استاندارد SRC-20 چیست؟ آشنایی با توکن SRC-20
در راستای ارتقای شبکه بیت کوین و به منظور افزایش کاربردهای آن، توسعهدهندگان استانداردهای جدیدی را به بلاکچین این شبکه اضافه کردهاند که میتواند کاربردهای تازهای در شبکه داشته باشد. استاندارد SRC-20 یکی از جدیدترین استانداردهای ایجاد شده برای شبکه بیت کوین است که بیشترین کاربرد را در ایجاد توکنهای NFT البته با ساختاری متفاوت دارد. تا کنون رمز ارزهای زیادی نیز با استاندارد SRC-20 ایجاد شده است. ساختار امنیت چند امضایی از مهمترین قابلیتهایی است که در این استاندارد فراهم شده است. این پروتکل جدید نوآوریهای زیادی را در فضای کریپتو ایجاد کرده است و در این مقاله قصد داریم به بررسی استاندارد SRC-20 بپردازیم و جزئیات و کاربردهای آن را بررسی کنیم؛ با بیتفا همراه باشید.
استاندارد SRC-20 چیست؟
تغییرات در بلاکچین بیت کوین مدتی است که سرعت زیادی به خود گرفته و در همین راستا، استانداردهای جدید به شبکه آن اضافه شده است. اردینالهای بیت کوین توانستند استاندارد BRC-20 را به فضای کریپتو اضافه کنند و اکنون استاندارد جدید SRC-20 آمده است تا پیشرفتهای تازهای در شبکه بیت کوین ایجاد کند. شبکه SRC-20 تراکنشهای مخصوص به خود را طراحی کرده است که Pay to Script Hash یا در حالت اختصار P2HASH نام دارد. با استفاده از این تراکنشها کاربران میتوانند توکنهای خود را به کیف پولهای چند امضایی ارسال کنند و با این قابلیت، شبکههای SRC-20 تا اندازه زیادی امکانات شبکه انتقال ارز را برای کاربران فراهم میکند.
به توکنهایی که با استاندارد SRC-20 ایجاد میشوند، استمپهای بیت کوین (BTC Stamps) نیز گفته میشود. این توکنها ماهیتی شبیه به توکنهای نیمه قابل تعویض (Semi Fungible Tokens = SFT) دارند که در گذشته در شبکه سولانا و با استاندارد ERC-1155 ساخته و طراحی شده بود. لغت Fungible به معنی تغییر پذیر است. در کلمه NFT (Non Fungible Tokens) عنوان شده است که توکنهای ایجاد شده را نمیتوانید تغییر دهید. اما در استانداردهای SFT امکان ایجاد برخی از تغییرات در توکنهای ضرب شده برای کاربران فراهم میشود.
برای مینت یا ضرب کردن توکنهای SRC-20 باید به سایت اصلی این پروژه با نام SRC-20 Minting Utility مراجعه کنید که به نوعی ابزار مخصوص ایجاد استمپها است. مراحل ساخت این توکنها پیچیدگی خاصی ندارد و مانند ایجاد توکنهای NFT است. در این لینک میتوانید توکنهایی که با استاندارد SRC-20 ایجاد شدهاند و یا در حال توسعه هستند را مشاهده کنید.
در ادامه توضیحات بیشتری در مورد توکنهای SRC-20 ارائه خواهیم کرد.
آشنایی با توکنهای SRC-20
توکنهای SRC-20 دایره بسیار گستردهتری را نسبت به توکنهای NFT در بر میگیرند. با استاندارد جدید ایجاد شده، این قابلیت ایجاد شده است که هر چیزی، حتی اشیاء فیزیکی را نیز به یک توکن SRC-20 تبدیل کرد. تعداد توکنهای SFT ایجاد شده با این استاندارد جدید در حال حاضر از ۴۵۰ هزار عدد نیز فراتر رفته است. همچنین رمز ارزهای زیادی با استاندارد SRC-20 ایجاد شده است که برخی از آنها طرفداران زیادی در جامعه کریپتو پیدا کردهاند.
در ادامه با مشهورترین ارزهایی که با این استاندارد منتشر شدهاند آشنایی مختصری پیدا میکنیم:
- کِوین (KEVIN): این توکن اولین استمپ تولید شده با استاندارد SRC-20 بود. این ارز دیجیتال بین خریداران NFTهای این مجموعه با همین نام توزیع میشود و با توجه به تعداد Kevinهای هر کاربر به آن پاداش اهدا میشود. این توکنها را بعداً میتوانید به سایر رمز ارزها تبدیل کنید و به فروش برسانید.
- پپه (PEPE): شاید مشهورترین توکن در این لیست پپه باشد. توکنی با نماد قورباغه که توانست در عرض چند روز چند صد برابر شود و حجم معاملات بسیار عجیب و غریبی را تجربه کرد. این ارز دیجیتال با استاندارد SRC-20 ایجاد شد، اما به مرور در سایر بلاکچینهای دیگر نیز پیاده سازی شد.
- توکن استمپس (STAMPS): این توکن در حال حاضر بیشترین حجم معاملات را در بین توکنهای SRC-20 در اختیار دارد. از این توکن میتوان برای خرید SFTها استفاده کرد. البته هنوز در صرافیهای زیادی لیست نشده و برای تبدیل کردن آن ممکن است به مشکلاتی بخورید.
در بین این رمز ارزها، ارز STAMPS کاربردهای زیادی دارد که به صورت اختصاصی برای استفاده در شبکه SRC-20 طراحی شده است. در ادامه توضیحات بیشتری در مورد کاربردهای این ارز ارائه خواهیم کرد.
کاربردهای ارز STAMPS چیست؟
ارز دیجیتال STAMPS با یک نوآوری خلاقانه طراحی شده است. کلمه STAMPS مخفف شده عبارت Secure Tradeable Art Maintained Securely است که ترجمه آن را میتوان اینگونه بیان کرد: “تجارت ایمن آثار هنری”. به ادعای توسعه دهنده اصلی این توکن، STAMPS در مقایسه با استاندارد BRC-20 پایداری و ماندگاری بیشتری دارد. در حال حاضر تعداد زیادی از این استمپها به صورت روزانه تولید میشوند که در مقایسه با توکنهای BRC-20 سرعت رشد بیشتری داشته است.
ایجاد استمپها در ابتدا مخصوص بازیها بود و با استفاده از این توکنها کاربران میتوانستند آیتمهایی که در بازی به دست میآورند را با یکدیگر معامله کنند و یا آنها را به توکن تبدیل کنند. اکنون این امکان برای کاربران فراهم شده است که با استفاده از استاندارد جدید نسبت به ساخت توکنهای NFT چند قسمتی اقدام کنند. توکنهای NFT چند قسمتی (Fractional NFTs) قابلیت ذخیره دادههای مختلفی را در خود دارند و در میان تمام نودهای اعتبارسنج شبکه استفاده میشوند.
استفاده از این استاندارد باعث میشود تا نیاز به فضای بلوک در شبکه افزایش پیدا کند. به همین دلیل استمپها برای فایلهای GIF و یا PNG کم حجم با عمق رنگ ۸ و ابعاد ۲۴×۲۴ استفاده میشود. برای ساخت NFTهای بزرگتر نیز چندین قسمت از این فایلها در کنار هم قرار میگیرند و به صورت یک توکن چند قسمتی میتوان آنها را معامله کرد. قابلیت جالبی که در STAMPS قرار داده شده این است که میتوانید حتی قسمتی از یک فایل را به فروش برسانید.
بر اساس اطلاعاتی که توسط توسعه دهندگان آن منتشر شده، STAMPS همکاریهایی با کیف پولهای ارز دیجیتال Hiro و Emblem ایجاد کرده است. از قابلیتهای جذابی که در استفاده از کیف پول Hiro برای کاربران این توکنها فراهم شده این است که میتوانید توکنهای ایجاد و ذخیره شده خود را در بازارهای مبادلات NFT مانند Opensea به فروش برسانید.
بررسی مزایا و معایب شبکه SRC-20
همانطور که در ابتدا به آن اشاره شد، استاندارد SRC-20 در ادامه نوآوریهای ایجاد شده مانند اردینالهای بیت کوین ایجاد شده است. اما این استاندارد جدید ویژگیها و قابلیتهای جدیدی را در فضای کریپتو معرفی کرده است که میتواند تحولات مخصوص به خود را در آینده به همراه داشته باشد.
مانند هر استاندارد دیگری، پروتکل SRC-20 نیز مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد. در حال حاضر میتوان گفت انعطاف پذیری این استاندارد نسبت به راهحلهای مشابه لایه دو بیت کوین، اردینالز تا اندازه قابل توجهی بیشتر است. در ادامه مزایا و معایب این استاندارد را با یکدیگر مرور خواهیم کرد.
مزایای استاندارد SRC-20
ساختار شبکه SRC-20 نسبت به سایر پروتکلهای موجود فشردهتر است. این ویژگی باعث میشود تا شبکه SRC-20 رشد سریعتری را نسبت به رقیبان خود تجربه کند. با اینکه مدت زمان کمی از انتشار آن میگذرد، کاربران و توسعهدهندگان زیادی در آن فعالیت میکنند و به نظر میرسد در آینده سرعت رشد آن بیشتر نیز خواهد شد.
از دیگر مزایای مهم این استاندارد این است که کاربران میتوانند بدون استفاده از قراردادهای هوشمند توکنهای خود را روی این شبکه ایجاد کنند. همچنین بر خلاف مکانیزمی که در اردینالز وجود داشت، برای انجام تراکنشها در این شبکه نیازی به سوزاندن بیت کوین وجود ندارد.
امکان ساخت NFTهای چند قسمتی که درباره آنها توضیحاتی ارائه دادیم، از دیگر مزایای این شبکه است که تا کنون در بلاکچین بیت کوین پیاده سازی نشده بود. با این روش میتوان نسبت به ایجاد مجموعههایی خاص که هر بخش از آن میتواند تحت مالکیت افراد مختلفی قرار داشته باشد اقدام کرد که خود ویژگی جذابی برای فعالان در بازار NFTها به شمار میرود.
سیستم طراحی شده برای ایجاد توکنهای جدید در استاندارد SRC-20 نیز پیشرفتهای خوبی در این حوزه ایجاد کرده و باعث میشود کاربران هنگام ضرب توکنهای جدید قابلیتها و امکانات بیشتری در اختیار داشته باشند. همچنین هنگام ساخت توکن اصطکاک کمتری در شبکه ایجاد میشود.
از سایر مزایای استاندارد SRC-20 میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان خرید و فروش تمبرها در بازار ارزهای دیجیتال
- امکان ضرب تمبرهای قدیمی و کلکسیونی به عنوان NFT
- توسعه بازار توکنهای NFT و افزایش پتانسیلهای موجود در این بازار
- ایجاد قابلیت ردیابی مالکیت برای هر Bitcoin STAMP در تمامی شبکههای بلاکچینی مانند ترون، بایننس و…
- استفاده از ساختار چند امضایی تأیید هویت و افزایش امنیت انتقال داراییها
در ادامه در مورد برخی از معایب این استاندارد صحبت خواهیم کرد.
معایب استاندارد SRC-20
این پروژه با اینکه نوآوریهای خوبی در صنعت کریپتو و ایجاد توکن به همراه داشته است، معایبی نیز دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد. البته استاندارد SRC-20 یک پروتکل تازه وارد است که مسلماً در آینده پیشرفتهای زیادی خواهد کرد و بسیاری از معایب خود را پوشش خواهد داد.
در زمان نگارش این مقاله مواردی هستند که میتوان آن را به عنوان نقطه ضعفهای استاندارد SRC-20 در نظر گرفت. در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
- تعداد پایین توکنهای ایجاد شده با این استاندارد
- بازارهای خرید و فروش محدود
- هزینه بالای ضرب توکن
- محدودیت در ابزارها و کیف پولهای موجود برای استفاده
تقریباً تمام این موارد از جمله مسائلی هستند که توسعه دهندگان در حال کار برای برطرف کردنشان هستند. برطرف شدن این معایب میتواند استاندارد SRC-20 را به یکی از بهترین پروتکلهای بیت کوین تبدیل کند.
نگاهی به آینده شبکه SRC-20
در حال حاضر توجه وِیژهای به استاندارد ساخت توکنهای جدید میشود. به طور متوسط هر سال یک استاندارد در حوزه ارز دیجیتال به ترند بازار تبدیل میشود و اکنون به نظر میرسد که نوبت به استانداردهای شبکه بیت کوین رسیده است. استاندارد SRC-20 با افزایش قابلیتهای شبکه بیت کوین و فراهم کردن امکانی برای مینت کردن توکنهای NFT و SFT در این شبکه، میتواند در آینده بیت کوین و فعالیتهایی که در شبکه آن روی میدهد اثرات زیادی داشته باشد.
این استاندارد قابلیتهای جذابی را برای کاربران فراهم کرده است و برای اولین بار از امنیت چند امضایی برای ایجاد توکن استفاده میکند. در حال حاضر استانداردهای زیادی برای ساخت توکنها ایجاد شده و ممکن است در ادامه استانداردهای جدیدتری نیز به فضای کریپتو معرفی شوند.
چندی پیش یکی از توسعه دهندگان بیت کوین اعلام کرد که اردینالز از یک باگ در شبکه بیت کوین استفاده میکند و با برطرف کردن این باگ میتوان جلوی ایجاد اردینالهای جدید را گرفت. جامعه بیت کوین با این اظهار نظر چندان موافق نبودند و مشخص نیست در آینده چه اتفاقاتی برای اردینالها خواهد افتاد. تا کنون در مورد استاندارد SRC-20 صحبتهای این چنینی منتشر نشده اما خب انتقاداتی به عملکرد آن مطرح است. حال باید دید در ادامه جامعه کاربران چه استقبالی از آن خواهند کرد و میتواند روند رو به رشد خود را حفظ کند یا خیر.