یکی از جدیدترین پروژه‌هایی که در دنیای کریپتو معرفی و راه اندازی شده پروژه پای نتورک (Pi Network) است. این پروژه ادعا می‌کند برای اولین بار امکانی را فراهم کرده تا کاربران بتوانند نسبت به استخراج توکن آن از طریق گوشی‌های هوشمند خود اقدام کنند. البته تا کنون توکن بومی این پروژه یعنی پای (Pi) خرید و فروش واقعی نشده و بلاکچینی نیز برای این پروژه وجود ندارد. همین مسئله آینده مبهمی را برای پروژه پای نتورک ایجاد کرده است. در این مقاله سعی می‌کنیم پروژه پای نتورک را بررسی کنیم، به سؤالات درباره آن پاسخ دهیم و در نهایت ببینیم که آیا این پروژه ارزش سرمایه گذاری دارد یا خیر؛ با بیتفا همراه باشید.
پروژه پای نتورک (Pi Network) چیست؟
پای نتورک (Pi Network)، یکی از جدیدترین پروژه‌ها در عرصه‌ی ارزهای دیجیتال، ادعا می‌کند که رویکرد جدیدی را در استخراج و استفاده از رمزارزها ارائه می‌دهد. این پروژه، که گفته می‌شود توسط متخصصان دانشگاه استنفورد تأسیس شده، تلاش دارد تا مزایای شبکه بیت کوین را با رفع برخی از معایب آن ارائه دهد! البته این ادعایی است که تقریباً هر پروژه کریپتویی در آغاز مطرح می‌کند!
در معرفی این پروژه آمده که هدف اصلی Pi Network این است که امکان استخراج رمزارز را برای همه و بدون نیاز به تجهیزات پیچیده یا مصرف بالای انرژی فراهم کند. این کار نیز از طریق یک اپلیکیشن موبایلی رخ خواهد داد و کاربران قادر هستند با فعالیت‌های ساده به استخراج ارز دیجیتال بپردازند!
با این حال، از زمان راه‌اندازی آن در سال ۲۰۱۸، پای نتورک با چالش‌هایی روبرو شده است. توکن این پروژه هنوز در هیچ صرافی لیست نشده و ارزش مالی مشخصی ندارد، همین امر سؤالاتی را در مورد اعتبار و آینده‌ی آن به وجود آورده است. در ادامه توضیحات بیشتری در این مورد ارائه خواهیم کرد.
توکن بومی پروژه پای نتورک
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های هر پروژه ارز دیجیتال، وجود یک توکن یا سکه قابل معامله است. در مورد پای نتورک، یکی از چالش‌های اساسی عدم وجود یک توکن لیست شده در صرافی‌های ارز دیجیتال است. این مسئله باعث شده است که Pi نتواند به عنوان یک دارایی قابل معامله در بازارهای مالی شناخته شود.
علاوه بر این، عدم وجود یک بلاکچین فعال و قابل استفاده برای شبکه پای یکی دیگر از نقاط ضعف اساسی این پروژه است. بلاکچین به عنوان ستون فقرات هر پروژه ارز دیجیتال، نقش کلیدی در ایجاد اعتماد، شفافیت و امنیت دارد. بدون یک بلاکچین عملیاتی، Pi Network نمی‌تواند به عنوان یک ارز دیجیتال واقعی شناخته شود.
در حال حاضر که چند سالی از معرفی این پروژه می‌گذرد. هنوز توکنی توسط توسعه دهندگان آن عرضه نشده است. از مهم‌ترین دلایل آن نیز نبود یک شبکه بلاکچینی است. در فضاهای مختلف توکن‌هایی با نام‌های مشابه وجود دارد اما بدانید که هیچ کدام از این توکن‌ها اعتبار ندارند. خرید و فروش توکن Pi در هیچ پلتفرمی انجام نمی‌شود و این مسئله بر پویایی آن تأثیر زیادی داشته است.
زمان انتشار این توکن نیز هنوز مشخص نیست و در وایت پیپر و سایت رسمی این پروژه اشاره‌ای به آن نشده است. پس توجه داشته باشید که در دام پروژه‌های کلاهبرداری نیفتید.
در ادامه تاریخچه پای نتورک را بررسی می‌کنیم.
پیشینه و تاریخچه پای نتورک
پروژه Pi Network توسط نیکولاس کوکالیس و چنگدیائو فن، دو محقق از دانشگاه استنفورد، در سال ۲۰۱۸ تأسیس شد. آنها با هدف ایجاد یک ارز دیجیتال جدید که دسترسی گسترده‌تری داشته باشد و موانع موجود در استخراج سایر رمزارزها را برطرف کند، این پروژه را راه‌اندازی کردند.
در ۱۴ مارس ۲۰۱۹، وایت پیپر پای نتورک منتشر شد و هم‌زمان اپلیکیشن موبایلی آن برای استخراج توکن Pi عرضه گردید. این وایت پیپر توضیح می‌دهد که چگونه Pi Network قصد دارد از طریق تلفن‌های هوشمند، فرایند استخراج رمزارز را آسان‌تر و در دسترس‌تر کند، یک تغییر اساسی نسبت به روش‌های استخراج سنتی که معمولاً نیازمند سخت‌افزارهای پیچیده و مصرف بالای انرژی هستند.
وایت پیپر پای نتورک همچنین به توضیح فلسفه پشت این پروژه البته به صورت کلی می‌پردازد. با تمرکز بر ایجاد یک شبکه دموکراتیک و مشارکت‌جویانه اهداف بلندپروازانه و محقق نشده زیادی در این متن به چشم می‌خورد. این پروژه بر این باور است که هر فردی باید قادر به دسترسی و استفاده از فرصت‌هایی که ارزهای دیجیتال فراهم می‌کنند، باشد.
البته در این وایت پیپر نقشه راه کاربردی و همچنین روش استخراج به درستی توضیح داده نشده و همین مسئله کل پروژه را تنها روی کاغذ نگه داشته و هنوز به مرحله اجرایی نرسیده است.
در ادامه توضیحات بیشتری در مورد وایت پیپر پای نتورک ارائه خواهیم کرد.
قیمت پای نتورک چقدر است؟
در حال حاضر با توجه به اینکه هنوز بلاکچین رسمی Pi و توکن بومی این پروژه راه اندازی نشده است، پای نتورک قیمت مشخصی ندارد. پس عملاً خرید و فروشی روی برای این توکن انجام نمی‌شود و اصلاً دارایی وجود ندارد که بخواهید آن را معامله کنید. پس اگر جایی مشاهده کردید که یک دارایی با اسم مشابه دارای قیمت بود و ادعا می‌کرد که به پای نتورک متصل است اقدام به خرید آن نکنید.
قیمت پای نتوورک چه زمانی مشخص می‌شود؟
همان‌طور که اشاره شد تا کنون هیچ طرح مشخصی برای راه اندازی بلاکچین پای نتورک اعلام نشده است. تا زمانی که پای نتورک بلاکچین مخصوصی نداشته باشد، نمی‌تواند توکن بومی خود را راه اندازی کند. به همین دلیل قیمت پای نتورک هنوز نامشخص است.
مراحل توسعه بلاکچین پای نتورک نیز تا کنون بسیار مبهم بوده و به صورت شفاف توضیحاتی در مورد اینکه طرح توسعه دهندگان این شبکه برای ادامه راه این پروژه چه خواهد بود منتشر نشده است. پس تا زمانی که بلاکچین پای نتورک اجرایی نشود نمی‌توان اطلاعاتی در مورد ایجاد توکن بومی آن و همچنین قیمت پای نتورک به دست آورد.
مسئله بعدی که به آن می‌پردازیم فروشگاه پای نتورک است. در گذشته اعلام شده بود که تیم توسعه دهنده پای نتورک در حال راه اندازی یک فروشگاه اختصاصی است. در ادامه توضیحات بیشتری را در این مورد ارائه خواهیم کرد.
فروشگاه پای نتورک
تیم توسعه دهنده این پروژه بارها وعده راه اندازی یک فروشگاه با پشتیبانی از این رمز ارز به عنوان ابزار پرداخت را ارائه داد اما بر اساس شرایط موجود این وعده هنوز فاصله زیادی تا محقق شدن دارد.
این فروشگاه مانند ایده‌های دیگر این پروژه تنها روی کاغذ وجود خارجی دارد و تا کنون هیچ اقدام عملی در این راستا برداشته نشده است. باز هم تأکید می‌کنیم این پروژه تا زمانی که یک بلاکچین فعال و توکن مشخص عرضه نکرده باشد، تمامی برنامه‌های اعلام شده برای آن در حد نظریه باقی خواهد ماند.
اما شاید بگویید که چندی پیش توکنی با نام Pi در هوبی لیست شد و سروصداهای زیادی به پا کرد. در ادامه توضیحات بیشتری در این خصوص ارائه خواهیم کرد.
قیمت پای نتورک در هوبی
همان طور که اشاره شد، تا کنون هیچ توکن اختصاصی توسط شبکه پای نتورک منتشر نشده است. اما در گذشته یک توکن با نام Pi در هوبی لیست شد که توانست توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کند. با توجه به تبلیغات پر زرق و برق پای نتورک بسیاری احساس کردند که این توکن متعلق به همین شبکه است اما این‌گونه نبود و توکن لیست شده صرفاً توسط کلاهبرداران برای فریب دادن کاربران کریپتو ایجاد شده بود.
این توکن هایپ عجیب و غریب مقطعی را تجربه کرد اما پس از گذشت مدتی و مشخص شدن جعلی بودن آن با ریزش سنگینی مواجه شد.
قیمت پای نتورک در چین
همان‌طور که می‌دانید کشور چین هر گونه اقدام برای استخراج ارز دیجیتال را ممنوع اعلام کرده است. به همین دلیل کاربران زیادی در چین به علت اینکه پای نتورک وعده استخراج ارز دیجیتال بدون استفاده از دستگاه‌های پیچیده را داده بود، جذب این پروژه شدند.
البته باید دوباره تکرار کنیم که هیچ خرید و فروش واقعی در چین هم برای پای نتورک ایجاد نشد و صرفاً ایده جذاب و البته غیر واقعی پای نتورک توانست تعداد زیادی از کاربران چینی را به سمت خود بکشاند.
در ادامه توضیحاتی در مورد وایت پیپر پای نتورک ارائه خواهیم کرد.
بررسی وایت پیپر پروژه پای نتورک
وایت پیپر یک پروژه ارز دیجیتال، نقشه راه و اظهارنامه اصول و اهداف آن پروژه است. در مورد Pi Network، وایت پیپر باید توضیح دهد که چگونه این پروژه قصد دارد چالش‌های موجود را حل کند و چه نوآوری‌هایی را ارائه می‌دهد.
یک وایت پیپر خوب باید شفاف، دقیق و فنی باشد. این بدان معناست که باید جزئیات فنی پروتکل‌ها، مکانیزم‌های اجماع، ساختار شبکه و سایر جزئیات فنی مرتبط را به زبانی قابل فهم و در عین حال دقیق ارائه دهد. همچنین باید به چگونگی توسعه و برنامه‌ریزی بلندمدت پروژه بپردازد. با این حال به نظر می‌رسد که وایت پیپر پای نتورک از نظر فنی و حرفه‌ای کمبودهایی دارد. این کمبودها شامل فقدان جزئیات فنی دقیق و عدم ارائه توضیحات کامل در مورد مکانیزم‌ها و الگوریتم‌های مورد استفاده در شبکه هستند.
نقص‌های موجود در این وایت پیپر، به‌ویژه در مقایسه با سایر پروژه‌های معتبر بلاکچینی مانند کاردانو، نشان‌دهنده‌ی فقدان شفافیت و دقت مورد نیاز در تشریح پروژه است. این موضوع می‌تواند باعث کاهش اعتماد عمومی و سؤالاتی در مورد اعتبار کلی Pi Network شود.
علاوه بر این، نحوه ارائه‌ی اطلاعات در وایت پیپر که به نظر می‌رسد بیشتر بر تبلیغات تمرکز دارد تا بر ارائه‌ی جزئیات فنی و مفهومی، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی عدم تعادل بین جنبه‌های بازاریابی و توسعه‌ی فنی پروژه باشد. در نهایت و با توجه به اینکه هنوز شبکه بلاکچینی این پروژه راه اندازی نشده، عدم وجود یک وایت پیپر شفاف و مطمئن بر توانایی Pi Network در ایجاد یک شبکه‌ی موفق و پایدار تأثیر منفی زیادی داشته است. در این لینک می‌توانید وایت پیپر این پروژه را مشاهده کنید.
در ادامه در مورد تیم توسعه دهنده پای نتورک صحبت خواهیم کرد.
بررسی تیم توسعه دهنده این پروژه
بر اساس اطلاعات موجود تیم توسعه‌دهنده Pi Network را دانش‌آموختگان دانشگاه استنفورد تشکیل داده‌اند. این گروه شامل دکتر نیکولاس کوکونیس، دکتر چنگدیائو فن، و وینسنت مک فیلیپ است. این افراد دارای تخصص‌های مختلف در حوزه‌هایی مانند علوم کامپیوتر، ریاضیات، و اقتصاد هستند. در ادامه به نقش و تخصص افراد در این پروژه اشاره خواهیم کرد.
نقش‌ها و تخصص‌ها
- دکتر نیکولاس کوکونیس: او به عنوان یکی از بنیان‌گذاران و همچنین مدیر عامل Pi Network، نقش محوری در رهبری و توسعه پروژه داشته است. او پیش از این در دانشگاه استنفورد به عنوان محقق فعالیت کرده و در زمینه‌های الگوریتم‌ها و اقتصاد ریاضیاتی دارای تخصص است.
- دکتر چنگدیائو فن: فن با تخصص در علوم کامپیوتر و تجربه در توسعه نرم‌افزار، در بخش فنی و توسعه نرم‌افزاری پای نتورک فعالیت دارد. او همچنین در استنفورد در زمینه سیستم‌های توزیع‌شده تحقیق کرده است.
- وینسنت مک فیلیپ: مک فیلیپ با تجربه در مدیریت کسب‌وکار و بازاریابی، نقش مهمی در بخش تجاری و استراتژیک Pi Network دارد. او پیش از این در شرکت‌های مختلف فناوری مشغول به کار بوده است.
در ادامه چشم انداز معرفی شده توسط تیم توسعه دهنده پای نتورک را تشریح می‌کنم.
چشم‌انداز و هدف تیم توسعه دهنده پای نتورک چیست؟
هدف اصلی تیم توسعه‌دهنده Pi Network، ایجاد یک ارز دیجیتال جدید است که استخراج آن برای هر فردی با استفاده از تلفن همراه امکان‌پذیر باشد. این پروژه با هدف دموکراتیزه کردن دسترسی به ارزهای دیجیتال و ایجاد یک اکوسیستم مالی غیر متمرکز جدید شکل گرفته است. تیم توسعه‌دهنده بر این باور است که این رویکرد می‌تواند به گسترش استفاده و پذیرش ارزهای دیجیتال در میان عموم مردم کمک کند.
اما این چشم انداز تنها در حد ایده باقی مانده و هیچ قدم کاربردی در این راستا برداشته نشده است! مهم‌ترین بخش یک پروژه کریپتویی توکن بومی آن است که در این پروژه وجود خارجی ندارد! در ادامه بیشتر در این مورد توضیح خواهیم داد.
آیا پروژه Pi Network کلاهبرداری است؟
یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که در مورد پای نتورک مطرح می‌شود، این است که آیا این پروژه یک کلاهبرداری است یا خیر. این سؤال بخشی از یک بحث گسترده‌تر در مورد اعتبار و شفافیت پروژه‌های ارز دیجیتال است. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که برای پاسخ به این سؤال، باید به عملکرد و توسعه‌ی فعلی Pi Network توجه کرد.
تا کنون، این پروژه هنوز نتوانسته است نشانه‌های قاطعی از پیشرفت فنی یا ایجاد یک اکوسیستم پایدار ارائه دهد. همچنین، عدم وجود یک بلاکچین فعال و لیست نشدن در صرافی‌های معتبر، سبب شده است تا برخی از کاربران و کارشناسان نسبت به اعتبار ویژگی‌های این پروژه تردید داشته باشند.
با این حال، این بدان معنا نیست که Pi Network حتماً یک طرح کلاهبرداری است. ممکن است این پروژه فقط با چالش‌های توسعه‌ای روبرو باشد که بسیاری از استارت‌آپ‌های جدید در عرصه‌ی فناوری با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند. برای ارزیابی دقیق‌تر، نیاز است که کاربران و سرمایه‌گذاران تحقیقات بیشتری انجام دهند و پیشرفت‌های آتی این پروژه را با دقت دنبال کنند.
البته به صورت قاطع می‌توان گفت که پای نتورک آینده مشخصی ندارد و هنوز هیچ اتفاق عملی و کاربردی در آن رخ نداده است.
آیا پروژه Pi Network نقاط قوتی هم دارد؟
با اینکه در عمل ما با یک پروژه فعال و پویا روبه‌رو نیستیم اما شاید بتوان نکات مثبتی را در این پروژه مشاهده کرد. از جمله این موارد این است که سعی داشته صنعت ارز دیجیتال را در بین کاربران موبایل گسترش دهد.
نکته بعدی این است که تا کنون کسانی که برای نصب برنامه پای نتورک اقدام کرده‌اند هیچ هزینه‌ای پرداخت نکرده‌اند و امتحان آن برایشان رایگان بوده است!
اعضای تیم توسعه دهنده پای نتورک از دانشگاه استنفورد فارغ‌التحصیل شدند. هر چند این مسئله نمی‌تواند معیار خوبی برای سنجش اعتبار یک طرح باشد. توجه داشته باشید که دو کوان مؤسس شبکه سقوط کرده ترا (Terra) نیز در همین دانشگاه تحصیل کرده بود!
می‌توان گفت ایده این پروژه روی کاغذ از جذابیت نسبی برخوردار است و اگر تیم توسعه دهنده آن بتوانند یک راهکار عملی برای آن طراحی کنند می‌تواند آینده خوبی نیز داشته باشد. البته همه این مواردی که به آن اشاره کردیم ارزشی برای سرمایه گذاری در آن ایجاد نمی‌کند.
در ادامه در مورد ارزش سرمایه گذاری در این شبکه صحبت خواهیم کرد.
آیا پای نتورک ارزش سرمایه‌گذاری دارد؟
در حال حاضر باید گفت که پروژه پای نتورک اصلاً قابلیت سرمایه گذاری را ندارد! زیرا نه توکن مشخصی دارد و نه بلاکچین فعالی برای آن ایجاد شده است. پروژه پای نتورک تنها در حد یک ایده جاه‌طلبانه باقی مانده و هنوز هیچ تراکنش مالی معتبری برای راه اندازی و رشد شبکه آن ایجاد نشده است.
البته با توجه به توضیحات موجود، این پروژه زیرساخت‌های لازم برای موفقیت در آینده را ندارد. پس این نکته را مد نظر داشته باشید که حتی در صورت راه اندازی یک شبکه بلاکچینی و توکن مخصوص، تا اندازه زیادی نمی‌توان به آینده و اهداف آن خوش بین بود.
بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه ارز دیجیتال شرکت کردن در طرح‌های پای نتورک را بی اساس و بی هدف توصیف کرده‌اند و نگرانی‌های زیادی بابت حفظ حریم خصوصی و اطلاعات کاربران در این پروژه وجود دارد. در نهایت توصیه ما این است که تا زمان راه اندازی یک توکن معتبر و شبکه بلاکچینی فعال نسبت به خرید و سرمایه گذاری در رمز ارزهای دارای نام مشابه اقدام نکنید تا در دام کلاهبرداران نیفتید.
