آربیتروم چیست؟ (Arbitrum)
هنگامی که اتریوم به عنوان راهحلی برای رفع بسیاری از مشکلات بیت کوین و افزودن قابلیتهای بیشتر به بازار آمد، این پروژه به عنوان آینده تکنولوژی مطرح شد. بلاکچین اتریوم امکان ادغام کدها و قراردادهای هوشمند را فراهم کرد و این پیشرفت با ظهور برنامههای غیرمتمرکز با پشتوانه اتریوم (dApps) منفجر شد. بلاکچین اتریوم، پایه و اساس نوآوریهای جدیدی مانند NFT ها و بازیهای مبتنی بر کریپتو را ایجاد کرد تا امروزه بتوانند در کانون توجه قرار گیرند. با این حال، با استقبال جهان از رمز ارزها و صنعت رمزنگاری، استفاده حداکثری از فناوری بلاکچین، اتریوم را به محدودیتهای خود رساند. میزان ترافیک شبکه منجر به هزینه تراکنشهای بالایی شد که امکان حذف آنها وجود نداشت چرا که این هزینهها بستر لازم برای استخراج کنندگان و اعتبارسنجهای شبکه را فراهم میکرد. اما صعود این هزینهها در اینجا نیز متوقف نشد و حتی تا جایی ادامه داشت که هزینه یک تراکنش به ۵۰ دلار رسید. این قیمت های گزاف، استفاده از این شبکه را برای برنامه نویسان و مشاغل کوچکتر بسیار دشوار کرده بود و در این برهه بود که برنامهها و راهکارهایی مانند Arbitrum وارد عمل شدند. اما آربیتروم چیست؟ در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید تا به صورت کامل با پروژه آربیتروم آشنا شویم!
آربیتروم چیست؟
هدف از Arbitrum در ابتدای تولد، تنها کاهش هزینههای تراکنش و به صورت کلی کاهش تمام هزینههای موجود برای انجام معاملات در شبکه اتریوم بود. آربیتروم از چیزی به نام راه حل لایه دوم برای شبکه اتریوم استفاده می کرد تا بسیاری از محاسبات و ذخیره دادههای شبکه اتریوم را تخلیه کند. بلاکچین Arbtitrum توسط آزمایشگاه Offchain، مستقر در نیویورک، توسط Ed Felten، Steven Goldfeder و Harry Kalodner تأسیس شد. آقای اد فلتون یک استاد علوم کامپیوتر در پرینستون بود، استیون دکترای خود را به تازگی گرفته بود و هری نیز درحال تحصیل برای دکترا بود.
این راه حل لایه دومی برای افزایش امنیت، کارایی و سودمندی شبکه اتریوم بسیار مفید بود چرا که به توسعه دهندگان اجازه میداد تا از بسیاری از عملکردهای اتریوم استفاده کنند زیرا با اتریوم سازگار بود. این سازگاری با اجرای Arbitrum در ماشین مجازی اتریوم (EVM) اتفاق میافتد.
مبانی درک آربیتروم
وقتی شخص A با شخص B تراکنش انجام میدهد در بلاکچین اتریوم چه اتفاقی میافتد؟ هنگامی که یک تراکنش در شبکه اتریوم ایجاد میشود، این تراکنش حاوی یک قفل و کلید است. قفل این تراکنش مجموعهای از توابع است که بسیاری از دادههای کوچک را در بر میگیرد و آنها را به هش تبدیل میکند و کلید این قفل نیز خود هش است (برای اطلاعات بیشتر توصیه میشود مقاله “توابع هش و هشینگ” را از سایت بیتفا مطالعه کنید). هنگامی که یک تراکنش در یک شبکه اثبات کار انجام میشود، یک ماینر از توان عملیاتی خود میلیونها بار برای حدس زدن این کلید استفاده میکند. هنگامی که در نهایت به پاسخ درست رسید و آن را با هش مطابقت داد، این تابع به یک بلاک جدید اضافه میشود که زمان تراکنش و آدرس کیف پول جدید را شامل میشود.
بلاکچین اتریوم نیز پیش از این، از مکانیزم اثبات کار استفاده میکرد و زمانی که شخصی مالک اتریوم بود و خواهان معامله آن با شخص دیگری میشد، راهکارهای لایه اول، تراکنشها، اثباتها و هشها را همگی روی یک بلاکچین پردازش میکردند. به همین سادگی بلاک چین تعیین میکند که چه کسی برای اعتبارسنجی تراکنش پاداش دریافت میکند. در مکانیزم اثبات کار ماینرها برای به دست آوردن هش با یکدیگر رقابت میکنند و سپس آن را به یک بلاک از تراکنشها اضافه میکنند. ماینر نیز مقداری اتریوم به عنوان پاداش دریافت می کرد که ناشی از کارمزدی بود که انجام دهنده تراکنش باید میپرداخت.
الگوریتم اتریوم نیز در پاسخ به سرعت حل هش توسط ماینرها، دشواری هش را کم و زیاد میکرد. اگر بدست آوردن هش خیلی سریع بود، کار را دشوارتر میکرد و اگر این عملیات خیلی کند اتفاق میافتاد، اتریوم محاسبات را آسانتر میکرد. در اثبات کار، مقدار انرژی و زمان برای اعتبارسنجی تراکنشها زیاد است، زیرا بسیاری از ماینرها به طور همزمان در تلاش برای حل مشکل مشابه هستند.
اما رابطه Arbitrum با Ethereum چیست؟
تغییری که Arbitrum ایجاد میکند، استفاده از یک بلاکچین موازی برای پردازش هرچه سریعتر تراکنشهای شبکه اتریوم است. نحوه کار آربیتروم به این صورت است که کاربرانی که میخواهند تراکنش را انجام دهند به جای شبکه اتریوم همان کار را در شبکه آربیتروم انجام میدهند. شبکه آربیتروم پردازش تراکنشها را انجام میدهد و یافته های خود را برای ثبت به شبکه اتریوم گزارش میدهد.
رولآپ خوشبینانه (Optimistic Rollup) در آربیتروم به چه معناست؟
Optimistic Rollup یا رولآپ خوشبینانه تراکنشها را به صورت دستهای تأیید میکند و آنها را خارج از زنجیره پردازش میکند، سپس دادههای هر تراکنش را به شبکه اصلی اتریوم بازمیگرداند. هر یک از این بلاکهای جمعآوری شده (رولآپ شده) تحت عنوان «حلنشده» علامتگذاری میشوند تا زمانی که توسط یک اعتبارسنج تأیید یا رد شوند. همچنین هر بلاک شامل شماره بلاک فعلی، شماره بلاک قبلی، مقدار محاسباتی انجام شده توسط زنجیره و دیگر اطلاعات مفید و ثابل استفاده در انجام این پروژه است.
اساس این فرآیند صحیح بودن دادهها میباشد و آزمایش آن نیز به این صورت است که هر هفته یکی از اعتبار سنجها به صورت تصادفی مورد آزمایش قرار میگیرد و درصورتی که کار خود را به درستی انجام ندهد از شبکه حذف خواهد شد.
برای اطمینان از اینکه گرههای اعتبار سنج کار خود را به درستی انجام میدهند، تراکنشها میتواند به مدت یک هفته به چالش کشیده شود. اگر اعتبارسنج دروغ بگوید یا کار خود را انجام ندهد، سهم او در معامله حذف خواهد شد و مجدداً پس از یک هفته، معامله صحیح فرض میشود.
درواقع روش کار آربیتروم به این صورت است که دستهای از تراکنشها را از شبکه اتریوم برمیدارد، آنها را در خارج از زنجیره اصلی اتریوم پردازش میکند و سپس این دسته از تراکنشها را به شکل یک تراکنش به شبکه اتریوم باز میگرداند با این کار نه تنها شبکه اتریوم به دلیل حذف این تراکنشها خلوتتر میشود بلکه هزینه پردازش این تراکنشها به دلیل دستهای بودن به شکل قابل توجهی پایین میآید و همچنین این پردازش دستهای موجب میشود تا سرعت پردازش و اعتبارسنجی با این روش بسیار بالاتر از روش معمولی مورد استفاده در شبکه اصلی اتریوم باشد. و در آخر نیز به دلیل اینکه این تراکنشها در قالب یک تراکنش به شبکه اتریوم بازمیگردند، دیگر نیاز به زمان و هزینه بالایی برای ثبت در شبکه ندارند.
همچنین آربیتروم به دلیل اجرای ماشین مجازی اتریوم با این شبکه سازگاری بالایی دارد که مانند بلاکچین اتریوم عمل میکند و امکان استقرار قراردادهای هوشمند را در تراکنشها فراهم میکند.
پل آربیتروم چیست؟
این ویژگی به کاربران اجازه میدهد تا توکنهایی با استاندارد ERC20 را به Arbitrum One ارسال کنند. لازم نیست نگران خرید ارزهای دیگر باشید تا بتوانید معاملات را انجام دهید چرا که Arbitrum این کار را برای شما انجام میدهد.
نحوه استفاده از Arbitrum
در ابتدای ورود به پل آربیتروم با صفحه زیر روبرو میشوید که میتوانید در آن با کلیک بر روی گزینه Wallet Connect و اسکن بارکد با موبایل کیف پول خود را به آربیتروم متصل کنید. همچنین درصورتی که پس از نصب متامسک بر روی مرورگر خود با کامپیوتر به پل آریتروم مراجعه کنید گزینه دیگری نیز برای شما نمایش داده میشود که میتوانید از طریق آن کیف پول متامسک خود را به آربیتروم متصل کنید.
پس از آن لازم است تا شبکهای که میخواهید از پل آن استفاده کنید را انتخاب کنید. در این قسمت امکان انتخاب آربیتروم وان (Arbitrum One) و آربیتروم نُوا (Arbitrum Nova) وجود دارد. در ادامه تفاوت این دو شبکه با یکدیگر را برای شما توضیح خواهیم داد. پس از این مرحله میتوانید هر تعداد توکن ERC-20 که میخواهید به شبکه Arbitrum ارسال کنید، شبکه Arbitrum را به کیف پول خود اضافه کنید تا موجودی اتریوم خود را ببینید. لازم به ذکر است که هر تراکنش ۱۰ دقیقه طول میکشد و به مدت ۸ روز از برداشت شما جلوگیری میکند. توجه داشته باشید که تراکنش شما مشمول کارمزد اتریوم خواهد بود. پس از این مراحل زمانی که وارد پورتال آربیتروم شوید میتوانید برنامههای غیر متمرکز بر بستر این پل را مشاهده و استفاده نمایید.
تفاوت شبکه Arbitrum One، Arbitrum Nova و Arbitrum Nitro
برخلاف تصور عموم نیترو (Nitro) شبکه جداگانهای نسبت به وان (One) نیست و آربیتروم نیترو تنها یک بروزرسانی بود که بر روی شبکه وان انجام شد تا سرعت و هزینه تراکنشها را بهبود ببخشد.
اما بیایید به تفاوتهای شبکه وان و نُوا (Nova) بپردازیم. یکی از تفاوتهای اصلی میان این شبکهها در دسترس بودن اطلاعات است به این صورت که اطلاعات شبکه وان تنها به صورت آنچین در دسترس است اما امکان دسترسی به اطلاعات شبکه نُوا خارج از زنجیره نیز وجود دارد.
نُوا از دو روش برای انتشار دادهها استفاده میکند که یکی از آنها انتشار کامل دادهها به روش Calldata (روش مورد استفاده در شبکه One) و دیگری انتشار یک DACert برای اثبات در دسترس بودن دادهها میباشد.
همچنین با توجه به اینکه نُوا از تکنولوژی AnyTrust به جای RollUp استفاده میکند تبدیل به بستر مناسبی برای شبکههای اجتماعی و بازیها میشود.
احتمال ایردراپ جدید
بروزرسانی نیترو دو هفته پیش در شبکه آربیتروم انجام شد و با وجود اینکه توکن این شبکه همچنان معرفی نشده است اما کاربران به دلیل زمزمههای موجود برای ایردراپ آربیتروم در حال استفاده از اکوسیستمهای مختلف زنجیره آربیتروم هستند. یکی از اعضای این اکوسیستم صرافی GMX است.
برای دریافت این ایر دراپ احتمالی میتوانید کیف پول خود را با داشتن حداقل ۱۰۰ دلار به پل http://bridge.arbitrum.io متصل کنید و در صرافی GMX و دیگر صرافیهایی که امکان معامله بر روی آربیتروم را فعال کردهاند، شانس خود را امتحان کنید. اگر هنوز نمیدانید ایردراپ چیست پیشنهاد میکنیم مقاله توضیح کامل ایر دراپ را مطالعه کنید.
جمع بندی
در عوض پرداخت هزینههای کلان برای تراکنشها در شبکه اتریوم برای انجام معامله، بهتر است از شبکه آربیتروم استفاده کنید زیرا هزینه هر تراکنش در این شبکه تنها چند سنت میباشد. هنگامی که کیف پول خود را به شبکه آربیتروم وصل کردید، میتوانید تقریباً هر کاری را که شبکه اتریوم انجام میدادید، فقط با کارمزد کمتر و سرعت بالاتر انجام دهید.
ممنون از همراهی شما در این مقاله، نظرات خود را در رابطه با راهکارهای لایه دوم و مخصوصاً آربیتروم با ما در بخش کامنتها به اشتراک بگذارید.