رمز ارز ترون (Tron) چیست؟
رمز ارز ترون یکی از محبوبترین و پرکاربردترین پروژههای مبتنی بر بلاکچین است که توجه بسیاری از سرمایه گذاران را به خود جلب کرده است. اتریوم پلتفرمی غیرمتمرکز است و هدف آن فراهم کردن بستری برای راهاندازی اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (Dapps) میباشد. همانطور که میدانید غول هایی در زمینه تولید محتوا مانند فیس بوک، گوگل و یوتیوب فعالیت میکنند و ترون برای تبدیل شدن به امپراتوری تولید محتوا لازم است به جنگ با این رسانههای قوی بپردازد. با استفاده از شبکه ترون سازندگان تولید محتوا به صورت مستقیم با کاربران ارتباط برقرار میکنند و نیازی به پیروی از قوانین و پروتکلهای شرکتهایی نظیر فیس بوک ندارند. در این مقاله ارز ترون، نحوه کار، نحوه خرید و فروش و مزایا و معایب استفاده از آن را بررسی خواهیم کرد. در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید.
آشنایی با بلاکچین ترون (Tron)
ترون یک پلتفرم پیشرفته بر بستر بلاکچین است و رمز ارز آن با نماد TRX شناخته میشود که با استفاده از فناوری بلاکچین سعی در ساخت اینترنت کاملا غیرمتمرکز دارد. ترون قصد دارد شرکتهای واسطه اینترنت را از میان بردارد و به این ترتیب محتوا مستقیماً از تولید به مصرف برسد. در حال حاضر برای انجام هر فعالیت در بستر اینترنت اعم از تماشای ویدئو، پرداخت و معامله نیاز به شخص ثالث است و تا زمانی که ترون به اهداف خود دست یابد به این پلتفرمهای غیرمتمرکز نیاز داریم. این پروژه باعث ایجاد تبادل ایمن رسانههای اجتماعی شده است و همچنین قادر به پشتیبانی طیف وسیعی از قراردادهای هوشمند میباشد که پس از اجرا بدون احتمال از کار افتادن به کارخود ادامه میدهند، این دست برنامهها Dapp نام دارند. در این حوزه میتوان به بازیهای آنلاین، صرافیهای غیرمتمرکز و پلتفرم های وام دهی اشاره کرد.
این پلتفرم در سپتامبر۲۰۱۷ توسط جاستین سان (Justin Sun) کارآفرین چینی راه اندازی شد که تا قبل از آن روی پروژه ریپل مشغول به کار بود. او از دوران جوانی علاقهمند به حوزه رمز ارزها بود و در سن بیست سالگی اولین سرمایه گذاری خود را روی بیت کوین انجام داد و در سال ۲۰۱۱، هزینه کالج خود را روی بیت کوین سرمایه گذاری کرد.
جاستین سان با استفاده از عرضه اولیه توانست بیش از ۷۰ میلیون دلار سرمایه برای پروژه اولیه ترون جذب کند. ترون شبکه اصلی خود را در ژوئن ۲۰۱۸ راه اندازی کرد. در زمان نگارش این مقاله ترون با قیمت ۰.۰۶۳ سنت در رتبه ۱۶ سایت کوین مارکت کپ قرار دارد. در وایت پیپیر ترون، نقشه راه این پروژه مشخص شده است که تاکنون این پروژه نصف راه را پیموده است.
دلایل استفاده از شبکه ترون
ترون ویژگیهایی دارد که همین ویژگیها سبب علاقهمند شدن افراد به استفاده از این شبکه شده است. در ادامه به معرفی مزایای این پروژه میپردازیم.
- غیر متمرکز بودن
این شبکه قصد دارد یک بستر تفریحی غیرمتمرکز برای کاربران ایجاد کند و کاربران میتوانند بدون واسطه اقدام به تولید محتوا و کسب درآمد کنند. همچنین کاربران میتوانند ارزهای مخصوص هر بازی را بر بستر ترون معامله کنند.
- استفاده رایگان
کارمزد تراکنش در شبکه ترون حدود بشدت پایین است و برنامههای غیرمتمرکز زیادی بر بستر ترون ایجاد شده اند. پلتفرم ترون با از بین بردن ساختارهای پرداخت متمرکز، از سیستم همتا به همتا (pear to pear) استفاده میکند.
- مقیاس پذیری
از دیگر مزایای ترون میتوان به مقیاس پذیری بالای آن اشاره کرد که توسعه دهندگان را قادر به ساخت اپلیکیشنهایی با قابلیت پشتیبانی ده هزار کاربر بصورت همزمان میسازد. در زمان نگارش این مقاله ترون مدعی شده است ظرفیت انجام ۱۰۰۰۰ تراکنش با کارمزد نزدیک به صفر در هر ثانیه دارد. این در حالی است که بیت کوین و اتریوم در هر ثانیه میتوانند به ترتیب ۷ و ۱۵ تراکنش را در هر ثانیه را تایید کنند.
- DeFi
به عنوان یکی از اولین پلتفرمها برای اجرای قرارداد هوشمند، که شبکه اصلی خود را راه اندازی کرده است، ترون به خوبی در زمینههای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و محصولات دیفای توسعه یافته است.
از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز این بستر میتوان JustLend و SunSwap اشاره کرد؛ نام این پلتفرمها از نام بنیانگذار این بلاکچین یعنی جاستین سان گرفته شده است.
الگوریتم اجماع شبکه ترون
مانند تمام پلتفرمهای قرارداد هوشمند، ترون نیز یک ماشین مجازی به نام TVM، برای اجرای قراردادهای هوشمند دارد که قراردادهای هوشمند را در محیطی ایمن و غیرمتمرکز راهاندازی میکند. این شبکه از مکانیزم DPoS استفاده میکند که کوتاه شده عبارت الگوریتم اجماع Delegated proof of stake (اثبات سهام نمایندگی شده) میباشد. در ادامه برای درک بهتر این نوع مکانیزم اجماع به توضیح مختصر POW الگوریتم اثبات کار و POS الگوریتم اثبات سهام میپردازیم.
POW
همانطور که میدانید بسیاری از رمز ارزها از فناوری بلاکچین استفاده میکنند. اثبات کار، اولین الگوریتم اجماع بکار رفته برای حفظ امنیت و تمرکز زدایی میباشد و وظیفه ایجاد و نگهداری بلاکهای جدید را به عهده دارد. اگرچه فعالیت در این شبکه بسیار رقابتی است و هزینههای بالایی را در بر میگیرد اما از نظر امنیت از ایمنترین و مطمئنترین گزینهها میباشد. این مکانیزم نیازمند دراختیار گذاشتن قدرت پردازش سخت افزارها است ماینرها این کار را برای شبکه انجام میدهند و در ازای انجام این کار پاداش دریافت میکنند. برای آشنایی بیشتر با مکانیزم اجماع اثبات کار میتوانید مقاله مکانیزم اجماع اثبات کار چیست را مطالعه کنید.
POS
مکانیزم اجماع اثبات سهام تقریباً مشابه با مکانیزم اجماع اثبات کار است با این تفاوت که داوطلبها به جای در اختیار گذاشتن قدرت پردازش سخت افزارهای خود، مقدار دارایی مشخصی را در شبکه قفل میکنند و از این طریق به تایید تراکنشها و ایجاد بلاکهای جدید میپردازند. پاداش ماینرها در این مکانیزم متناسب با میزان دارایی قفل شده میباشد به این معنی که هرچه میزان دارایی قفل شده بیشتر باشد قدرت در شبکه و در نتیجه سود دریافتی نیز بیشتر خواهد شد. برای آشنایی بیشتر با مکانیزم اجماع اثبات سهام میتوانید مقاله مکانیزم اجماع اثبات سهام چیست را مطالعه کنید.
DPoS
اثبات سهام نمایندگی شده را میتوان به عنوان اثبات سهام دموکراتیک شناخت بدین صورت که نودها افرادی را برای تایید بلاک از میان خود انتخاب میکنند. این مکانیزم مقیاس پذیری بالایی به نسبت دو مکانیزم قبل POW و POS دارد. از آنجایی که این سیستم مبتنی بر رای گیری می باشد، نمایندگان برای حفظ اعتبار خود بین رای دهندگان باید به تایید صادقانه تراکنشها بپردازند. در حال حاضر ۲۷ نود به تایید تراکنشها در شبکه ترون مشغول میباشند که علاوه بر تایید تراکنشها وظیفه پیشنهاد برای بهبود شبکه را نیز بر عهده دارند و از طریق رای گیری پیشنهاد آنها توسط نودهایی دیگر تایید و یا رد میشود. این گرههای به witnesseses به معنای شاهدان معروف هستند؛ از آنجایی که تعداد گرهها در این شبکه منتخب شده و محدود هستند خیلی از کاربران بلاکچین ترون را یک بلاکچین متمرکز مینامند. برای آشنایی بیشتر با مکانیزم اجماع اثبات سهام نمایندگی شده میتوانید مقاله اثبات سهام نیابتی را مطالعه کنید.
دو استاندارد TRC-20 و TRC-10 در شبکه ترون
بلاکچین ترون از دو استاندارد توکنی TRC20 و TRC10 پشتیبانی میکند. توسعه دهندگان بنا به نیاز خود و کاربردهای هر توکن، یکی از این دو استاندارد را انتخاب میکنند. در ادامه به معرفی هر یک از این استانداردها خواهیم پرداخت.
TRC-10
TRC-10 اولین استاندارد ترون است که همراه با ایجاد شبکه اصلی منتشر شد. تا قبل از ساخت شبکه اصلی ترون، توکنهای TRX شبکه ترون با استانداردERC-20 بر بستر بلاکچین اتریوم قرار داشتند و سپس به شبکه اصلی ترون انتقال یافتند. سرمایه گذاران و معاملهگران به راحتی قادر به استفاده از استاندارد TRC-10 هستند و تقریباً همه کیف پولهای دیجیتالی از این استاندارد و توکنهای آن پشتیبانی میکنند. هزینه استفاده از این استاندارد پایین است که آن را به یک توکن کاربردی برای ICO تبدیل کرده است. ICO یا (Initial Coin Offering) روشی برای جذب سرمایه است و به عنوان فرصتی برای سرمایه گذاران تلقی میشود به این صورت که یک پروژه پیش از راه اندازی، توکنهای خود را فروخته و افراد با خریدن توکنها در آن پروژه سرمایه گذاری میکنند.
TRC-20
ماشین مجازی ترون مشابه با ماشین مجازی اتریوم است و همانند اتریوم یک بستر مناسب برای اجرای قراردادهای هوشنمد و برنامههای غیرمتمرکز است. استاندارد TRC-20 سازگار با شبکه اتریوم است به این صورت که کاربران میتوانند قراردادهای هوشمند خود بر بستر شبکه اتریوم را به ترون انتقال دهند. هر دو استاندارد TRC-10 و TRC-20 قوی و برای موارد خاصی استفاده میشوند و انتخاب آن بسته به هدف کاربر دارد.
البته لازم به ذکر است علاوه بر دو استاندارد TRC-10 و TRC-20، ترون از استاندارد TRC-721 نیز پشتیبانی میکند.
استیبل کوین الگوریتمی شبکه ترون
در آوریل سال ۲۰۲۲، استیبل کوین شبکه ترون (USDD) توسط جاستین سان بنیان گذار این شبکه معرفی شد. USDD یک استیبل کوین الگوریتمی است به این معنی که توسط نهاد متمرکزی کنترل نمیشود و ارزش آن همواره باید برابر با یک دلار باشد. ارزش این استیبل کوین با استفاده از الگوریتمهای خاص و قراردادهای هوشمند و مدیریت توکنهای در گردش ثابت میماند به این صورت که هرگاه قیمت USDD به کمتر از یک دلار برسد عرضه یا تعداد توکنهای در گردش کاهش مییابد و برعکس، هرگاه قیمت آن از یک دلار بیشتر شود، عرضه آن افزایش مییابد. جاستین سان برای ترقیب سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در این استیبل کوین سود سالیانه ۳۰ درصد را برای استیک آن در نظر گرفته است و از آنجایی که USDD بر بستر شبکههای اتریوم، بایننس اسمارت چین و ترون قرار دارد، با استیک USDD در استخرهای این شبکهها میتوانید سالانه ۳۰ درصد سود دریافت کنید. البته در نظر داشته باشید این حجم از پاداش و در نتیجه عرضه میتواند در آینده برای این پروژه خطر ساز بوده و باعث ریزش آن شود.
TRX، BTC، USDC و USDT به عنوان پشتوانه برای USDD انتخاب شدهاند. همانطور که پیشتر اشاره کردیم این شایعه همواره پیرامون استیبل کوینها وجود دارد که از پشتوانه کافی برخوردار نمیباشند در نتیجه، جاستین سان تضمین کرده است که ارزش داراییهای پشتوانه استیبل کوین USDD همواره ۳۰ درصد بیشتر از توکنهای در گردش باشد. در سایت Tron Dao Reserve میتوانید میزان داراییهای پشتوانه USDD را رصد کنید.
کلاهبرداری شبکه ترون
ترون یک پلتفرم برای به اشتراک گذاری محتواهای تولید شده توسط افراد است بدون اینکه به سایتهایی نظیر Google Playstore و Apple Store نیازی داشته باشند. در واقع ترون یک پلتفرم برای ایجاد برنامههای غیر متمرکز (Dapp) است. ترون پلتفرمی است که بستر را برای رشد و پیشرفت فراهم کرده است اما به دلیل آن که هزینه اجرای قرارداد هوشمند و انجام تراکنش بسیار پایین است و از نظر امنیتی نیز جایگاه خیلی بالایی ندارد، برخی پروژهها با هدف سوءاستفاده و کلاهبرداری بر بستر ترون ایجاد میشوند. Bank of Tron و Eco Smart دو قرارداد هوشمند پانزی یا کلاهبرداری بر بستر بلاکچین ترون میباشند که باعث زیر سوال رفتن اعتبار ترون شدهاند. البته که هیچ یک ارتباطی با ترون نداشته و صرفا قراردادهای هوشمندی هستند که با هدف کلاهبرداری ایجاد شدند و این وظیفه کار بر است تا درگیر تمع ایجاد شده این نوع پروژهها نشود.
آینده رمز ارز ترون
جاستین سان، مدیر عامل ترون اخیراً به صورت رسمی استعفای خود را اعلام کرده است و در رشته توییتی از شروع فعالیت خود در سازمان تجارت جهانی (WTO) خبر داد.
در پی استعفای مدیر عامل این پروژه، سه سوپر نود Justin sun tron , Bit torrent و U torrent به صورت رسمی از فعالیت در شبکه Tron کنار کشیدند. و این شبکه با بیست و هفت سوپر نود باقی مانده در حال ادامه دادن به فعالیت خود میباشند.
جاستین سان با استعفا از سمت مدیرعاملی ترون در نظر دارد ترون دائوی خود را راه اندازی کند. (DAO, سازمان خودگردان غیرمتمرکز). با انجام این کار دو اتفاق را میتوان برای ترون پیش بینی کرد. تبدیل شدن ترون به یک بنیاد خودگردان غیرمتمرکز و رشد در این زمینه و ادامه دادن به روش فعلی و یا ضعیف شدن در گذر زمان.
جمعبندی
در این مقاله سعی شد رمز پروژه ترون را معرفی حضورتان در آوریم. همانطور که قبلتر اشاره کردیم هدف ترون حذف پلت فرمهای متمرکز و مرتبط کردن سازندگان تولید محتوا و مخاطبانشان به صورت مستقیم است. که این امر سبب کاهش هزینه برای مشتریها میباشد. ترون با ارائه نقشه راه، برنامه خود را برای سالهای آتی کاملاً شفاف ساخته است این در حالی است که برنامه توسعه برخی پروژههای بلاکچینی مبهم میباشد.