولیه صرفاً یک حقه بوده است. این مقاله به بررسی نحوه عملکرد این کلاهبرداری،انواع آن و راهکارهایی برای محافظت در برابر چنین خطراتی می‌پردازیم.

فهرست محتوا

تتر فلش چیست؟

در کلاهبرداری تتر فیک یا فلش تتر افراد سودجو نسخه‌های تقلبی از تتر واقعی را ایجاد می‌کنند تا مردم را فریب داده و پولشان را سرقت کنند. تتر یک استیبل‌ کوین است که ارزش آن همیشه باید ۱ دلار باشد، اما کلاهبرداران تترهای فیک می‌سازند که ظاهری شبیه به تتر واقعی دارد اما در واقع هیچ ارزشی ندارد. آن‌ها این توکن‌های تقلبی را از طریق وبسایت‌های فیک، اپلیکیشن‌های کیف پول تقلبی یا طرح‌های سرمایه‌گذاری کلاهبردارانه پخش می‌کنند. برخی از افراد ناآگاهانه تتر فیک را با قیمت ارزان خریداری می‌کنند، درحالی‌که برخی دیگر آن را در کیف پول خود دریافت می‌کنند و بعداً متوجه می‌شوند که بی‌ارزش است.

تتر فلش چیست؟

در پاسخی تخصصی‌تر به سوال تتر فلش چیست می‌توان گفت تتر فلش به عملیاتی در حوزه ارزهای دیجیتال اشاره دارد که در آن توکن‌ تتر (USDT) به‌طور موقت ایجاد و به کیف پول‌های دیگر منتقل می‌شوند. اما این تراکنش‌ها در نهایت نامعتبر شده و از بین می‌روند. این فرآیند با دستکاری اعشار توکن‌ها، استفاده از برنامه‌های خاص یا قراردادهای هوشمند مخرب انجام می‌شود. 

تتر فلاش دارای ویژگی‌هایی مانند قابلیت انتقال، تقسیم‌پذیری و شناسه تراکنش در بلاکچین هستند، اما به دلیل عدم وجود نقدینگی، نمی‌توان آن‌ها را در صرافی‌های ارز دیجیتال معامله کرد و پس از مدت زمان معینی، معمولاً تا ۳۶۵ روز، از سوابق تراکنش حذف می‌شوند. جالب است بدانید نرم‌افزارهای متعددی برای انجام این نوع تراکنش‌ها طراحی شده‌اند که به کاربران میتوانند با استفاده از آن‌ها توکن‌های تتر فلش را در شبکه‌های مختلفی مانند اتریوم (ERC20)، بی‌ان‌بی چین (BEP20) و ترون (TRC20) ایجاد و منتقل کنند. با این حال، استفاده از این نرم‌افزارها باید با احتیاط و تنها برای مقاصد آزمایشی صورت گیرد، زیرا فلش تتر در نهایت نامعتبر شده و نمی‌توانند به‌عنوان دارایی واقعی مورد استفاده قرار گیرند.

دلیل ایجاد تتر فیک

تتر در ابتدا با هدف ساده‌تر کردن معاملات ارزهای دیجیتال و ایجاد ثبات در بازار کریپتو ساخته شد. همان‌طور که در بخش قبل نیز اشاره کردیم، برخلاف ارزهایی مانند بیتکوین که قیمتشان نوسانات زیادی دارد، تتر یک استیبل‌ کوین است، یعنی ارزش آن همیشه نزدیک به ۱ دلار باقی می‌ماند. این ویژگی باعث شده که تتر برای معامله‌گران بسیار مفید باشد، زیرا آن‌ها می‌توانند به‌سرعت پول خود را بین ارزهای دیجیتال مختلف جابه‌جا کنند، بدون اینکه نگران تغییرات شدید قیمت باشند. همچنین از تتر برای پرداخت‌، انتقال پول بین کشورها (حواله‌) و حتی به‌عنوان یک روش برای ذخیره ارزش در قالب دیجیتال استفاده می‌شود. ایده اصلی تتر این بود که یک دارایی دیجیتال ارائه دهد که مانند پول نقد عمل کند و در عین حال مزایای فناوری بلاکچین، از جمله تراکنش‌های سریع، کارمزدهای کم و دسترسی جهانی را نیز به همراه داشته باشد.

دلیل ایجاد تتر فیک

بااین‌حال، ازآنجاکه تتر بسیار محبوب و پراستفاده شد، کلاهبرداران از این فرصت سوءاستفاده کردند و نسخه‌های فیک آن را ساختند. تتر فیک یا فلش تتر به شکل‌های مختلفی وجود دارند؛ از جمله توکن‌های فیک USDT که روی بلاکچین‌های غیررسمی ایجاد می‌شوند، وبسایت‌های فیک که وانمود می‌کنند تتر می‌فروشند و حتی اپلیکیشن‌های کیف پول تقلبی که سرمایه کاربران را می‌دزدند. برخی از کلاهبرداران توکن‌های تتر فیک ایجاد می‌کنند که از نظر ظاهری واقعی به نظر می‌رسند اما قابل استفاده یا برداشت نیستند. برخی دیگر طرح‌های پانزی راه‌اندازی می‌کنند و با وعده سودهای بالا، افراد را به سرمایه‌گذاری در تتر فیک ترغیب کرده و سپس با پولشان فرار می‌کنند. مجرمان همچنین از تتر فیک برای فریب مردم در کلاهبرداری‌های سرمایه‌گذاری آنلاین استفاده می‌کنند و ادعا دارند که قصد دارند به افزایش سرمایه افراد را افزایش کمک کنند اما درواقع فقط آن را می‌دزدند.

چگونه کلاهبرداری فلش تتر انجام می‌شود؟

کلاهبرداری‌های تتر فلش به روش‌های مختلفی انجام می‌شوند که هدف همه آن‌ها فریب کاربران و سرقت دارایی‌هایشان است. در ادامه، به جزئیات چند روش رایج این کلاهبرداری‌ها می‌پردازیم:

ایردراپ‌های فیک

یکی از روش‌های کلاهبرداری تتر فیک، ایردراپ‌ تقلبی است. در این روش، کلاهبرداران به‌صورت ناگهانی مقدار مشخصی تتر به کیف پول کاربران ارسال می‌کنند. در نگاه اول، به نظر می‌رسد که کاربران یک هدیه یا پاداش رایگان دریافت کرده‌اند، اما درواقع این تترها بی‌ارزش و غیرقابل برداشت هستند. معمولاً همراه با این ایردراپ‌ها، لینکی ارسال می‌شود که کاربر را به یک وبسایت فیک هدایت می‌کند. این وبسایت از کاربر می‌خواهد برای «فعال‌سازی» تتر دریافتی، به کیف پول خود متصل شود یا هزینه‌ای پرداخت کند. اما به‌محض انجام این کار، کلاهبرداران به کل دارایی‌های کیف پول او دسترسی پیدا کرده و آن‌ها را سرقت می‌کنند.

صرافی‌های نامعتبر

برخی از کلاهبرداران وبسایت‌هایی را راه‌اندازی می‌کنند که به‌عنوان یک صرافی معتبر ظاهر می‌شوند اما درواقع یک تله برای سرقت دارایی کاربران هستند. این وبسایت‌ها ممکن است تبلیغ کنند که تتر را با قیمت ارزان‌تری نسبت به نرخ بازار ارائه می‌دهند، یا پاداش‌هایی برای ثبت‌نام و واریز وجه پیشنهاد دهند. وقتی کاربران در این صرافی‌ها ثبت‌نام کرده و پول خود را واریز می‌کنند، نه‌تنها تتر واقعی دریافت نمی‌کنند، بلکه امکان برداشت پول خود را نیز ندارند. در برخی موارد، این وبسایت‌ها به کاربران اجازه می‌دهند مقدار کمی از پول خود را برداشت کنند تا اعتمادشان را جلب کنند، اما پس از افزایش مبلغ واریزی، سایت بسته می‌شود و پول افراد از بین می‌رود.

استیکینگ تتر فیک

در روش استیکینگ فیک، کلاهبرداران افراد را تشویق می‌کنند که تتر خود را در یک پلتفرم مشخص سپرده‌گذاری یا همان استیکینگ کنند و در ازای آن سودهای بالا دریافت کنند. در حالی که استیکینگ در برخی ارزهای دیجیتال واقعی است، تتر به‌طور رسمی سیستمی یا بلاکچینی برای استیکینگ ندارد. کلاهبرداران از این ناآگاهی کاربران سوءاستفاده کرده و سایت‌هایی ایجاد می‌کنند که به کاربران وعده سودهای غیرواقعی می‌دهند. کاربران پس از واریز تتر خود متوجه می‌شوند که امکان برداشت پولشان وجود ندارد، و در نهایت پلتفرم ناپدید می‌شود.

تبلیغات فیک و بدافزار

یکی دیگر از روش‌های رایج کلاهبرداری، تبلیغات تقلبی در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی است. این تبلیغات معمولاً در قالب پیشنهادهای ویژه، تخفیف‌های باور نکردنی، یا مسابقات کلاهبرداری ظاهر می‌شوند که به کاربران وعده دریافت تتر رایگان یا سودهای کلان می‌دهند. وقتی کاربر روی این تبلیغات کلیک می‌کند، به وبسایت‌های فیک هدایت شده و از او خواسته می‌شود اطلاعات کیف پول یا کلید خصوصی خود را وارد کند. در برخی موارد، این وبسایت‌ها حاوی بدافزارهایی هستند که پس از نصب روی دستگاه کاربر، اطلاعات کیف پول او را به سرقت می‌برند.

طرح‌های پانزی و سرمایه‌گذاری فیک

کلاهبرداران برخی اوقات طرح‌های سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کنند که به کاربران وعده سودهای هنگفت می‌دهند. این طرح‌ها در ابتدا ممکن است به کاربران اولیه مقداری سود پرداخت کنند تا اعتماد آن‌ها جلب شود، اما درواقع سود پرداخت‌شده از پول سرمایه‌گذاران جدید تأمین می‌شود. به‌محض این‌که تعداد کافی از افراد جذب شدند، کلاهبرداران ناپدید شده و تمام سرمایه‌ها را با خود می‌برند. این روش که به‌عنوان «طرح پانزی» شناخته می‌شود، یکی از رایج‌ترین روش‌های کلاهبرداری در دنیای ارزهای دیجیتال است.

چگونه کلاهبرداری فلش تتر انجام می‌شود؟

ساخت توکن‌های فیک روی بلاکچین‌های نامعتبر

کلاهبرداران گاهی اوقات توکن‌هایی شبیه به تتر را روی بلاکچین‌های نامعتبر ایجاد می‌کنند و آن‌ها را به‌عنوان تتر واقعی به فروش می‌رسانند. این توکن‌ها ممکن است روی شبکه‌های ناشناخته یا حتی روی شبکه‌های اصلی اما با قراردادهای هوشمند تقلبی ساخته شوند. کاربران وقتی این توکن‌ها را خریداری می‌کنند، متوجه می‌شوند که آن‌ها را نمی‌توان در صرافی‌های معتبر معامله یا به پول واقعی تبدیل کرد. 

نحوه انتقال تتر فلش

در بسیاری از موارد، تتر فلش به‌گونه‌ای طراحی شده که نمی‌توان آن را به کیف پول یا صرافی‌های معتبر منتقل کرد. این توکن‌ها اغلب روی بلاکچین‌های ناشناخته یا با قراردادهای هوشمند فیک ساخته می‌شوند که فقط در یک محیط خاص قابل مشاهده هستند. اما اگر فردی به هر دلیلی بخواهد این توکن‌ها را انتقال دهد، با مشکلات متعددی مواجه خواهد شد. در بیشتر کلاهبرداری‌های مرتبط با تتر فیک، زمانی که فرد قصد دارد توکن را به آدرس دیگری ارسال کند، با پیام‌های خطا در کیف پول خود روبه‌رو می‌شود. این به دلیل ویژگی‌های زیر است:

  • عدم پشتیبانی از بلاکچین‌های معتبر: تتر واقعی روی بلاکچین‌هایی برتر اجرا می‌شود، اما نسخه‌های فیک ممکن است روی شبکه‌های نامعتبر باشند.
  • نبود نقدینگی: حتی اگر انتقال انجام شود، گیرنده نمی‌تواند این توکن‌ها را در صرافی‌های معتبر بفروشد.
  • کنترل‌شده توسط کلاهبرداران: برخی از توکن‌های فیک به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که فقط کلاهبرداران قادر به انتقال آن‌ها هستند و کاربران عادی نمی‌توانند آن را ارسال کنند.

در این میان روش‌ دیگری برای انتقال تتر فیک وجود دارند که در آن برخی از کلاهبرداران سعی می‌کنند تتر فیک خود را در معاملات همتا‌به‌همتا (P2P) به افراد ناآگاه بفروشند. این روش شامل ارسال توکن فیک در ازای دریافت رمزارز معتبر مانند بیت‌کوین یا اتریوم است. پس از انتقال، خریدار متوجه می‌شود که توکن‌های دریافتی بی‌ارزش هستند.

خطرات انتقال تتر فیک

خطرات تلاش برای انتقال تتر فیک به شرح زیر است:

  • امکان از دست دادن دارایی: در صورت انتقال این توکن‌ها، ممکن است دارایی اصلی شما نیز به خطر بیفتد.
  • شناسایی کیف پول شما توسط کلاهبرداران: اگر سعی کنید تتر فیک را منتقل کنید، کلاهبرداران ممکن است کیف پول شما را ردیابی کرده و حملات بیشتری به آن انجام دهند.
  • مسدود شدن حساب در برخی صرافی‌ها: برخی صرافی‌ها در صورت تشخیص تراکنش‌های مشکوک، حساب شما را مسدود می‌کنند.

کاربردهای تتر فلش

تتر جعلی به روش‌های مختلفی توسط کلاهبرداران استفاده می‌شود تا کاربران ناآگاه را فریب دهند. در ادامه، رایج‌ترین روش‌هایی که از این توکن‌های فیک برای کلاهبرداری استفاده می‌شود آورده شده است: 

  • فروش توکن‌های فیک به جای تتر واقعی: کلاهبرداران توکن‌های تقلبی را به نام USDT واقعی می‌فروشند که تبلیغات آن‌ها معمولاً در گروه‌های تلگرامی، واتساپ یا وبسایت‌های غیرمعتبر انجام می‌شود.
  • کلاهبرداری‌های فیشینگ: این نوع کلاهبرداری با ارسال ایمیل یا پیام‌های جعلی که کاربران را به سایت‌های تقلبی هدایت می‌کنند انجام می‌شود. این سایت‌ها از کاربران می‌خواهند که اطلاعات کیف پول یا کلید خصوصی خود را وارد کنند. پس از ورود اطلاعات، کلاهبرداران دسترسی کامل به کیف پول فرد پیدا می‌کنند و دارایی‌های او را سرقت می‌کنند.
  • کلاهبرداری با تبلیغات دروغین: تبلیغات دروغین در رسانه‌های اجتماعی مانند تلگرام، اینستاگرام، توییتر (X) و یوتیوب با وعده دریافت تتر رایگان منتشر می‌شود. لینک‌های این تبلیغات معمولاً به وبسایت‌های فیشینگ هدایت می‌شوند.

آموزش تشخیص تتر فیک از تتر واقعی

با افزایش کلاهبرداری‌های مربوط به تتر فلش، ضروری است قبل از انجام هرگونه معامله، از واقعی بودن آن اطمینان حاصل کنیم. در ادامه آموزش تشخیص تتر فیک از تتر واقعی را با بررسی چند عامل مهم به شما ارائه  می‌کنیم.

بررسی شبکه و آدرس قرارداد هوشمند

اولین و مهم‌ترین فاکتوری که با کمک آن می‌تواند فلش تتر را از تتر واقعی تشخیص دهید، آدرس قرارداد هوشمند است. توجه داشته باشید که تتر به‌خودی‌خود بلاکچین ندارد و بر بستر بلاکچین‌های معتبر اجرا می‌شود که هرکدام آدرس قرارداد هوشمند رسمی خود را دارند. بهترین مرجع پیدا کردن آدرس‌های مختلف تتر زیر در سایت کوین مارکت کپ است. در ادامه این بخش به بررسی نمونه‌هایی از آدرس بر بستر شبکه‌های معروف می‌پردازیم:

  • اتریوم: 0xdac17f958d2ee523a2206206994597c13d831ec7
  • ترون: TXJg5sCCCKWMq2yU8t5dYYhGfb3vyD9Uu4
  • بی‌ان‌بی چین 0x55d398326f99059ff775485246999027b3197955

همچنین می‌توانید آدرس قرارداد را در وب‌سایت رسمی تتر یا اکسپلوررهای بلاکچین مانند اتراسکن، ترون اسکن یا بی‌ان‌بی اسکن جستجو کنید.اگر توکن روی شبکه‌ای ناشناخته باشد یا آدرس قرارداد با اطلاعات رسمی مطابقت نداشته باشد، احتمالاً تتر فیک است.

آموزش تشخیص تتر فیک از تتر واقعی

بررسی لوگو و نماد تتر

تتر اصلی دارای یک لوگوی سبز با علامت T در وسط است. برخی از انواع تتر فلش از لوگوهای مشابه اما با تفاوت‌های جزئی (مثلاً رنگ‌های متفاوت یا متن‌های اضافی) استفاده می‌کنند. در برخی کیف پول‌ها، توکن‌های فیک ممکن است بدون نماد یا با نامی متفاوت از USDT نمایش داده شوند. بنابراین این فاکتور را نیز حتما چک کنید.

بررسی موجودی کیف پول و نمایش تتر دریافتی

اگر به‌طور ناگهانی مقدار زیادی تتر در کیف پول خود مشاهده کردید که مبلغ آن در قسمت موجودی یا بالانس حساب شما (Balance) نشان داده نمی‌شد، احتمالاً یک ایردراپ فیک است. در این مواقع، نباید روی لینک‌های همراه این ایردراپ کلیک کنید، زیرا ممکن است کیف پول شما هک شود.

بررسی ارزش بازار و حجم معاملات

تتر یکی از بزرگ‌ترین استیبل‌کوین‌ها است و اطلاعات لحظه‌ای ارزش بازار آن همیشه در سایت‌هایی مانند کوین مارکت کپ و کوین گکو در دسترس است. اگر توکنی که دریافت کرده‌اید ارزش بازار یا حجم معاملاتی بسیار پایینی دارد، احتمال فیک بودن آن زیاد است.

بررسی کیف پول

پس از دریافت تتر، آن را در یک کیف پول معتبر مثل متامسک یا ترالت والت بررسی کنید. اگر کیف پول به‌طور خودکار نماد USDT را شناسایی نکرد، ممکن است تتر فیک باشد.

بررسی امکان انتقال و تبدیل

تتر واقعی باید بدون مشکل بین کیف پول‌ها و صرافی‌ها قابل انتقال باشد. اگر نمی‌توانید تتر خود را ارسال کنید یا هنگام معامله در صرافی خطا دریافت می‌کنید، احتمال دارد که تتر فلش باشد.

بررسی قیمت در صرافی‌های مختلف

باتوجه به اینکه تتر یک استیبل کوین است، قیمت آن نیز همیشه نزدیک به ۱ دلار است. اگر فرد یا پلتفرمی به شما پیشنهاد تتر با قیمت خیلی پایین‌تر یا سود بالا در ازای خرید آن را می‌دهد، باید به اصل بودن آن شک کنید.

بررسی اطلاعات توکن در اکسپلورر بلاکچین

هر بلاکچینی که تتر را پشتیبانی می‌کند، یک اکسپلورر رسمی دارد که از نمونه‌های آن می‌توان به اتراسکن (Etherscan) برای شبکه اتریوم، ترون اسکن (Tronscan) برای شبکه ترون بی‌ان‌بی اسکن (BscScan) برای زنجیره هوشمند بایننس اشاره کرد. اگر توکن شما در این اکسپلوررها قابل جستجو نیست یا اطلاعات آن با USDT واقعی همخوانی ندارد، احتمالاً فیک است.

عواقب افتادن در دام کلاهبرداری فلش تتر چیست؟

گرفتار شدن در کلاهبرداری فلش تتر می‌تواند منجر به خسارات مالی جدی و فشار روحی شدید شود. فریب‌خوردگان، با اعتماد به اطلاعات نادرست، ممکن است دارایی‌های واقعی خود را به کلاهبرداران ارسال کنند. نتیجه مستقیم این اقدام، از دست رفتن پول و سرمایه است که می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. علاوه بر زیان مالی، قربانیان معمولاً احساس ناامیدی، شرمندگی و اضطراب را تجربه می‌کنند که می‌تواند سلامت روحی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. از آنجایی که تراکنش‌های ارز دیجیتال معمولاً غیرقابل بازگشت هستند، بازیابی وجوه ازدست‌رفته بسیار دشوار است و شناسایی کلاهبرداران به دلیل ماهیت ناشناس ارزهای دیجیتال چالش‌برانگیز خواهد بود. همچنین در صورتی که اطلاعات کیف پول کاربران به دست کلاهبرداران بیفتد، می‌تواند تهدیدات امنیتی و قانونی را برای آن‌ها به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، آگاهی و دقت قبل از انجام هرگونه معامله در حوزه ارزهای دیجیتال ضروری است.

"</p

نحوه ساخت فلش تتر چیست؟

احتمالا اولین سوالی که پس از آشنایی با ماهیت تتر فلش در ذهن خواننده ایجاد می‌شود این است که ساز و کار این نوع توکن‌ها به چه شکل است که کلاهبرداری تلقی می‌شوند؟ در ادامه این بخش به بررسی مراحل کلی کلاهبرداری یا اسکم از طریق فلش تتر می‌پردازیم:

  1. ایجاد توکن‌های تقلبی یا تراکنش‌های جعلی: کلاهبرداران تتر فلش توکن‌های USDT جعلی تولید کرده یا با استفاده از روش‌های فنی، تراکنش‌هایی را ایجاد می‌کنند که در نگاه اول واقعی به نظر می‌رسند، اما در واقع بی‌ارزش هستند. انواع تتر فلش را در ادامه مطلب بررسی می‌کنیم.
  2. ارسال «وجوه» به کیف پول قربانی: این توکن‌های جعلی یا تراکنش‌های گمراه‌کننده به کیف پول قربانی ارسال می‌شوند. توجه داشته باشید که تراکنش‌ ارسال تتر فیک ممکن است در بلاکچین قابل مشاهده باشند که به آن‌ها ظاهری معتبر می‌بخشد.
  3. درخواست پرداخت یا سرمایه‌گذاری: پس از اینکه قربانی تصور می‌کند وجوهی دریافت کرده است، کلاهبردار با او تماس گرفته و به بهانه‌هایی مانند فرصت سرمایه‌گذاری یا درخواست کارمزد برای آزادسازی مبلغ کامل، از او می‌خواهد دارایی‌های واقعی خود را منتقل کند.
  4. انتقال دارایی‌های واقعی توسط قربانی: قربانی با باور به اینکه USDT در کیف پول خود دارد، متقاعد می‌شود که ارزهای دیجیتال واقعی یا پرداخت‌های دیگری را به کلاهبردار ارسال کند.
  5. ناپدید شدن کلاهبردار: پس از دریافت دارایی‌های واقعی، کلاهبردار ناپدید شده و قربانی متوجه می‌شود که USDT دریافتی فیک بوده است.

چگونه از دارایی خود در برابر تتر فلش محافظت کنیم؟

برای محافظت از خود در برابر کلاهبرداری‌های مربوط به تتر فلش، باید مجموعه‌ای از اقدامات احتیاطی و آگاهی از علائم هشداردهنده را رعایت کنید. در ادامه این بخش چند مورد مهم برای جلوگیری از گرفتار شدن در دام این نوع کلاهبرداری‌ها را بررسی می‌کنیم:

تحقیق و تأیید مشروعیت توکن

قبل از اینکه وارد هر گونه معامله‌ای با توکن‌های تتر فلش شوید، حتماً باید تحقیقات کاملی انجام دهید. این تحقیقات شامل موارد زیر است:

  • بررسی وب‌سایت رسمی و وایت‌پیپر توکن: پروژه‌های معتبر معمولاً وبسایت‌های شفاف و وایت‌ پیپر دارند که توضیح می‌دهند توکن چگونه عمل می‌کنند، تیم پروژه چه کسانی هستند و هدف آنها چیست. در صورت مبهم بودن اطلاعات یا عدم توضیحات کافی، باید نسبت به پروژه شک کنید.
  • بررسی ارزیابی‌ها و نظرات: از این که توکن یا قرارداد مورد نظر توسط موسسات معتبر مورد ارزیابی و بازبینی قرار گرفته است، اطمینان حاصل کنید. اگر پروژه هیچ ارزیابی معتبری نداشته باشد یا نظرات منفی از سوی جامعه داشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از کلاهبرداری باشد.

خودداری از کلیک روی لینک‌های مشکوک

کلاهبرداران تتر فلش معمولاً از حملات فیشینگ، وبسایت‌های جعلی یا آگهی‌های فیک (مانند مواردی که در سایت دیوار مشاهده می‌کنند) برای فریب کاربران استفاده می‌کنند. از کلیک کردن روی لینک‌های مشکوک مربوط به تتر فلش تتر فلش جدا خودداری کنید.

خودداری از کلیک روی لینک‌های مشکوک

  • تأیید URL‌ها: همیشه آدرس وب‌سایت را دو بار بررسی کنید و از وارد شدن به سایت‌های نادرست یا مشابه پرهیز کنید. کلاهبرداران ممکن است از وب‌سایت‌هایی با URL مشابه برای فریب شما استفاده کنند.
  • استفاده از منابع معتبر: همیشه از پلتفرم‌ها و کیف پول‌های معتبر برای معامله یا ذخیره ارزهای دیجیتال استفاده کنید و از استفاده از اپلیکیشن‌ها یا وب‌سایت‌های مشکوک خودداری کنید.

شناسایی اعلان‌ جعلی تراکنش‌ها

کلاهبرداران اغلب برای فریب کاربران از طریق اعلام تراکنش‌های جعلی در بلاکچین اقدام می‌کنند. این اعلان‌ها ممکن است شما را فریب دهند تا فکر کنید توکن‌ها یا وجوهی به کیف پول شما واریز شده است.

  • بررسی تراکنش‌ها در چندین اکسپلورر بلاکچین: همیشه تراکنش‌ها را با استفاده از چندین اکسپلورر بلاکچین معتبر بررسی کنید. اگر تراکنش فقط در یک اکسپلورر ظاهر شود و در دیگران نباشد، ممکن است تراکنش جعلی باشد.
  • بررسی موجودی کیف پول: به طور منظم موجودی کیف پول خود را از طریق اپلیکیشن کیف پول یا اکسپلوررهای معتبر بررسی کنید تا از وجود توکن‌های واقعی اطمینان حاصل کنید.

خودداری از استفاده از قراردادهای هوشمند غیرمعتبر

بسیاری از کلاهبرداری‌های Flash USDT از طریق قراردادهای هوشمند جعلی انجام می‌شود. این قراردادهای هوشمند می‌توانند برای سرقت وجوه یا دستکاری بازار به شیوه‌های غیرقانونی استفاده شوند.

  • استفاده از پلتفرم‌های معتبر: فقط با قراردادهای هوشمندی که در پلتفرم‌های معتبر و تحت نظارت نهادهای معتبر (مانند Certik یا Quantstamp) استفاده می‌شوند، تعامل کنید.
  • بررسی آدرس قراردادها: اطمینان حاصل کنید که آدرس قراردادهایی که با آنها تعامل دارید، رسمی و تأیید شده باشد. کلاهبرداران ممکن است از قراردادهای جعلی برای سرقت وجوه شما استفاده کنند.

حساسیت به تراکنش‌های غیرعادی توکن‌ها

اگر تتر (USDT) به طور تقلبی ایجاد شده باشد، ممکن است رفتارهای غیرعادی از خود نشان دهد، از جمله:

  • تغییرات ناگهانی در ارزش توکن: ممکن است تتر فلش دچار نوسانات قیمتی غیرمعمول شود. اگر توکن بدون دلیل معتبر یا خبر بازار به شدت افزایش یا کاهش پیدا کند، این ممکن است نشانه‌ای از کلاهبرداری باشد.
  • استخرهای نقدینگی جعلی: ممکن است تتر فلشدر استخرهای نقدینگی ظاهر شود که هیچ پشتوانه یا اعتبار واقعی ندارند. از استخرهایی که نمی‌توانند سابقه یا پشتیبانی خود را تأیید کنند، اجتناب کنید.

به‌روزرسانی اطلاعات در زمینه کلاهبرداری‌های تتر فلش

اطلاع از آخرین کلاهبرداری‌ها و روش‌های تقلب در دنیای ارزهای دیجیتال به شما کمک می‌کند تا علائم هشداردهنده را قبل از انجام هرگونه تراکنش شناسایی کنید.

  • دنبال کردن اخبار ارزهای دیجیتال و جوامع مربوطه: وب‌سایت‌هایی مانند Reddit، Twitter و منابع خبری معتبر ارزهای دیجیتال معمولاً در مورد کلاهبرداری‌های جدید بحث می‌کنند. بحث‌های گروهی می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد نحوه شناسایی کلاهبرداری‌ها به شما بدهد.
  • شرکت در انجمن‌ها یا گروه‌ها: به انجمن‌های ارز دیجیتال، گروه‌های تلگرامی یا ساب‌ردیت‌ها بپیوندید که اعضا تجربیات خود را از کلاهبرداری‌ها به اشتراک می‌گذارند. درگیر شدن با جامعه می‌تواند به شما کمک کند تا چگونگی شناسایی کلاهبرداری‌های Flash USDT را بیاموزید.

محدود کردن سرمایه‌گذاری در دارایی‌های پرخطر

از سرمایه‌گذاری بخش زیادی از پورتفولیوی خود در توکن‌های ناشناخته یا تأیید نشده مانند تتر فلش خودداری کنید. اگر پروژه‌ای بیش از حد خوب به نظر برسد، احتمالاً مشکلی دارد. سرمایه‌گذاری‌های خود را بین دارایی‌های معتبر مختلف پخش کنید و از سرمایه‌گذاری تمام وجوه خود در یک توکن خودداری کنید. به ویژه توکنی که تأیید نشده یا شفافیت اطلاعات کافی ندارد.

انواع تتر فلش

ایجاد تتر فلش از طریق‌های مختلفی صورت می‌گیرد که به شرح زیر هستند:

  • دستکاری اعشار توکن‌ها
  • سوءاستفاده از توکن‌های دی‌پگ شده
  • نرم‌افزار تولید و ارسال انبوه تتر فلش
  • استفاده از قراردادهای قدیمی یا مهاجرت‌شده

دستکاری اعشار توکن‌ها برای ایجاد تتر فلش

یکی از روش‌های فریبکارانه‌ای که کلاهبرداران برای ایجاد تتر فلش استفاده می‌کنند، دستکاری تعداد اعشار در قراردادهای هوشمند است. این تکنیک به آن‌ها اجازه می‌دهد تا مقدار کمی از یک توکن را در کیف پول ارز دیجیتال کاربران به مقدار بسیار بیشتری نمایش دهند. در نتیجه، کاربران تصور می‌کنند که مقدار زیادی USDT دریافت کرده‌اند، در حالی که این توکن‌ها هیچ ارزش واقعی ندارند و قابل انتقال یا معامله در صرافی‌های معتبر نیستند.

نقش اعشار در توکن‌های دارای استاندارد اتریوم

در استاندارد ERC-20 اتریوم، ویژگی دسیمال (decimals) مشخص می‌کند که کوچک‌ترین واحد توکن چقدر است و تا چه تعداد رقم اعشار قابل‌تقسیم می‌باشد. این مقدار تعیین‌کننده نحوه نمایش مقدار توکن در کیف پول‌ها و پلتفرم‌های مختلف است.

دستکاری اعشار توکن‌ها برای ایجاد تتر فلش

برای مثال، تتر به‌طور رسمی دارای ۶ رقم اعشار است، به این معنی که کوچک‌ترین واحد آن ۰٫۰۰۰۰۰۱ USDT است. این ویژگی باعث می‌شود که مقدار نمایش داده‌شده در کیف پول‌های و صرافی‌ها یکسان باشد. از طرفی بیشتر توکن‌های استاندارد ERC-20 دارای ۱۸ رقم اعشار هستند. یعنی مقدار ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ (۱۰¹⁸) واحد کوچک‌ترین مقدار توکن است و برابر با ۱ توکن کامل می‌باشد. اما کلاهبرداران از این ویژگی برای نمایش مقادیر جعلی در کیف پول‌ها سوءاستفاده می‌کنند. در این میان احتمالا از شما خواسته می‌شود که تنظیمات کیف پول خود را به صورت Custom انجام دهید و اعداد اعشار را بیشتر کنید که بایستی از این کار به شدت خودداری کنید.

روند ایجاد تتر فلش با تغییر مقدار اعشار

کلاهبرداران می‌توانند مقدار دسیمال را تغییر داده و توکنی ایجاد کنند که شبیه USDT واقعی باشد، اما در حقیقت بی‌ارزش است. با تغییر این مقدار، کیف پول‌ها مقدار نمایش داده‌شده را متفاوت از مقدار واقعی تفسیر می‌کنند. این موضوع می‌تواند باعث فریب کاربران شود. مراحل انجام این نوع کلاهبرداری به شرح زیر است:

  • ایجاد یک قرارداد هوشمند جعلی: کلاهبردار یک قرارداد هوشمند جدید روی بلاکچین ایجاد می‌کند که از کد استاندارد ERC-20 استفاده می‌کند و توکن را USDT نام‌گذاری می‌کند تا شبیه به تتر واقعی به نظر برسد. اما در اصل تتر فیک است.
  • تغییر مقدار اعشار: در این قرارداد جعلی، مقدار دسیمال را به عددی متفاوت، مانند ۱۸ به‌جای ۶، تغییر می‌دهد. این تغییر باعث می‌شود مقدار نمایش داده‌شده در کیف پول‌ها چندین برابر مقدار واقعی به نظر برسد. اگرچه موجودی کیف پول ممکن است بسیار زیاد به نظر برسد، اما این توکن‌ها هیچ ارزش واقعی ندارند و نمی‌توان آن‌ها را در صرافی‌ ارز دیجیتال معامله کرد
  • توزیع توکن‌های تقلبی: کلاهبرداران این توکن‌های جعلی را به آدرس‌های مختلف ارسال می‌کنند. به دلیل تنظیم نادرست مقدار اعشار، کیف پول‌ها مقدار دریافتی را بیش از حد واقعی نشان می‌دهند و قربانیان تصور می‌کنند که مقدار زیادی USDT دریافت کرده‌اند. اما در حقیقت اگر کاربران سعی کنند این توکن‌های تقلبی را به صرافی‌های معتبر انتقال دهند، تراکنش‌ها شکست خواهند خورد، زیرا این توکن‌ها به قرارداد اصلی USDT متصل نیستند.
  • انجام کلاهبرداری و فریب کاربران: کلاهبرداران از کاربران می‌خواهند در ازای این USDT جعلی، دارایی‌های واقعی مانند بیت کوین یا اتریوم ارسال کنند.
  • سرقت کلیدهای خصوصی و دسترسی به کیف پول کاربران: برخی از قراردادهای جعلی دارای توابع مخربی هستند که در صورت تعامل کاربر با آن‌ها، می‌توانند دارایی‌های واقعی را از کیف پول خارج کنند. هنگامی که قربانیان سعی می‌کنند USDT جعلی را تأیید یا مبادله کنند، ممکن است مجوزهای نامحدود (Unlimited Approval) به قرارداد هوشمند بدهند، که این اجازه را به کلاهبرداران می‌دهد تا تمام دارایی‌های واقعی کاربر را برداشت کنند.
  • حذف یا به‌روزرسانی قرارداد برای جلوگیری از شناسایی: برخی از کلاهبرداران در قراردادهای خود مکانیزم حذف خودکار را تعبیه می‌کنند که باعث می‌شود پس از سرقت مقدار زیادی از دارایی‌ها، تمام ردپای خود را از بین ببرند. برخی دیگر از قراردادهای قابل‌ارتقا استفاده می‌کنند که به آن‌ها این اجازه را می‌دهد بعداً کد قرارداد را تغییر دهند و از شناسایی شدن توسط تحلیلگران امنیتی فرار کنند.

ایجاد تتر فلش از طریق توکن‌های دی‌پگ شده

توکن‌های دی‌پگ شده (Depegged Tokens) به ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که ارزش خود را در برابر یک دارایی مشخص از دست داده‌اند. برای مثال، استیبل‌ کوین‌ باید ارزش ۱:۱ با دلار داشته باشد. اما ممکن است به دلیل شرایط بازار، مشکلات نقدینگی یا دستکاری قیمتی، ارزش خود را از دست بدهند. کلاهبرداران از این توکن‌های بی‌ارزش یا کم‌ارزش‌شده برای ایجاد تتر فلش استفاده می‌کنند تا به قربانیان نشان دهند که مقدار زیادی USDT دریافت کرده‌اند، در حالی که در واقع این یک ترفند تقلبی است.

درک مفهوم پگ شدن و دی‌پگ شدن توکن‌ها

استیبل‌کوین‌هایی مانند USDT، USDC و DAI به این منظور طراحی شده‌اند که همیشه برابر با ۱ دلار آمریکا باشند. اما برخی رویدادها ممکن است باعث شوند که این توکن‌ها ارزش خود را از دست بدهند:

"</p

  • ترس و وحشت بازار: اگر کاربران زیادی یک استیبل‌ کوین را بفروشند، قیمت آن ممکن است به زیر ۱ دلار سقوط کند.
  • مشکلات نقدینگی: اگر نهادی که استیبل‌ کوین را صادر کرده است، ذخایر کافی برای پشتیبانی از آن نداشته باشد، قیمت آن کاهش می‌یابد.
  • حملات و هک‌های قرارداد هوشمند: اگر یک پروتکل یا قرارداد هوشمند مورد حمله قرار بگیرد، استیبل‌کوین‌ های مربوط به آن ممکن است ارزش خود را از دست بدهند.

نحوه استفاده کلاهبرداران از توکن‌های دی‌پگ شده برای ایجاد تتر فلش

کلاهبرداران توکن‌هایی را جستجو می‌کنند که ارزش خود را از دست داده‌اند، مانند استیبل‌کوین‌ هایی که بعد از یک سقوط قیمت، به ۰.۰۱ دلار یا کمتر کاهش یافته‌اند. به‌عنوان مثال، اگر یک استیبل‌ کوین که باید ۱ دلار باشد، اکنون ۰.۰۱ دلار ارزش داشته باشد، کلاهبردار می‌تواند ۱,۰۰۰,۰۰۰ واحد از آن را فقط با ۱۰ دلار بخرد و وانمود کند که مقدار زیادی دارایی دارد. سپس کلاهبرداران از صرافی‌ غیر متمرکز (DEX) کم‌نقدینگی یا قراردادهای هوشمند سفارشی استفاده می‌کنند تا این توکن‌های دی‌پگ شده را با USDT مبادله کنند. اما در واقع، این تراکنش هیچ USDT واقعی‌ای تولید نمی‌کند، بلکه فقط در کیف پول آن‌ها مقدار زیادی تتر فیک نشان داده می‌شود.

در مرحله بعد کلاهبردار مقادیر زیادی از تتر فلش را به آدرس‌های تصادفی کاربران ارسال می‌کند. چون این تراکنش در مرورگرهای بلاکچین مانند اتراسکن (Etherscan) ثبت می‌شود، کاربران ممکن است باور کنند که واقعاً USDT دریافت کرده‌اند. کلاهبرداران یک استخر نقدینگی جعلی یا یک پلتفرم معاملاتی تقلبی راه‌اندازی می‌کنند که در آن، به نظر می‌رسد که USDT قابل معامله است. اما وقتی کاربران تلاش می‌کنند تا USDT جعلی را مبادله یا برداشت کنند، از آن‌ها درخواست می‌شود که «هزینه فعال‌سازی» یا «کارمزد تبدیل» را با رمزارز واقعی بپردازند، که باعث از دست دادن دارایی واقعی آن‌ها می‌شود.

درنهایت نیز کلاهبردار کاربران را ترغیب می‌کند که کیف پول خود را به یک وب‌سایت یا قرارداد هوشمند مخرب متصل کنند. بعد از اتصال کیف پول، قرارداد می‌تواند دارایی‌های واقعی کاربران را تخلیه کند.

نرم‌افزار تولید و ارسال انبوه تتر فلش

با یک سرچ ساده در اینترنت اپلیکیشن‌های کلاهبرداری بسیار زیادی را مشاهده خواهید کرد که بیشتر در فضای گیت هاب استفاده می‌شوند و البته هزینه ورودی هم دارند. شاید حتی در پلتفرم خرید و فروش «دیوار» هم با چنین چیزی برخورد کنید. چنین بسترهایی به کاربران اجازه می‌دهند که مبلغ تتر درخواستی را در چندین بلاکچین یا استانداردهایی مانند ERC20، TRC20 و BEP20 بسازند و آن‌ها را به کیف پول خود انتقال دهند.

نرم‌افزار تولید و ارسال انبوه تتر فلش

این دروغ شیرین معمولا به این صورت است که شما در ابتدا یک هزینه اولیه برای استفاده از نرم افزار پرداخت می‌کنید و سپس از شما خواسته می‌شود مبلغ تتر درخواستی و آدرس کیف پولی که مایل هستید توکن‌ها به آن واریز شوند را وارد کنید. سپس تعدادی توکن که در واقع تتر فیک هستند به صورت غیررسمی ایجاد می‌شوند و برای مدت کوتاهی اعتبار دارند. این دوره اعتبار که به آن دوره فلش نیز گفته می‌شود در حدی دوام دارد که بتوان با استفاده از آن کاربران را خام کرد. در مرحله بعد از افراد خواسته می‌شود که کارمزدی برای برداشت تترها واریز کنند، اما در نهایت سر کاربران بی کلاه می‌ماند و هیچگونه تتر واقعی دریافت نمی‌کنند. 

استفاده از قراردادهای هوشمند قدیمی یا مهاجرت‌شده برای ایجاد تتر فلش

کلاهبرداران گاهی از قراردادهای هوشمند قدیمی یا مهاجرت‌شده (Migrated) برای ایجاد تتر فیک استفاده می‌کنند. این روش شامل سواستفاده از آسیب‌پذیری‌هایی است که در نسخه‌های قدیمی قراردادهای هوشمند وجود دارد یا استفاده از قراردادهایی است که از یک بلاکچین یا پروتکل به بلاکچین دیگری مهاجرت کرده‌اند. با بهره‌برداری از نحوه تعامل این قراردادها با سایر سیستم‌ها یا نحوه طراحی اولیه آن‌ها، کلاهبرداران می‌توانند این قراردادها را دستکاری کنند تا به نظر برسد که تراکنش‌های USDT واقعی انجام شده است، در حالی که در حقیقت این تراکنش‌ها تقلبی هستند.

انواع استفاده از قراردادهای قدیمی یا مهاجرت‌شده برای ایجاد تتر فلش

نمونه مواردی که در آن کلاهبردار از قرارهای هوشمند سوءاستفاده می‌کند به شرح زیر است:

استفاده از قراردادهای هوشمند قدیمی یا مهاجرت‌شده برای ایجاد تتر فلش

استفاده از نقاط ضعف قراردادهای هوشمند

زمانی که یک بلاکچین یا پروژه به نسخه جدیدی از قرارداد مهاجرت می‌کند، معمولاً کدهای پایه قرارداد به‌روزرسانی یا تغییر می‌یابند. در این فرایند، برخی از قراردادهای قدیمی ممکن است دیگر کاربرد نداشته باشند یا نتوانند به‌درستی با نسخه جدید سازگار شوند. کلاهبرداران می‌توانند قراردادهای قدیمی و رهاشده را هدف قرار دهند که هنوز توکن‌ها یا نقدینگی‌هایی به آن‌ها مرتبط است، اما به‌درستی ایمن‌سازی نشده‌اند. کلاهبرداران از طریق تعامل با این قراردادها، می‌توانند توکن‌های جعلی تولید کرده و تراکنش‌های تقلبی ایجاد کنند که منجر به تولید تتر فلش می‌شود. 

استفاده از قراردادهای قدیمی با آسیب‌پذیری‌

قراردادهای قدیمی ممکن است حاوی کدی باشند که هنوز آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده‌ای را برطرف نکرده است. به عنوان مثال، اگر یک قرارداد از نسخه‌های قبلی اتریوم یا بایننس اسمارت چین دارای نقصی در منطق انتقال توکن‌ها باشد، کلاهبرداران می‌توانند از این نقص‌ها برای ساخت توکن‌های جعلی مشابه تتر استفاده کنند که در واقع هیچ پشتوانه‌ای ندارند. این آسیب‌پذیری‌ها ممکن است به کلاهبرداران این امکان را بدهد که مکانیزم‌های تایید واقعی را دور بزنند، به این معنی که تتر فیک بدون انجام هیچ انتقال واقعی‌ای به کیف پول کاربر ظاهر می‌شود.

ایجاد استخرهای نقدینگی و بازارهای جعلی با استفاده از قراردادهای قدیمی

برخی از کلاهبرداران قراردادهای قدیمی یا مهاجرت‌شده را در استخرهای نقدینگی جعلی یا بازارهای تقلبی مستقر می‌کنند که در آن، تتر فلش می‌تواند معامله یا تعویض شود. این استخرها اغلب مقدار توکن‌های جعلی و آمار نقدینگی دروغین را به نمایش می‌گذارند تا کاربر تصور کند که تتر فلش ارزش واقعی دارد. حتی اگر توکن‌ها به‌نظر قابل معامله باشند، در واقعیت توابع قرارداد هیچ مبادله واقعی انجام نمی‌دهند. در عوض، کلاهبرداران از این محیط برای فریب کاربران به منظور انتقال دارایی‌های واقعی استفاده می‌کنند، که پس از تلاش برای تبدیل توکن‌های جعلی به ارز واقعی، توسط کلاهبرداران به سرقت می‌رود.

مهاجرت قراردادهای توکن به بلاکچین‌های جدید برای مقاصد فریبکارانه

در برخی موارد، کلاهبرداران ممکن است قرارداد یک توکن را از بلاکچین قدیمی به بلاکچین جدید مهاجرت دهند به‌گونه‌ای که توکن‌های اصلی روی زنجیره قدیمی باقی بمانند و توکن‌های جدید روی بلاکچین جدید ایجاد شوند. با انجام این مهاجرت به روش‌های دستکاری‌شده، کلاهبرداران می‌توانند این تصور را ایجاد کنند که توکن‌ها به بلاکچین جدید منتقل شده‌اند، در حالی که در واقعیت توکن‌های جدید و جعلی ایجاد شده‌اند. این فرایند مهاجرت معمولاً باعث می‌شود که کاربران تصور کنند که توکن‌ها به بلاکچین جدید منتقل شده‌اند، جایی که به نظر می‌رسد این توکن‌ها ارزش واقعی دارند، در حالی که این توکن‌ها هیچ ارزشی ندارند.

سخن پایانی

کلاهبرداری‌های تتر فلش با سوءاستفاده از ضعف‌های بلاکچین، قراردادهای هوشمند جعلی و اعلان‌های تراکنش تقلبی، کاربران را فریب داده و دارایی‌های آن‌ها را سرقت می‌کنند. این روش‌ها با ایجاد توهم انتقال تتر واقعی، قربانیان را ترغیب به ارسال دارایی‌های حقیقی می‌کنند. برای محافظت از خود، کاربران باید تراکنش‌ها را در منابع معتبر بررسی کنند، از تعامل با قراردادهای ناشناخته خودداری کنند و فقط از پلتفرم‌های مطمئن استفاده نمایند. آگاهی و احتیاط، قوی‌ترین سد در برابر این روش‌های فریبکارانه در دنیای ارزهای دیجیتال است.

الهه زارع

از ۱۲ سالگی پدرم گیسمو کشید گفت تشریف بیار توی بازارهای مالی :) تو این مدت متوجه شدم که ترید کردن خیلی برام جذابیتی نداره. اما ریسرچ و نوشتن خیلی لذت بخشه واسم. گاهی به قلم خودم می‌نویسم و گاهی ترجمه می‌کنم

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا