آلتکوین، از کلمات پر کاربرد در دنیای رمز ارزها می‌باشد که احتمالا شما نیز بسیار از آن شنیده‌اید؛ در این مقاله به تشریح این مفهوم خواهیم پرداخت.
یکی از ویژگی‌هایی که در بررسی تکنولوژی‌های نوین باید به آن اشاره نمود، وجود تغییرات سریع در آنهاست؛ تکنولوژی بلاکچین و کاربرد آن در ایجاد رمز ارزها نیز به این گونه است. کاربردی بودن یک تکنولوژی، برگ برنده‌ای برای آن محسوب شده و باعث می‌شود افراد زیادی با توجه به کاربردی که تکنولوژی نوین ایجاد نموده به آن جذب شوند. به عنوان مثال تکنولوژی بلاکچین قبل از معرفی بیتکوین نیز وجود داشت اما ساتوشی ناکاموتو با معرفی بیتکوین توانست کاربردی نوین برای بلاکچین ایجاد کرده و بیتکوین را به عنوان وسیله و ابزاری برای تبادل و جابجایی سرمایه استفاده نمایند.
همانطور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم ایجاد تغییر و بهینه شدن تکنولوژی و آمدن امکانات و نوآوری‌های جدید از ذات فناوری جدا شدنی نیست. بنابراین دور از ذهن نیست تا کمی بعد از معرفی بیتکوین، رمزارزهای دیگری معرفی شوند و قابلیت‌ها و امکانات نوینی را در اختیار کاربران قرار دهند. این رمز ارزها که بعد از بیتکوین معرفی شدند را آلتکوین (Altcoin) می‌گویند که در ادامه به معرفی و توضیحاتی درباره آنها خواهیم پرداخت.
آلت کوین (Altcoin) چیست؟
اگر بخواهیم آلتکوین (Altcoin) را در جمله‌ای تعریف کنیم می‌توانیم بگوییم به تمامی رمز ارزهای غیر از بیتکوین، آلتکوین می‌گوییم. با نگاهی به کلمه Altcoin متوجه خواهیم شد که این کلمه از ترکیب دو کلمه alternative (به معنای جایگزین و یا دیگر ) و کلمه coin ساخته شده است که در واقع بهترین تعریف برای آلتکوین نیز همین معنای این کلمه ترکیبی است. با توجه به این تعریف تمامی رمز ارزهایی که بعد از بیتکوین معرفی شده‌اند، همانند اتریوم، لایت کوین، در دسته آلتکوینها قرار خواهند گرفت.
مقایسه آلتکوینها و بیتکوین
با بوجود آمدن بیتکوین تحولی بزرگ در دنیای بلاکچین صورت گرفت و ساتوشی ناکاموتو با معرفی آن توانست بلاکچین را برای عموم کاربردی کند. بیتکوین به عنوان اولین رمز ارز تا مدتی به تنهایی به سلطنت خود ادامه داد تا اینکه بعد از مدتی افرادی با استفاده از نوآوری بیتکوین، فورک و یا انشعاباتی را به منظور ارتقاء شبکه و رفع برخی از کاستی‌ها انجام دادند که منجر به ظهور برخی از اولین آلتکوینها شد.
این پیشرفت به اینجا ختم نشد و با گذر زمان شبکه‌های بلاکچینی دیگری با مکانیزم اجماع نوین و مختلف روی کار آمدند تا جایی که نسل‌های جدیدی از بلاکچین ایجاد شد (برای اطلاعات بیشتر در رابطه با نسل‌های بلاکچین، پیشنهاد می‌کنم حتماً مقاله “نسل‌های بلاکچین” را مطالعه کنید). همگی این کوین‌ها با این هدف به میدان آمدند که قابلیت‌های جدیدی را به دنیای رمزارزها اضافه نمایند.
انواع آلتکوینها
در گذر زمان و با توسعه شبکه‌های مختلف بلاکچینی و رمزارزهای مربوطه آلتکوین‌های مختلفی با کاربرد‌ها و قابلیت‌های مختلف معرفی شدند که آنها را می‌توان به دسته‌های مختلفی تقسیم نمود البته لازم به ذکر است که برخی از آلتکوینها را می‌توان در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار داد و آنها را نمی‌توان محدود به یک دسته کرد. در ادامه به تعدادی از این دسته بندی‌ها اشاره می‌کنیم:
استیبل‌کوین‌ها (Stablecoin)
استیبل‌کوین‌ها رمزارزهایی با قیمت ثابت (معادل یک دلار) هستند. برخی از استیبل کوین‌ها مانند تتر پشتوانه دلاری داشته و شرکت مربوطه معادل دلاری آن را در خزانه به عنوان پشتوانه سپرده گذاری می‌کند. اما در استیبل کوین‌هایی دیگر مانند دای (Dai) پشتوانه‌ای رمزارزی مرکب از اتریوم و دیگر رمزارزها وجود دارد که توسط مکانیزمی قیمت دای را ثابت نگه می‌دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره استیبل‌کوین‌ها، می‌توانید ویدیوی مربوط به آن را مشاهده کنید که به زبان ساده استیبل‌کوین‌ها را شرح داده‌ایم.
توکن‌های کاربردی (Utility tokens)
یکی از عواملی که موجب مطرح شدن یک رمزارز می‌شود و کاربران زیادی را به خود جذب می‌کند داشتن کاربرد‌های مختلفی برای توکن پروژه است. برخی از سایت‌ها خدمات متنوعی را در حوزه‌های مختلفی مثل دیفای (DeFi) ارائه می‌دهند. خدمات مربوط به امورمالی غیر متمرکز (DeFi) شامل خدماتی از قبیل وام دهی و وام گیری و خدمات Yield Farming هستند که تمامی این پلتفرم‌ها برای اینکه خدمات خود را به کاربران خود ارائه دهند از ارز بومی خود که حکم یک ارز کاربردی (Utility tokens) نیز پیدا می‌کند استفاده کرده و کاربران برای استفاده از این قابلیت‌ها ملزم به داشتن این توکن‌ها هستند.
توکن‌های حاکمیتی (Governance Token)
با توجه به اینکه پلتفرم‌ها و سایت‌های بسیاری هستند که امکانات ویژه‌ای را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند، این مزیت که بتوان در تصمیم‌گیری‌هایی که این پروژه‌ها دارند تاثیر گذار بود بسیار مورد توجه کاربران قرار دارد. توکن‌های حاکمیتی این امکان را به دارندگان خود می‌دهند تا کاربران با شرکت کردن در رای گیری‌هایی که برای مشخص کردن جهت گیری‌های آینده پروژه‌ها صورت می‌گیرد در شکل‌گیری آینده پروژه سهیم باشند. در مقاله آشنایی با توکن‌های حاکمیتی به طور مفصل به این نوع از آلتکوینها پرداخته‌ایم.
توکن‌های غیر مثلی (NFT)
شاید بتوان گفت یکی از محبوب‌ترین آلتکوینها، توکن‌های غیرمثلی باشند. همانطور که از نام این رمزارزها استفاده می‌شود این نوع توکن‌ها غیر قابل تعویض هستند و از هر کدام تنها یکی وجود دارد. بسیاری از آثار هنری را می‌توان بصورت NFT درآورد و با توجه به اینکه این توکن‌های غیرمثلی را می‌توان در بازار‌های مخصوصی که برای خرید و فروش آنها ایجاد شده‌اند به فروش رساند، توکن‌های غیرمثلی دارای طرفداران فراوانی شده اند.
کاربرد آلتکوینها چیست؟
آلتکوینها کاربرد‌های مختلفی می‌توانند داشته باشند؛ با معرفی قراردادهای هوشمند (Smart Contract) که برای اولین بار در بستر اتریوم معرفی شد تحولی بزرگ در نحوه کارکرد و کاربرد آلتکوینها بوجود آمد.
با ورود قراردادهای هوشمند تمامی اپلیکیشن‌هایی که کاربرد‌های مختلفی را در حوزه‌های مختلفی برای کاربران خود فراهم می‌آوردند این امکان را پیدا کردند که در بستر بلاکچین بتوانند نیازهای مختلف کاربران خود را تامین کرده و مخاطبان بسیاری را به خود جذب کنند. با گذر زمان بلاکچین‌های دیگری نیز با رفع محدودیت‌هایی که بستر اتریوم دارد به اجرای قرار دادهای هوشمند بر روی بستر خود پرداخته‌اند که این موضوع باعث فراگیر شدن بیشتر کاربرد توکن‌های این بستر‌ها شده است.
بنابراین علاوه بر کاربردی که در انتقال دارایی می‌توان از آلتکوینها انتظار داشت، این رمزارزها در پلتفرم‌های مختلفی که امکانات و قابلیت‌های ویژه‌ای را در اختیار کاربران قرار می‌دهند به عنوان توکن بومی آن پلتفرم کاربرد‌های مختلفی داشته و حکم پول را در پلتفرم مربوطه خواهند داشت.
مزایا و معایب آلتکوینها نسبت به بیتکوین
با اینکه بسیاری از آلتکوینها برای رفع کاستی‌های بیتکوین بوجود آمده‌اند و برخی دیگر نیز تنها برای ارائه کاربردی خاص برای کاربران ایجاد شده‌اند، با این وجود هیچکدام نتوانسته‌اند از نظر مقبولیت و محبوبیت به بیتکوین برسند. آلتکوینها نسبت به بیتکوین مزایا و معایبی دارند که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت:
مزایای آلتکوین نسبت به بیتکوین
- سرعت بالای انجام تراکنش‌ها و کارمزد کمتر مزیتی است که بیشتر آلتکوینها نسبت به بیتکوین دارند.
- با توجه به وجود تنوع زیاد امکان رقابت بین آلتکوینها وجود داشته و تنوع سرمایه‌گذاری را با چیدن سبدی مناسب برای آلتکوین‌های مختلف ایجاد می‌کند.
- امکان ایجاد قراردادهای هوشمند در آلتکوینها وجود دارد که کاربرد‌های فراوانی را برای آنها فراهم می‌کند.
معایب آلتکوینها نسبت به بیت کوین
- با توجه به اینکه آلتکوینها نسبت به بیتکوین رمزارزهای جدیدتری هستند بنابراین کمتر شناخته شده هستند و احتمال کلاهبردار بودن پروژه‌های آنها وجود دارد؛ بنابراین در انتخاب این آلتکوین‌های جدید باید دقت لازم را به عمل آورد.
- با توجه به اینکه همه آلتکوینها نسبت به بیتکوین مارکت‌کپ پایین‌تری دارند بنابراین قیمت آنها دارای نوسانات بیشتری نسبت به قیمت بیتکوین است؛ بنابراین برای ورود به معاملات باید توجه بیشتری به موقعیت قیمتی آنها داشته باشیم.
سرمایه‌گذاری در آلتکوینها
سرمایه گذاری در آلتکوینها همانطور که می‌تواند به دلیل پتانسیل‌های بالای برخی از آنها بسیار جذاب باشد، در بسیاری از موارد دیگر سرمایه‌گذاری در آلتکوینها می‌تواند موجب ضرر‌های بسیاری شود. با توجه به اینکه آلتکوینها معمولا برای برطرف کردن نیازی بوجود آمده‌اند بنابراین در انتخاب یک پروژه برای سرمایه گذاری لازم است به میزان فعال بودن پروژه آن و برنامه‌های آتی پروژه اطلاع لازم را بدست آورده و همواره اخبار پروژه را دنبال کنیم. با توجه به مارکت کپ به نسبت کوچک، در بیشتر آلتکوینها قیمت آنها می‌تواند دستخوش نوسانات شدید شود بنابراین ورود و خروج پله‌ای و مدیریت سرمایه دقیق‌تر در هنگام سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها توصیه می‌شود.
جمع‌بندی
بیتکوین به عنوان پادشاه رمزارزها شناخته می‌شود. این سلطنت تا به امروز که این مقاله در حال نگارش است ادامه داشته اما رمزارزهای دیگری نیز بعد از بیتکوین شروع به فعالیت کرده‌اند که همگی آنها آلتکوین نامیده می‌شوند. آلتکوینها معمولاً برای ارائه قابلیت‌های جدید به کاربران معرفی شده‌اند و هر کدام دسته‌ای از نیازهای کاربران خود را برطرف می‌کنند. با توجه به اینکه مارکت‌کپ بسیاری از این آلتکوینها بسیار پایین است، بنابراین برای سرمایه‌گذاری در این آلتکوینها علاوه بر توجه به کارکرد پروژه آنها باید از لحاظ تکنیکالی نیز موقعیت رمزارز مربوطه را به دقت بررسی نمود.
