پل بلاکچین چیست؟ آشنایی با مفهوم Blockchain Bridge
پلها در بلاکچین (Blockchain Bridge)، یکی از مهمترین فناوریهای حال حاضر در دنیای رمز ارزها میباشند که با توجه به مشکلات موجود در این حوزه، نقش پر رنگی در ایجاد ارتباط میان بلاکچینها و شبکههای مختلف را دارد. در واقع یکی از چالشهای بلاکچین، مشکل عدم امکان تعامل بین سیستمهای مختلف درون شبکه میباشد. در این مقاله به موضوع جذاب پل بلاکچین (Blockchain Bridge) خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.
پل بلاکچینی چیست؟
پل (Bridge) در بلاکچینها که به عنوان پل میان زنجیرهای (Cross-chain Bridge) نیز شناخته میشود، دو بلاکچین را به هم متصل میکند و به کاربران اجازه میدهد رمز ارزها را از یک زنجیره به زنجیره دیگر ارسال کنند. پل بلاکچین ابزاری است که به شما امکان میدهد داراییها را از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر منتقل کنید و یکی از مشکلات اصلی در بلاکچینها را حل کند؛ فقدان قابلیت همکاری. از آنجایی که داراییهای بلاکچین اغلب با یکدیگر سازگار نیستند، پلها مشتقات مصنوعی ایجاد میکنند که نشان دهنده دارایی از بلاکچین دیگر است. پلهای بلاکچین با فعال کردن انتقال توکن، قراردادهای هوشمند و تبادل داده و دیگر بازخوردها و همچنین دستورالعملها بین دو پلتفرم مستقل، این مشکل را حل میکنند.
این بلاکچینها کوینهای مختلفی ضرب یا مینت میکنند و بر اساس مجموعه قوانین متفاوتی عمل میکنند؛ پل به عنوان یک منطقه خنثی عمل میکند تا کاربران بتوانند کارهایشان را میان بلاکچینها انجام دهند. دسترسی به چندین بلاکچین از طریق یک شبکه، تجربه ما از کریپتو را افزایش میدهد.
این مفهوم بسیار شبیه به راهحلهای لایه دوم میباشد، حتی اگر این دو سیستم اهداف متفاوتی داشته باشند. لایه ۲ بر روی یک بلاکچین موجود ساخته شده و اگرچه سرعت را بهبود میبخشد، همچنان عدم قابلیت همکاری باقی میماند. از طرف دیگر، پلهای میان زنجیرهای یا کراسچین نیز مستقل هستند که به هیچ بلاکچینی تعلق ندارند. اگر از یک پل برای ارسال یک کوین سولانا به کیف پول اتریوم استفاده میکنید، آن کیف پول توکنی را دریافت میکند که توسط پل “رپد (Wrapped)” شده که بر اساس بلاکچین هدف به یک توکن تبدیل شده است. در این مورد، کیف پول اتریوم یک نسخه «پل یا بریج» از Solana را دریافت میکند که به یک توکن ERC-20 تبدیل شده است، استاندارد توکن عمومی برای توکنهای قابل تعویض در بلاکچین اتریوم.
انواع پل بلاکچینی
برخی از پلها، که به عنوان پلهای یک طرفه شناخته میشوند، به شما امکان میدهند داراییها را فقط به بلاکچین هدف منتقل کنید، نه برعکس. به عنوان مثال، بیت کوین رپد شده به شما امکان میدهد بیت کوین را به بلاکچین اتریوم بفرستید، برای تبدیل بیت کوین به یک استیبل کوین ERC-20، اما به شما اجازه نمیدهد اتر را به بلاکچین بیت کوین ارسال کنید.
پلهای دیگر مانند Wormhole و Multichain دو طرفه هستند، به این معنی که میتوانید آزادانه داراییها را تبدیل کنید. در واقع همان طور که میتوانید سولانا را به بلاکچین اتریوم بفرستید، میتوانید اتر را نیز به سولانا بفرستید.
پلها یا حضانتی هستند (همچنین به عنوان متمرکز یا مورد اعتماد شناخته میشوند) یا غیر حضانتی (غیرمتمرکز یا غیرقابل اعتماد). این تفاوت توضیح میدهد که چه کسی توکنهایی را که برای ایجاد داراییهای پل استفاده میشوند، کنترل میکند. تمام بیت کوینهای رپد شده (WBTC) توسط BitGo نگهداری میشود و آن را به یک پل متمرکز تبدیل میکند و برعکس در Wormhole، توسط پروتکل نگهداری میشوند، به این معنی که غیرمتمرکزتر است.
نحوه کار پلها
پلهای بلاکچینی میتوانند کارهای جالب زیادی مانند تبدیل قراردادهای هوشمند و ارسال داده انجام دهند، اما رایج ترین امر انتقال رمز است. به عنوان مثال، بیت کوین و اتریوم بزرگترین شبکههای ارزهای دیجیتال هستند که قوانین و پروتکلهای بسیار متفاوتی دارند. از طریق یک پل بلاکچین، کاربران بیت کوین میتوانند کوینهای خود را به اتریوم منتقل کنند و با آنها کاری را انجام دهند که در غیر این صورت نمیتوانستند روی بلاکچین بیت کوین انجام دهند. این امر میتواند شامل خرید توکنهای مختلف اتریوم یا پرداختهای کم هزینه باشد.
وقتی بیت کوین دارید و میخواهید مقداری از آن را به شبکه اتریوم منتقل کنید، پل بلاکچین کوین شما را نگه میدارد و معادلهایی در اتریوم برای شما ایجاد میکند. عملاً هیچ یک از رمزارزهای درگیر جایی نمیروند. در عوض، مقدار بیت کوینی که میخواهید انتقال دهید در یک قرارداد هوشمند قفل میشود و به مقدار مساوی ETH دسترسی پیدا میکنید. وقتی میخواهید دوباره به بیتکوین تبدیل کنید، اتریوم (ETH) که داشتید یا هر چیزی که از آن باقی میماند سوزانده میشود و مقدار مساوی از بیتکوین به کیف پول شما برمیگردد. اگر این کار را به طور منظم انجام میدهید، باید بیت کوین را در یک پلتفرم معاملاتی به ETH تبدیل کنید، آن را به کیف پول ببرید و دوباره به صرافی دیگری واریز کنید. باید این نکته را بدانید که احتمالا هزینههای بیشتری نسبت به آنچه در وهله اول برنامه ریزی کرده بودید، متحمل خواهید شد.
برای درک این موضوع، به این فکر کنید که چگونه میتوانید از ویزا برای پرداخت صورتحسابهای مسترکارت خود استفاده کنید؛ یا اینکه چگونه PayPal میتواند برای تمام خریدهای آنلاین شما صرف نظر از اینکه از کجا خرید میکنید، پرداخت کند. سیستمهای مختلف با پروتکلهای مختلف، اما با تراکنشهای سریع هستند. با پیشرفت و برجستهتر شدن فناوری بلاکچین و نه فقط برای رمزنگاری، راهحلهایی مانند پلهای میان زنجیرهای گام بزرگی به سوی عادیسازی خواهند بود.
چرا از پلها استفاده میکنیم؟
انتقال داراییها از یک بلاکچین به بلاکچین دیگر با مزایای بی شماری همراه است. اول، بلاکچینی که داراییها را به آن منتقل میکنید ممکن است ارزانتر و سریعتر از بلاکچین اصلی خود باشد. این موضوع مطمئناً در مورد اتریوم صادق است، جایی که کارمزدهای بالا تراکنش و سرعت پایین، ورود افراد تازه وارد به امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را دشوار میکند.
استفاده از پلها آسان تر میشود؛ بسیاری از پروتکلهای DeFi دارای پلهایی یکپارچهای هستند که به کاربرانشان اجازه میدهند تا توکنها را از پروتکلهای مختلف تعویض کنند، بدون نیاز به ترک پلتفرم. این موضوع باعث میشود فرآیند تبدیل توکنها از طریق پلها، کمتر دست و پا گیر شود.
بزرگترین پلهای بلاکچین
طبق گفته DeFi Llama، تا تاریخ مارس ۲۰۲۲، به میزان ۲۱.۸ میلیارد دلار رمز ارز در پلها قفل شده بود. بزرگترین پل بلاکچین، بیت کوین رپد شده است که تقریباً نیمی از بازار پل را به خود اختصاص داده و ارزش کل آن برابر با ۱۰.۲ میلیارد دلار میباشد (TVL).
یک داشبورد در Dune Analytics نشان میدهد که پل Avalanche با حدود ۶ میلیارد دلار TVL، بزرگترین پل اتریوم است و پس از آن Polygon (5 میلیارد دلار TVL) و پل Fantom Anyswap (4.2 میلیارد دلار TVL) قرار دارند.
امنیت پلها
مانند تمام ارزهای دیجیتال، سرمایه شما در معرض خطر است. برخی از پلهای غیرمتمرکز جدید تقریبا آزمایشنشده هستند و حتی آنهایی که آزمایش شدهاند در معرض سوء استفاده قرار میگیرند. بارزترین نمونه اخیر Wormhole میباشد، اما یک هفته قبل از آن حمله، پلی به نام Qubit به قیمت ۸۰ میلیون دلار مورد بهره برداری قرار گرفت.
بر اساس تجزیه و تحلیل شرکت تحلیلی بلاک چین Elliptic، حمله Wormhole به این دلیل رخ داد که Wormhole به مهاجم اجازه میداد تا ۱۲۰۰۰۰ اتریوم رپد شده را بدون نیاز به استیک ETH مینت کند، سپس مهاجم WETH رایگان را برداشت میکرد.
انتخاب یک پل بلاکچینی
از میان پلهای بلاکچین که میتوان از آنها برای انتقال رمز ارزها استفاده کرد، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
Binance Bridge
این پل غیرمتمرکز، یکی از بزرگترین انتخاب رمز ارزهای قابل مبادله را ارائه میدهد که از بلاکچینهای محبوب مانند اتریوم، سولانا و ترون پشتیبانی میکند.
cBridge
اگر نمیخواهید از پل اصلی آن استفاده کنید، میتوانید مستقیماً از بایننس به این راهحل دسترسی پیدا کنید. مانند هر پل غیرقابل اعتماد، انواع بلاکچین و رمز ارزها وجود دارد که میتوان با آنها تعامل داشت. یک مشکل جزئی که ممکن است با cBridge داشته باشید این است که قبل از انجام هر کاری باید یک کیف پول نصب کنید.
AnySwap
این پلتفرم به دلیل داشتن ویژگیهایی غیر از انتقال کریپتو، محبوب است. پس از اتصال به کیف پول، میتوانید تمام موجودیهای خود را در انواع مختلف کوین مشاهده کنید. همچنین میتوانید آزادانه موجودی را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کنید.
جمعبندی
یک پل در دنیای کریپتو شبیه یک پل در دنیای فیزیکی است که دو مکان متمایز را به همدیگر متصل میکند. بیشتر اوقات، بلاکچینها در محیطهای ایزوله توسعه مییابند و زنجیرههایی که تحت قوانین مختلف اجماع عمل میکنند، راهی برای ارتباط با یکدیگر ندارند. همانطور که فضای بلاکچین همچنان در حال رشد است، جوامع فردی در اطراف این بلاکچین نیز رشد میکنند. اما برای اینکه دنیای بلاکچین کاملا غیرمتمرکز و باز باشد، این جوامع باید به روی یکدیگر گشوده شوند و باهمدیگر ارتباط داشته باشند. نکته شگفت انگیز در مورد جهان بلاکچین این است که افراد این جوامع، توسعه دهندگان و کاربران باید برای رشد جوامع خود همکاری کنند. پلها شکاف بین اکوسیستمها را میپوشانند به طوری که رشد به یک زنجیره واحد محدود نمیشود. پلها رشد را در هر گوشه از جهان بلاکچین گسترش میدهند و مقیاس پذیری و همکاری گسترده را تضمین میکنند.