عرضه اولیه صرافی (IEO) چیست؟
روزانه تعداد زیادی پروژه بلاکچینی جدید به دنیای رمز ارزها اضافه میشود و این پروژهها برای فعالیت خود در ابتدای کار به جذب سرمایه نیاز دارند. این نوع پروژهها با روشهای مختلفی از طریق سرمایه گذاران سرمایه جذب میکنند که یکی از این روشها IEO یا عرضه اولیه در صرافی است. در این روش صرافیها مسئولیت نظارت بر عرضه اولیه پروژهها را به عهده دارند و اقدامات لازم برای عرضه ارزها و توکنهای آن پروژهها را انجام میدهند. IEO ها تنها برای کاربران صرافی قابل دسترس است اما گاهاً ممکن است چندین صرافی به برگذاری IEO برای یک پروژه بپردازند و کاربران تمام این صرافیها به شرکت در آن IEO دسترسی داشته باشند. در این مقاله به معرفی IEO، یک روش جذب سرمایه اولیه، مزایا و معایب و تفاوت آن با ICO خواهیم پرداخت.
آشنایی بیشتر با عرضه اولیه صرافی (IEO)
عرضه اولیه صرافی یا (Initial Exchange Offerings) را میتوان انقلاب عرضه اولیه کوین (ICO) دانست. نبود نظارتهای کافی بر عرضه اولیه کوین و اسکم یا کلاهبرداری از آب در آمدن خیلی از آنها سبب جرقهای برای ایجاد روشی جدید و امن برای جذب سرمایه اولیه شد که تا حدود بسیاری امنیت و اعتماد را افزایش داد؛ این روش همان عرضه اولیه صرافی (IEO) باشد.
تا قبل از بوجود آمدن IEO، اکثر پروژهها از ICO برای جذب سرمایه استفاده میکردند تا اینکه ایجاد بایننس لانچ پد (Binance Launchpad) در اواخر سال ۲۰۱۹ ایجاد شد و توجهات بسیاری را به خود جلب کرد، به طوری که پس از آن صرافیهای دیگر نیز شروع به ارائه خدمات IEO کردند.
در برگذاری IEO ها پای اعتبار صرافی در میان است در نتیجه تحقیقات بسیاری برای برگذاری IEO یک پروژه توسط صرافی صورت میگیرد.
IEO روشی برای پروژههای نوپا است که در آن صرافی نقش واسطه را ایفا میکند و پروژهها به کمک آن ارزش و اعتبار بیشتری دریافت میکنند. پس از برگذاری IEO، کارمزد لیست شدن و درصدی از توکنهای فروخته شده به صرافی تعلق گرفته و سپس توکن پروژه در صرافی لیست میشود و کاربران به توکنهای خریداری شده خود دسترسی پیدا میکنند.
برای آشنایی بیشتر با عرضه اولیه کوین (ICO) میتوانید مقاله عرضه اولیه کوین را مطالعه کنید.
مقایسه عرضه اولیه در صرافی (IEO) و عرضه اولیه کوین (ICO)
همانند ICO، عرضه اولیه در صرافی نیز دارای محدودیت و قیمت مشخص شده در عرضه توکنها است. محدودیتهایی در حداقل و حداکثر تعداد توکنهایی که یک کاربر مجاز به خریداری آن است و همچنین محدودیت در حداقل و حداکثر تعداد توکنها در عرضه اولیه.
با این حال برخلاف توکنهای ICO، تمام کوینهای IEO قبل از فروش عمومی ضرب شدهاند. به علاوه آنها چند روز یا چند هفته پس از برگذاری IEO وارد چرخه میشوند که این امر آن را برای سرمایه گذاران راحت تر میکند (نقدیتگی فوری). همچنین IEO ها به طور طبیعی شامل واسطه مورد اعتماد (پلتفرم برگذاری IEO) هستند و باعث افزایش اعتماد سرمایه گذاران به پروژه میشوند که ICOها فاقد آن هستند.
مزایا و معایب IEO
در این بخش از این مقاله به بررسی مزایای استفاده از این روش میپردازیم:
- امنیت برای ارائه دهندگان توکن و سرمایه گذاران: پلتفرمهای ارائه دهنده خدمات IEO تمام بررسیها و اقدامات لازم برای لیست شدن توکن پروژه از جمله بازاریابی برای توکن را انجام میدهد که این امر هم به سود صادر کننده توکن (پروژه) و هم به سود سرمایه گذار است.
- حذف پروژههای اسکم: تیم پروژه IEO ناشناس و فیک نیستند. در نتیجه نمیتوانند پس از جمع آوری سرمایه اقدام به فرار و ناپدید شدن کنند.
- مزیت برای پروژه: از آنجایی که بازاریابی برای پروژه توسط صرافیها معتبر انجام میشود، این کار باعث جلب اعتماد بیشتر کاربران به پروژه میشود.
- مزیت برای صرافیها: همانطور که پیشتر اشاره شد IEO ها در پلتفرم صرافیها برگذار میشوند که برای شرکت در آنها لازم است در آن صرافی حساب کاربری داشته باشید بدین ترتیب ممکن است کاربران جدید صرفاً برای شرکت در IEO اقدام به ایجاد حساب کاربری در صرافی مورد نظر کنند. به علاوه معمولاً فروش عمومی توکن توسط کوین بومی صرافی انجام میشود و کاربران تنها با کوین بومی صرافی قادر به خرید توکن IEO مورد نظر خود میباشند که همین امر موجب افزایش قیمت کوین صرافی میشود. برای مثال برای شرکت در IEO در صرافی بایننس لازم است کوین BNB خریداری کنید.
با این حال این روش ریسکها و نگرانیهایی را نیز در بر میگیرد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
- قانون گذاریها و محدودیتها: برخی کشورها عرضه اولیه کوینها را به طور کامل ممنوع اعلام کردهاند. که ممکن است این محدودیت برای IEO ها نیز اعمال شود.
- دستکاری بازار و متمرکز بودن کوینها: بیشتر IEO ها توکنهای خودت را قبل از فروش اولیه ضرب میکنند پس همیشه قبل از اقدام به خرید نحوه توزیع توکنها را بررسی کنید. هر دو پروژه و صرافی ممکن است مقدار قابل توجهی توکن را برای خود نگهدارند که این موضوع باعث توزیع متمرکز توکن و در نتیجه امکان دستکاری در بازار میشود.
- رباتها: نگرانیهایی درمورد رباطها وجود دارد به این صورت که ممکن است طوری برنامه ریزی شوند که در IEO ها شرکت کرده و سرمایه گذاران واقعی را کنار بزنند.
- فومو: به یاد داشته باشید که همیشه قبل از انجام هرگونه سرمایه گذاری تحقیقات لازم را انجام دهید زیرا هر دو صرافی و تیم پروژه حداکثر تلاش خود را برای فروش تمام توکنها انجام میدهند. پس حتماً وایت پیپر و ایده پروژه را قبل از سرمایه گذاری بررسی کنید.
صرافیهایی که از خدمات IEO پشتیبانی میکنند
اولین و بزرگترین IEO برگذار شده توسط بایننس لانچ پد در ژانویه سال ۲۰۱۹ مربوط به پروژه بیت تورنت (Bit Torrent) بود که توسط ترون خریداری شده بود و در آن ۶۰ میلیارد توکن در کمتر از ۱۸ دقیقه به فروش رفته و به جذب ۷.۱ میلیون دلار سرمایه منجر شد.
پس از دیدن موفقیت IEO بایننس، صرافیهای معروف دیگری اقدام به کپی کردن این ایده کردند. IEO قابل توجه دیگر مربوط به پروژه Veriblock(VBK) در Bittrex International بود که تنها در ۱۰.۴ ثانیه ۷ میلیون سرمایه جذب کرد. که مدتی بعد این رکورد توسط IEO پروژه Blockcloud در OKEx با فروش ۲.۵ میلیون دلار در تنها یک ثانیه شکسته شد.
از ماه میسال ۲۰۱۹ صرافیهای دیگری پلتفرم IEO خود را راه اندازی کردند که از جمله این پلتفرمها میتوان Huobi (Houbi Prime)، BitMax (BitMax Launchpad)، KuCoin (KuCoin Spotlight) را نام برد.
نحوه شرکت در IEOها
شرکت در IEOها برای عموم افراد راحت است. برخلاف ICO، نیازی به ارسال توکنها به قرارداد هوشمند و آدرس نامشخص نیست. اگرچه کاربران ایرانی امکان فعالیت در اکثر صرافیها و در نتیجه شرکت در IEOها را ندارند. با این حال شرایط کلی شرکت در IEO به صورت زیر است:
- پیدا کردن یک IEO که قصد شرکت در آن را دارید.
- لازم است در صرافی برگذار کننده IEO حساب کاربری ایجاد کرده و در آن احراز هویت کنید.
- منتظر شدن برای شروع IEO و خرید توکنها.
البته این پروسه به این راحتی که در بالا ذکر شد نیست به این دلیل که هر پلتفرم IEO برای مطمئن شدن از منصفانه بودن پروسه برای همهی کاربران از متد خاصی استفاده میکنند. برای مثال در پلتفرم بایننس لانچ پد برای IEO شبکه متیک از متد lottery based token distribution method استفاده کرد. در خاطر داشته باشید که عرضه اولیه صرافیها به سرعت انجام میشود پس در زمان انجام آن آماده و سریع باشید.
کشورهایی که عرضه اولیه صرافی در آنها ممنوع است
متاسفانه همهی افراد قادر به شرکت در عرضه اولیه صرافیها نمیباشند و کشورهای زیادی این فرآیند را ممنوع اعلام کردهاند. تنها کشور کره جنوبی راهنمای با جزئیاتی در حوزه IEO ها ارائه داده است.
هنوز کشورهای بسیاری IEO را همانند ICO میدانند و مشخص نیست برنامههای متفاوتی برای قانون گذاری در IEO ها داشته باشند.
علاوه بر این به دلیل آن که شرکت در IEO در اکثر صرافیها نیاز به احراز هویت دارد و خیلی از صرافی به کشورهای تحریم از جمله ایران خدمات نمیدهند، در نتیجه کاربران بعضی از کشورها به دلیل محدودیتهای اعمال شده توسط صرتفیها، امکان دسترسی به این فرآیند را ندارند.
با این حال IEO نیز همانند ICO در برخی کشورها از جمله افغانستان، آلبانیا، کانادا، ایران، عراق، مالزی، کره شمالی، اوکراین، یمن در دسترس نمیباشد.
جمع بندی
در این مقاله سعی شد یکی از روشهای محبوب برای جذب سرمایه اولیه برای تیم پروژه و در کنارش روش درآمدی برای سرمایه گذاران را معرفی کنیم. همانطور که پیشتر اشاره کردیم این روش مزیتهایی نسبت به عرضه اولیه کوین دارد. در این فرآیند صرافی نقش واسطه را داشته و پروژهها را از فیلترهای متفاوتی عبور میدهد که این امر باعث افزایش اعتماد کاربران به پروژه و در نتیجه شرکت در IEO آنها میباشد. با این حال لازم است شما نیز قبل از انجام هرگونه سرمایه گذاری تحقیقات لازم را انجام دهید.