آلت کوین‌ها به تمامی ارزهای دیجیتالی گفته می‌شود که پس از بیت کوین ایجاد شده‌اند. آلت کوین‌ها درواقع ارزهایی هستند که برای بهبود یا تغییر ساختار بیت کوین ایجاد شده‌اند. برخی از این ارزها مانند اتریوم، ریپل و لایت کوین ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند که آن‌ها را از بیت کوین متمایز می‌کند. این ارزها انواع متفاوتی دارند و با رشد بازار ارزهای دیجیتال، بسیاری از آلت کوین‌ها فرصت‌های سرمایه‌گذاری خوبی به همراه خواهند داشت. در ادامه در مورد آلت کوین و بهترین آن‌ها برای سرمایه‌گذاری آشنا خواهیم شد.
آلت کوین چیست؟
نام آلت کوین ترکیبی از دو واژه Alternative (جایگزین) و Coin (سکه) است که نشان می‌دهد این ارزها جایگزین‌هایی برای بیت کوین هستند. هدف از ایجاد آلت کوین‌ها، رفع مشکلات و محدودیت‌های بیت کوین یا ارائه قابلیت‌های جدید بوده است.
برخی آلت کوین‌ها مانند لایت کوین، دوج کوین و بیت کوین کش، نسخه‌های اصلاح‌شده‌ای از بیت کوین هستند که تغییراتی در سرعت تراکنش‌ها، کارمزدها یا الگوریتم استخراج ایجاد کرده‌اند. برخی دیگر مانند اتریوم، سولانا و پولکادات، شبکه‌های کاملاً متفاوتی با قابلیت اجرای قرارداد هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) هستند.
با اینکه آلت کوین‌ها فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری و توسعه فناوری بلاکچین ایجاد کرده‌اند، اما همه آن‌ها موفق نیستند. برخی پروژه‌ها شکست خوردند یا ارزش خود را از دست داده‌اند.
آلت کوین چرا ایجاد شد؟
آلت کوین‌ها برای حل مشکلات و محدودیت‌های بیت کوین و ارائه قابلیت‌های جدید در دنیای ارزهای دیجیتال ایجاد شدند. بیت کوین، به عنوان اولین ارز دیجیتال، مشکلاتی مانند سرعت پایین تراکنش‌ها، هزینه‌های بالای کارمزد، مقیاس‌پذیری محدود و نبود قابلیت‌های پیشرفته مانند قراردادهای هوشمند داشت. توسعه‌دهندگان برای رفع این چالش‌ها و ارائه ویژگی‌های جدید، آلت کوین‌ها را معرفی کردند.
برخی آلت کوین‌ها بر بهبود سرعت و کاهش هزینه‌های تراکنش تمرکز دارند. برخی دیگر مانند با قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز ایجاد شدند. همچنین، آلت کوین‌هایی مانند ریپل (XRP) برای انجام تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه بین بانک‌ها طراحی شده‌اند.
یکی دیگر از دلایل ایجاد آلت کوین‌ها، کاربرد آن‌ها در سیستم‌های مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi) و توکن‌های کاربردی در پروژه‌های مختلف بوده است. برخی از این ارزها، مانند تتر (USDT)، به عنوان استیبل کوین برای حفظ ارزش پایدار و کاهش نوسانات بازار استفاده می‌شوند.
اولین آلت کوین چه بود؟
اولین آلت کوین نِیم کوین (Namecoin) بود که در سال ۲۰۱۱، دو سال پس از بیت کوین، ایجاد شد. هدف اصلی نیم کوین ایجاد یک سیستم دامنه غیرمتمرکز و سانسورناپذیر برای اینترنت بود. این ارز دیجیتال به جای استفاده از سیستم دامنه‌های سنتی مانند .com یا .net، دامنه .bit را معرفی کرد که خارج از کنترل دولت‌ها و سازمان‌های متمرکز قرار داشت.
نیم‌کوین از نظر فنی شباهت زیادی به بیت کوین داشت و حتی از همان کدهای اصلی استفاده می‌کرد، اما قابلیت‌هایی مانند ذخیره اطلاعات در بلاکچین و سیستم نامگذاری غیرمتمرکز را اضافه کرده بود. با وجود نوآوری‌هایش، نیم‌کوین نتوانست محبوبیت زیادی به دست بیاورد و به مرور از بازار کنار رفت.
آلت کوین‌ها چگونه کار می‌کنند؟
آلت کوین‌ها دقیقاً مانند بیت کوین به کمک فناوری بلاکچین کار می‌کنند. هر آلت کوین شبکه‌ای از کامپیوترها (نودها) دارد که تراکنش‌ها را تأیید و ثبت می‌کنند. اطلاعات این تراکنش‌ها در بلاک‌هایی ذخیره می‌شود که زنجیره‌ای از داده‌ها را تشکیل می‌دهد. نحوه عملکرد آلت کوین‌ها به نوع آن‌ها بستگی دارد، اما به‌طور کلی بر اساس چند اصل کار می‌کنند:
بلاکچین و دفتر کل توزیع‌شده
هر آلت کوین از یک بلاکچین اختصاصی یا شبکه‌ای مبتنی بر بلاکچین‌های موجود (مانند اتریوم) استفاده می‌کند. این دفتر کل عمومی باعث می‌شود تمام تراکنش‌ها شفاف و غیرقابل تغییر باشند.
الگوریتم اجماع
برای تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه، آلت کوین‌ها الگوریتم‌های متفاوتی دارند که به شرح زیر هستند:
- اثبات کار (PoW): برخی از آلت کوین‌هایی که الگوریتم اثبات کار دارند شامل بیت کوین و لایت کوین هستند که از ماینرها برای تأیید تراکنش‌ها استفاده می‌کنند.
- اثبات سهام (PoS): برخی از آلت کوین‌هایی که الگوریتم اثبات سهام دارند شامل کاردانو و سولانا هستند که تأیید تراکنش‌ها را به دارندگان سکه‌ها واگذار می‌کنند.
- سایر مدل‌ها: برخی آلت کوین‌ها از روش‌های دیگری مانند اثبات سهام نمایندگی شده (DPoS) یا اثبات اعتبار (PoA) استفاده می‌کنند.
قراردادهای هوشمند و کاربردهای خاص
بعضی از آلت کوین‌ها، مانند اتریوم، از قراردادهای هوشمند برای اجرای خودکار توافقات بین کاربران استفاده می‌کنند. این ویژگی برای برنامه‌های غیرمتمرکز و پروژه‌های دیفای بسیار مهم است.
کاربردهای متنوع
آلت کوین‌ها کاربردهای مختلفی دارند که به شرح زیر است:
- برخی آلت کوین‌ها مانند تتر (USDT) به‌عنوان استیبل‌کوین عمل می‌کنند و ارزش ثابتی دارند.
- برخی مانند ریپل (XRP) برای انجام تراکنش‌های بین‌المللی سریع استفاده می‌شوند.
- بعضی دیگر مانند دوج کوین (DOGE) به‌عنوان ارز دیجیتال پرداختی و میم کوین شناخته می‌شوند.
انواع آلت کوین‌ها
آلت کوین‌ها در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خود را دارند. در ادامه، انواع آلت کوین‌ها را به‌صورت کامل و دقیق توضیح می‌دهیم.
استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins) دسته‌ای از آلت کوین‌ها هستند که برای کاهش نوسانات قیمتی طراحی شده‌اند. این ارزهای دیجیتال معمولاً ارزش ثابتی دارند و به یک دارایی پایدار مانند دلار آمریکا یا طلا متصل می‌شوند. انواع استیبل‌کوین‌ها شامل موارد زیر هستند:
- استیبل‌کوین‌های با پشتوانه فیات: مانند تتر (USDT)، یو اس دی کوین (USDC)، بایننس USD (BUSD) که هر واحد از این کوین‌ها معمولاً معادل یک دلار بوده و شرکت صادر کننده موظف است معادل ارز دیجیتال منتشر شده، ذخایر دلاری نگهداری کند.
- استیبل‌کوین‌های با پشتوانه کریپتو: مانند دای (DAI) که پشتوانه این کوین‌ها، ارزهای دیجیتال مانند اتریوم هستند و توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند.
- استیبل‌کوین‌های الگوریتمی: مانند UST که این نوع استیبل‌کوین‌ها به‌جای داشتن ذخایر، از الگوریتم‌ها و مکانیزم‌های عرضه و تقاضا برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده می‌کنند.
کوین‌های پرداختی
این نوع آلت کوین‌ها برای انجام تراکنش‌های مالی و پرداخت‌های روزمره طراحی شده‌اند. هدف آن‌ها ارائه یک جایگزین سریع‌تر و ارزان‌تر برای سیستم‌های سنتی بانکی است.
کوین‌های حریم خصوصی
این نوع آلت کوین‌ها روی محرمانگی و ناشناس بودن تراکنش‌ها تمرکز دارند و جزئیات تراکنش‌ها را از دید عموم مخفی می‌کنند. نمونه‌های معروف کوین‌های حریم خصوصی (Privacy Coins) به شرح زیر است:
- مونرو (XMR): از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته برای مخفی کردن فرستنده، گیرنده و مقدار تراکنش استفاده می‌کند.
- زی‌کش (ZEC): کاربران می‌توانند بین تراکنش‌های عمومی و خصوصی انتخاب کنند.
- دش(DASH): امکان انجام تراکنش‌های ناشناس را با ویژگی PrivateSend ایجاد کرده است.
کوین‌های دیفای
نوع دیگری از آلت کوین‌ها کوین‌های دیفای (DeFi Coins) هستند که نمونه‌های معروف آن شامل موارد زیر است:
- یونی‌سواپ(UNI): توکن حاکمیتی صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ که امکان انجام معاملات بدون نیاز به واسطه را به کاربر می‌دهد.
- آوه (AAVE): پلتفرم وام‌دهی غیرمتمرکز که کاربران می‌توانند دارایی‌های دیجیتال خود را قرض بدهند یا وام بگیرند.
- کامپوند (COMP): پروتکل وام‌دهی که به کاربران امکان می‌دهد ارزهای دیجیتال را سپرده‌گذاری کرده و سود دریافت کنند.
توکن‌های کاربردی
توکن‌های کاربردی (Utility Tokens)برای استفاده در یک پلتفرم خاص طراحی شده‌اند و به کاربران امکان دسترسی به خدمات ویژه را می‌دهند. نمونه‌های معروف این توکن‌ها به شرح زیر هستند:
- بایننس کوین(BNB): کاهش کارمزد در صرافی بایننس و استفاده در اکوسیستم آن.
- چین‌لینک(LINK): تأمین داده‌های واقعی برای قراردادهای هوشمند در بلاکچینها.
- بیت تورنت(BTT): پرداخت در پلتفرم اشتراک‌گذاری فایل BitTorrent.
توکن‌های حاکمیتی
توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens)به دارندگان اجازه رأی‌گیری درباره تغییرات پروتکل یک پروژه غیرمتمرکز را می‌دهند. نمونه‌های معروف این توکن‌ها به شرح زیر هستند:
- میکر(MKR): دارندگان این توکن می‌توانند درباره سیاست‌های پروتکل MakerDAO رأی دهند.
- یونی‌سواپ(UNI): به کاربران اجازه می‌دهد درباره تغییرات صرافی یونی‌سواپ تصمیم‌گیری کنند.
- کامپوند(COMP): برای رأی‌گیری در مورد تغییرات پروتکل وام‌دهی کامپوند.
توکن‌های امنیتی
توکن‌های امنیتی (Security Tokens)نشان‌دهنده مالکیت یک دارایی واقعی مانند سهام، املاک یا اوراق قرضه هستند و به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری شناخته می‌شوند. نمونه‌های معروف این توکن‌ها به شرح زیر هستند:
- Synthetix (SNX): ایجاد دارایی‌های دیجیتالی که ارزش دارایی‌های واقعی مانند سهام و طلا را دنبال می‌کنند.
- tZERO (TZROP): پلتفرمی که به شرکت‌ها امکان می‌دهد سهام دیجیتالی صادر کنند.
توکن‌های بازی و متاورس
این دسته شامل توکن‌هایی است که در بازی‌های بلاکچینی و دنیای متاورس استفاده می‌شوند. نمونه‌های معروف این توکن‌ها به شرح زیر هستند:
- اکسی اینفینیتی(AXS): برای خرید آیتم‌های درون بازی Axie Infinity استفاده می‌شود.
- دیسنترالند(MANA): در دنیای مجازی دیسنترالند (Decentraland) برای خرید زمین و دارایی‌های دیجیتال کاربرد دارد.
- سندباکس(SAND): در بازی Sandbox برای خرید زمین و آیتم‌های مجازی استفاده می‌شود.
توکن‌های هوش مصنوعی و داده
توکن‌های پروژه‌هایی که از هوش مصنوعی و تحلیل داده‌های بلاکچینی استفاده می‌کنند. نمونه‌های معروف این توکن‌ها به شرح زیر هستند:
- فچ‌ای‌آی (FET): توکن شبکه Fetch.ai که بر یادگیری ماشین و هوش مصنوعی تمرکز دارد.
- اوِشن پروتکل(OCEAN): توکن خرید و فروش داده‌های بلاکچینی در بازارهای غیرمتمرکز.
میم‌کوین‌ها
این نوع کوین‌ها بدون هدف خاص و بیشتر به دلیل حمایت‌های اجتماعی و جوامع اینترنتی محبوب می‌شوند. نمونه‌های معروف این توکن‌ها به شرح زیر هستند:
- دوج‌کوین(DOGE): اولین و محبوب‌ترین میم کوین که ابتدا به‌عنوان یک شوخی ساخته شد.
- شیبا اینو(SHIB): توکنی که به‌عنوان «قاتل دوج کوین» معرفی شد و محبوبیت زیادی پیدا کرد.
- پپه (PEPE): توکنی که از شخصیت معروف اینترنتی «پپه قورباغه» الهام گرفته شده است.
مزایا و معایب آلت کوین‌ها
آلت کوین‌ها، با وجود نوآوری‌ها و کاربردهای متنوع، مزایا و معایبی دارند. در ادامه، این مزایا و معایب آلت‌کوین‌ها کامل بررسی می‌کنیم.
مزایای آلت کوین‌ها
مزایای آلت کوین‌ها به شرح زیر است:
تنوع و گزینه‌های بیشتر برای سرمایه‌گذاری
بیت کوین به‌عنوان اولین ارز دیجیتال، یک سیستم مالی غیرمتمرکز را معرفی کرد، اما آلت کوین‌ها با فناوری‌های جدید، گزینه‌های زیادی در اختیار سرمایه‌گذاران گذاشتند. اکنون هزاران آلت کوین ایجاد شده است که هرکدام ویژگی‌ها و اهداف متفاوتی دارند.
بهبودهای فناوری نسبت به بیت کوین
بیت کوین اولین و محبوب‌ترین ارز دیجیتال است، اما برخی از آلت کوین‌ها ویژگی‌های پیشرفته‌تری ارائه می‌دهند که شامل موارد زیر است:
- سرعت بیشتر تراکنش‌ها
- کارمزدهای پایین‌تر
- مقیاس‌پذیری بهتر
افزایش رقابت و نوآوری در بلاکچین
رقابت بین آلت کوین‌ها منجر به توسعه فناوری‌های جدید در حوزه بلاکچین شده است. برخی از این نوآوری‌ها عبارتند از:
- قراردادهای هوشمند: اتریوم (ETH) اولین شبکه‌ای بود که این فناوری را معرفی کرد و باعث رشد پروژه‌های دیفای و ان اف تی (NFT) شد.
- حریم خصوصی بیشتر: مونرو (XMR) و زی کش (ZEC) تراکنش‌های کاملاً خصوصی و غیرقابل ردیابی انجام می‌دهند.
- مدل‌های جدید اجماع: اثبات سهام (PoS) که در کاردانو (ADA) و پولکادات (DOT) استفاده می‌شود، مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.
فرصت‌های سودآوری بالا
برخی آلت کوین‌ها در مدت کوتاهی رشدهای چند برابری داشته‌اند و سودهای کلانی را نصیب سرمایه‌گذاران کرده‌اند. برای مثال:
- اتریوم (ETH) در سال ۲۰۱۵ حدود ۱ دلار بود، اما در سال ۲۰۲۱ به بیش از ۴۰۰۰ دلار رسید.
- شیبا اینو (SHIB) در سال ۲۰۲۱ رشد چشمگیری داشت و برخی سرمایه‌گذاران را میلیاردر کرد.
کاربردهای گسترده‌تر نسبت به بیت کوین
بیت کوین بیشتر به‌عنوان یک ذخیره ارزش و وسیله‌ای برای تراکنش‌های مالی در نظر گرفته می‌شود، اما آلت کوین‌ها کاربردهای متنوعی دارند.
معایب آلت کوین‌ها
معایب آلت کوین‌ها شامل موارد زیر است:
ریسک بالای سرمایه‌گذاری و نوسانات شدید
در حالی که برخی آلت کوین‌ها سودهای زیادی داشته‌اند، بسیاری از آن‌ها ریزش‌های بزرگی را تجربه کردند. دلایل این نوسانات شامل موارد زیر است:
- عرضه و تقاضای نامشخص: برخی آلت کوین‌ها پس از مدتی محبوبیت خود را از دست می‌دهند.
- پامپ و دامپ (Pump & Dump): برخی پروژه‌ها با تبلیغات کاذب قیمت را بالا می‌برند و پس از فروش ناگهانی، قیمت سقوط می‌کند که به عنوان پروژه‌های پامپ و دامپ شناخته می‌شوند.
- عدم ثبات بازار: برخلاف استیبل کوین‌ها، بسیاری از آلت کوین‌ها نوسانات شدیدی دارند.
- احتمال کلاهبرداری و پروژه‌های نامعتبر
با رشد سریع بازار ارزهای دیجیتال، پروژه‌های زیادی ایجاد شده‌اند که برخی از آن‌ها طرح‌های کلاهبرداری (Scam) یا بی‌ارزش هستند. نشانه‌های پروژه‌های نامعتبر به شرح زیر است:
- تیم توسعه‌دهنده ناشناس: اگر هویت سازندگان مشخص نباشد، احتمال کلاهبرداری بالاست.
- وعده‌های غیرواقعی: پروژه‌هایی که ادعای سود تضمینی دارند، معمولاً کلاهبرداری هستند.
- حجم معاملات پایین: توکن‌هایی که نقدشوندگی یا لیکوئیدیتی کمی دارند، سقوط می‌کنند.
نمونه‌هایی از پروژه‌های کلاهبرداری به شرح زیر هستند:
- BitConnect: یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های کلاهبرداری که در سال ۲۰۱۸ از بین رفت.
- Squid Game Token: پروژه‌ای که از نام سریال محبوب سوءاستفاده کرد و پس از رشد زیاد، قیمت آن به صفر رسید.
رقابت بالا و عدم موفقیت بسیاری از پروژه‌ها
با وجود هزاران آلت کوین، فقط تعداد محدودی موفق به جذب کاربران و حفظ ارزش خود می‌شوند. بسیاری از پروژه‌ها به دلایل زیر از بین می‌روند:
- عدم پذیرش توسط بازار: اگر یک آلت کوین کاربرد مشخصی نداشته باشد، کاربران به آن علاقه‌ای نشان نمی‌دهند.
- مشکلات فنی و امنیتی: برخی بلاکچینها هک می‌شوند یا با مشکلات فنی دست و پنجه نرم می‌کنند.
- تمرکز زیاد بر تبلیغات به‌جای توسعه واقعی: برخی پروژه‌ها فقط برای جذب سرمایه طراحی شده‌اند و تیم توسعه‌دهنده پس از مدتی فعالیت را متوقف می‌کند.
چالش‌های امنیتی و هک شدن شبکه‌ها
برخی آلت کوین‌ها آسیب‌پذیری‌های امنیتی دارند که باعث هک شدن آن‌ها می‌شود. نمونه‌های آن به شرح زیر است:
- هک شدن شبکه DAO اتریوم: در سال ۲۰۱۶، یک هکر توانست میلیون‌ها دلار اتر را سرقت کند که باعث ایجاد دو زنجیره اتریوم (ETH) و اتریوم کلاسیک (ETC) شد.
- هک‌های دیفای: برخی پروژه‌های دیفای مانند Poly Network و Cream Finance هدف حمله هکرها قرار گرفتند و میلیون‌ها دلار از دست رفت.
چالش‌های قانونی و نظارتی
برخی آلت کوین‌ها مشکلات قانونی و محدودیت‌های نظارتی دارند. دولت‌ها و نهادهای مالی در تلاشند تا مقرراتی برای کنترل این ارزها وضع کنند.
تفاوت آلت کوین با بیت کوین چیست؟
بیت کوین به‌عنوان اولین ارز دیجیتال، استانداردی برای سایر ارزهای دیجیتال شد، اما آلت کوین‌ها برای بهبود عملکرد بیت کوین یا ارائه قابلیت‌های جدید ایجاد شدند. در ادامه، تفاوت‌های کلیدی بیت کوین و آلت کوین‌ها را بررسی می‌کنیم.
هدف و کاربرد
بیت کوین به‌عنوان ذخیره ارزش و جایگزین پول سنتی طراحی شد و هدف اصلی آن پرداخت‌های غیرمتمرکز و بدون واسطه است. به دلیل تعداد محدود (۲۱ میلیون واحد)، بیت کوین «طلای دیجیتال» نامگذاری می‌شود.
هر آلت کوین هدف و کاربرد خاصی دارد. برخی آلت کوین‌ها برای حل مشکلات بیت کوین طراحی شده‌اند، که شامل بهبود سرعت، کارمزد و امنیت تراکنش‌ها هستند.
فناوری و الگوریتم‌های اجماع
بیت کوین از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند که نیاز به ماینرها و قدرت پردازشی بالا دارد. استخراج بیت کوین زمان‌بر و انرژی‌بر است. این ارز امنیت بالا اما مقیاس‌پذیری محدودی دارد.
برخی از آلت کوین‌ها مانند لایت‌کوین (LTC) از PoW استفاده می‌کنند، اما الگوریتم‌های سبک‌تری دارند. بسیاری از آلت کوین‌ها از اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند که مصرف انرژی کمتری دارد. برخی دیگر مدل‌های اجماع پیشرفته‌تری دارند، مانند اثبات تاریخ (PoH) در سولانا.
هزینه و سرعت تراکنش‌ها
در مورد سرعت تأیید تراکنش باید گفت سرعت تایید تراکنش بیت کوین حدود ۱۰ دقیقه برای هر بلاک بوده و هزینه تراکنش‌ها بالا است، به‌خصوص در زمان شلوغی شبکه.
سرعت تأیید تراکنش در آلت کوین‌ها متفاوت است و از حدود ۲.۵ دقیقه در هر بلاک تا پردازش بیش از ۶۵۰۰۰ تراکنش در ثانیه با کارمزد ناچیز متغیر خواهد بود. بسیاری از آلت کوین‌ها با هدف کاهش کارمزدها و افزایش سرعت تراکنش‌ها توسعه یافته‌اند.
میزان عرضه و تورم
بیت کوین محدودیت عرضه ۲۱ میلیون واحد دارد، که باعث کمیاب بودن و افزایش ارزش آن در طول زمان می‌شود. این ارز ضد تورمی است، زیرا با استخراج هر چهار سال یک بار، پاداش ماینرها نصف می‌شود که این پدیده هاوینگ بیت کوین نام دارد.
برخی آلت کوین‌ها مانند لایت‌کوین (LTC) محدودیت عرضه دارند (۸۴ میلیون)، برخی مانند اتریوم (ETH) محدودیت عرضه ندارند اما از روش‌های کنترلی برای جلوگیری از تورم استفاده می‌کنند. استیبل‌کوین‌ها مانند USDT و USDC عرضه متغیری دارند که به تقاضای بازار بستگی دارد.
امنیت و تمرکززدایی
بیت کوین به دلیل قدرت هش بالای شبکه، امن‌ترین بلاکچین را دارد. این ارز کاملا غیرمتمرکز است و هیچ نهادی کنترل آن را در اختیار ندارد.
برخی آلت کوین‌ها امنیت کمتری دارند زیرا تعداد نودهای آن‌ها کمتر است. بعضی پروژه‌ها مانند ریپل (XRP) و بایننس کوین (BNB) تا حدی متمرکز هستند. آلت کوین‌هایی که از اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند، امنیت کمتری نسبت به بیت کوین دارند اما کارآمدتر هستند.
میزان پذیرش و مقبولیت عمومی
بیت کوین شناخته‌شده‌ترین ارز دیجیتال در جهان است. بسیاری از شرکت‌ها و فروشگاه‌ها مانند مایکروسافت آن را به‌عنوان روش پرداخت می‌پذیرند.
پذیرش آلت کوین‌ها به‌مراتب کمتر از بیت کوین است. برخی از آن‌ها مانند اتریوم و ریپل در شرکت‌ها و بانک‌ها استفاده می‌شوند. برخی آلت کوین‌ها مانند میم‌کوین‌ها صرفاً جنبه تفریحی و سفته‌بازی دارند.
نوسان قیمت و ریسک سرمایه‌گذاری
بیت کوین نوسانات قیمت دارد، اما پایدارتر از آلت کوین‌ها است. سرمایه‌گذاران بزرگ (نهنگ‌ها) کمتر بر قیمت این ارز تأثیر می‌گذارند.
آلت کوین‌ها نوسانات شدیدتری دارند و برخی از آن‌ها در مدت کوتاهی قیمت‌شان چند برابر می‌شود یا سقوط می‌کنند. برخی پروژه‌های آلت کوین به دلیل کلاهبرداری یا مشکلات فنی نابود شده‌اند (مانند LUNA در سال ۲۰۲۲).
آلت سیزن چیست؟
آلت سیزن (Altcoin Season) یا فصل آلت کوین‌ها دوره‌ای در بازار ارزهای دیجیتال است که در آن آلت کوین‌ها رشد قابل‌توجهی را تجربه می‌کنند و سهم بازار بیت کوین کمتر می‌شود. در این دوره، بسیاری از آلت کوین‌ها افزایش قیمت چند برابری دارند و سرمایه‌گذاران از فرصت‌های سودآوری استفاده می‌کنند.
چه زمانی آلت سیزن اتفاق می‌افتد؟
آلت سیزن معمولاً در چند حالت خاص رخ می‌دهد:
کاهش دامیننس بیت کوین
دامیننس بیت کوین (Bitcoin Dominance) به درصد سهم بازار بیت کوین نسبت به کل بازار ارزهای دیجیتال گفته می‌شود. اگر دامیننس بیت کوین کاهش یابد (معمولاً زیر ۵۰٪)، آلت کوین‌ها فرصت رشد بیشتری پیدا می‌کنند. دلیل این کاهش انتقال سرمایه از بیت کوین به آلت کوین‌ها است.
تثبیت یا کاهش قیمت بیت کوین
وقتی بیت کوین به یک سطح قیمتی ثابت می‌رسد و نوسان زیادی ندارد، سرمایه‌گذاران به سمت آلت کوین‌ها می‌روند. در برخی مواقع، وقتی بیت کوین کاهش قیمت پیدا می‌کند، برخی آلت کوین‌ها از آن مستقل عمل کرده و رشد می‌کنند.
ورود سرمایه جدید به بازار
وقتی بازار ارزهای دیجیتال داغ می‌شود و افراد جدید وارد می‌شوند، تقاضا برای آلت کوین‌ها افزایش پیدا می‌کند. این اتفاق معمولاً در چرخه‌های صعودی بزرگ یا بولران (Bull Run) رخ می‌دهد.
رشد فناوری‌ها و پروژه‌های بلاکچینی
با ظهور پروژه‌های جدید مانند دیفای و متاورس (Metaverse)، تقاضا برای آلت کوین‌های مرتبط افزایش پیدا می‌کند. مثلاً در سال ۲۰۲۱، رشد متاورس باعث شد توکن‌هایی مانندSAND و MANA چندین برابر شوند.
چه عواملی بر ایجاد آلت سیزن اثرگذار هستند؟
چندین عامل می‌توانند در ایجاد آلت سیزن تأثیرگذار باشند:
- افزایش علاقه سرمایه‌گذاران خرد
- پیشرفت‌های تکنولوژیکی در بلاکچینها
- لیست شدن آلت‌کوین‌ها در صرافی‌های بزرگ
- سیکل‌های تاریخی بازار ارز دیجیتال
- افزایش اخبار مثبت و هایپ رسانه‌ای
- حرکات نهنگ‌ها و بازارگردان‌ها
روش شناسایی آلت سیزن چگونه است؟
برای شناسایی آلت سیزن نیاز باید چندین شاخص و نشانه را بررسی کنید که به شرح زیر هستند:
- شاخص تسلط بیت کوین (Bitcoin Dominance): اگر دامیننس بیت کوین زیر ۵۰٪ بیاید، معمولاً نشانه‌ای از آغاز آلت سیزن است. از سایت‌هایی مانند کوین مارکت کپ (CoinMarketCap) یا تریدینگ ویو (TradingView) می‌توان این شاخص را مشاهده کرد.
- شاخص آلت سیزن (Altseason Index): سایت Blockchaincenter.net دارای یک شاخص مخصوص آلت سیزن است. اگر بیش از ۷۵ درصد آلت‌کوین‌ها در ۹۰ روز گذشته عملکرد بهتری نسبت به بیت کوین داشته باشند، آلت سیزن آغاز شده است.
- افزایش حجم معاملات آلت‌کوین‌ها: اگر حجم معاملات در آلت‌کوین‌ها افزایش یابد و سهم آن‌ها از کل بازار بیشتر شود، نشانه آلت سیزن است.
- افزایش شدید قیمت آلت‌کوین‌ها: وقتی قیمت بیشتر آلت کوین‌ها بدون دلیل بنیادی قوی رشد می‌کند و احساسات مثبت در بازار شکل می‌گیرد، احتمالاً در آلت سیزن هستیم.
- افزایش علاقه عمومی و جستجوهای گوگل: افزایش جستجوهای گوگل درباره آلت‌کوین‌ها، نشانه‌ای از ورود سرمایه‌گذاران جدید است. می‌توان با ابزارGoogle Trends روند جستجوی کلماتی مانند Altcoins یا نام پروژه‌های خاص را بررسی کرد.
- مقایسه عملکرد آلت‌کوین‌ها با بیت کوین: اگر نمودار کل بازار به جز بیت کوین (Total2) در حال رشد باشد، نشانه‌ای از ورود به آلت سیزن است. در TradingView می‌توان چارت TOTAL2 را مشاهده کرد.
دامیننس آلت کوین چیست؟
دامیننس آلت‌کوین (Altcoin Dominance) یعنی میزان تسلط کل آلت کوین‌ها بر کل بازار کریپتو. این شاخص نشان می‌دهد که چه درصدی از ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال متعلق به آلت‌کوین‌ها است.
دامیننس آلت‌کوین از فرمول زیر به دست می‌آید:
Altcoin Dominance=(Total Crypto Market CapMarket Cap of Altcoins)×۱۰۰
به عبارت دیگر، اگر کل ارزش بازار کریپتو ۲ تریلیون دلار و ارزش کل آلت‌کوین‌ها ۱ تریلیون دلار باشد، دامیننس آلت‌کوین برابر با ۵۰٪ خواهد بود.
چرا دامیننس آلت کوین مهم است؟
دلایل اهمیت دامیننس آلت کوین به شرح زیر هستند:
- تغییر روند بازار: اگر دامیننس آلت‌کوین افزایش پیدا کند، یعنی سرمایه‌گذاران به سمت آلت‌کوین‌ها متمایل شده‌اند و احتمالاً یک آلت‌سیزن در حال وقوع است.
- تشخیص بازار گاوی یا خرسی: افزایش دامیننس آلت‌کوین معمولاً در بازارهای صعودی (Bull Market) دیده می‌شود. کاهش دامیننس آلت‌کوین نیز در بازارهای نزولی (Bear Market) اتفاق می‌افتد، چون سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های مطمئن‌تر مثل بیت کوین می‌روند.
- کمک به تریدرها: تریدرها می‌توانند با مشاهده دامیننس، تصمیم بگیرند که بر بیت کوین تمرکز داشته باشند یا در آلت‌کوین‌ها سرمایه‌گذاری کنند.
بهترین آلت کوین‌ها برای سرمایه گذاری کدامند؟
برای انتخاب بهترین آلت‌کوین‌ها برای سرمایه‌گذاری باید استراتژی ترید و بازه زمانی برای سرمایه گذاری را در نظر بگیرید. در ادامه، بهترین آلت کوین‌ها برای سرمایه گذاری را بررسی می‌کنیم:
- Ethereum (ETH): پیشرو در قراردادهای هوشمند و لایه اصلی دیفای.
- Solana (SOL): رقیب اتریوم با کارمزد پایین و سرعت بالا.
- Avalanche (AVAX): شبکه‌ای مقیاس‌پذیر با سرعت تراکنش بالا.
- Cardano (ADA): شبکه‌ای با تحقیقات علمی و توسعه پایدار.
- Polkadot (DOT): ارتباط‌دهنده بلاکچینها و پلتفرمی برای پروژه‌های جدید.
- Chainlink (LINK): ارائه‌دهنده اوراکل‌های غیرمتمرکز برای پروژه‌های بلاکچینی.
- Aave (AAVE): یکی از بزرگ‌ترین پلتفرم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز.
- Uniswap (UNI): صرافی غیرمتمرکز برتر در شبکه اتریوم.
- Render (RNDR): پردازش غیرمتمرکز برای گرافیک و ویدیو.
- Fetch.AI (FET): ترکیب بلاکچین و هوش مصنوعی برای اتوماسیون داده‌ها.
- Ocean Protocol (OCEAN): ایجاد بازارهای غیرمتمرکز برای داده‌ها.
- Tether (USDT): پرکاربردترین استیبل‌کوین بازار.
- USD Coin (USDC): استیبل‌کوین با پشتوانه دلار آمریکا.
- DAI: استیبل‌کوین غیرمتمرکز در شبکه اتریوم.
نکات مهم قبل از سرمایه‌گذاری در آلت کوین‌ها
سرمایه‌گذاری در آلت‌کوین‌ها سودآور است، اما به همان اندازه ریسک دارد. قبل از ورود به این بازار، نکات زیر را در نظر بگیرید:
تحقیق قبل از خرید
همیشه قبل از خرید یک آلت‌کوین، درباره تیم توسعه، اهداف پروژه، کاربردها و نقشه راه آن تحقیق کنید. قبل از هرچیز باید وبسایت رسمی، وایت‌پیپر، شبکه‌های اجتماعی و نظرات جامعه کریپتو را بررسی کنید.
بررسی مارکت کپ و حجم معاملات
کوین‌هایی که مارکت کپ (ارزش بازار) بالایی دارند، معمولاً پایدارتر هستند. حجم معاملات روزانه را چک کنید؛ نقدینگی بالا یعنی امکان خرید و فروش راحت‌تر.
توجه به روند بازار و دامیننس بیت کوین
اگر دامیننس بیت کوین بالاست، معمولاً آلت‌کوین‌ها رشد زیادی ندارند. بهترین زمان برای ورود به آلت‌کوین‌ها زمانی است که دامیننس بیت کوین رو به کاهش باشد.
امنیت سرمایه و مدیریت ریسک
هیچ‌وقت تمام سرمایه خود را روی یک آلت‌کوین قرار ندهید. از استراتژی تنوع‌بخشی (Diversification) استفاده کرده و روی چند پروژه مطمئن سرمایه‌گذاری کنید. همیشه بخشی از سرمایه را نقد نگه دارید تا در مواقع اصلاح بازار، فرصت خرید داشته باشید.
بررسی کاربرد و مقیاس‌پذیری پروژه
قبل از هر سرمایه گذاری به سوالات زیر پاسخ دهید:
- آیا این پروژه واقعاً یک مشکل را حل می‌کند یا فقط یک هایپ موقتی است؟
- آیا تیم توسعه‌دهنده فعال است و به‌روزرسانی‌های منظم ارائه می‌دهد؟
- آیا پروژه برنامه‌ای برای همکاری‌های جدید و توسعه بیشتر دارد؟
عدم سرمایه گذاری در پروژه‌های اسکم و پامپ و دامپ
اگر پروژه‌ای وعده سودهای غیرمنطقی داد، به احتمال زیاد اسکم است. از خرید کوین‌هایی که فقط در صرافی‌های ناشناخته لیست شده‌اند، پرهیز کنید. همچنین نمودار قیمت را بررسی کنید؛ رشد شدید و ناگهانی ممکن است نشان‌دهنده یک پامپ و دامپ باشد.
آینده آلت کوین‌ها
آینده آلت کوین‌ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که شامل شرایط کلی بازار کریپتو، پذیرش عمومی، قوانین دولتی و نوآوری‌های فنی هستند. با افزایش آگاهی عمومی از ارزهای دیجیتال، آلت کوین‌هایی که کاربردهای واقعی دارند، احتمالاً رشد خواهند کرد. به‌عنوان مثال، اتریوم با به‌روزرسانی‌های جدید خود (مانند Ethereum 2.0) مقیاس‌پذیری بیشتری پیدا کرد.
یکی از چالش‌های مهمی که بر آینده آلت کوین‌ها تأثیر می‌گذارد، قوانین دولتی است. اگر کشورها چارچوب قانونی مشخصی برای ارزهای دیجیتال تعریف کنند، برخی آلت کوین‌ها ممکن است از بازار حذف شوند، در حالی که برخی دیگر با استانداردهای جدید سازگار می‌شوند و به رشد ادامه می‌دهند.
سخن پایانی
در فضای ارزهای دیجیتال، تاکنون میلیون‌ها آلت‌کوین به بازار معرفی شده‌اند. برخی از این رمزارزها دارای بلاکچین اختصاصی هستند، در حالی که بسیاری دیگر روی بستر بلاکچین‌های محبوبی مانند اتریوم و ترون فعالیت می‌کنند. این ویژگی به کاربران سراسر جهان این امکان را می‌دهد که حتی بدون دانش فنی پیشرفته، بتوانند توکن‌های دیجیتال خود را ایجاد و عرضه کنند.
با این حال، موفقیت یک آلت‌کوین تنها به ایجاد آن بستگی ندارد، بلکه پذیرش کاربران نقش کلیدی در ماندگاری و رشد آن دارد. زمانی که یک رمزارز بتواند ارزش واقعی و کارایی خود را در حل مشکلات موجود در اکوسیستم بلاکچین نشان دهد، شانس بیشتری برای جذب کاربران و سرمایه‌گذاران خواهد داشت.
بیت کوین، به عنوان اولین و قدرتمندترین ارز دیجیتال، تاکنون توانسته جایگاه خود را به‌عنوان یک دارایی ارزشمند و کاربردی در بازار کریپتو تثبیت کند. اما آیا در آینده، آلت‌کوینی ظهور خواهد کرد که بتواند سلطه بیت کوین را به چالش بکشد و مسیر جدیدی در دنیای ارزهای دیجیتال رقم بزند؟ زمان پاسخ این پرسش را مشخص خواهد کرد.
