اوراکل به زبان ساده
اوراکل (Oracle)، یکی از مفاهیمی است که در آینده قطعا از آن بسیار خواهید شنید. اوراکل در واقع یک پل یا رابطی میان قرارداد هوشمند و دنیای واقعی خارج از بلاکچین میباشد، که به عنوان یک منبع داده مورد استفاده قرار میگیرد. زمانی به اهمیت اوراکلها پی خواهیم برد که از این موضوع آگاه باشیم که قراردادهای هوشمند تنها به دادههایی دسترسی دارند که در شبکه خود آنها باشد، بنابراین به یک عامل دیگری نیاز دارند تا بتوانند با دنیای خارج ارتباط برقرار کنند.
با توجه به اینکه در سالهای اخیر استفاده از بلاکچین و قراردادهای هوشمند در بسیاری از حوزهها مورد استفاده قرار گرفته است، اوراکل میتواند نقش بسیار کلیدی برای برقراری ارتباط میان بلاکچینها و دنیای واقعی داشته باشد. به همین خاطر است که بسیاری از افراد فعال در دنیای رمز ارزها، به پروژههایی که در حوزه اوراکلها فعالیت میکنند، به چشم یک پروژه آینده دار نگاه میکنند. بیایید بیشتر با این مبحث جذاب آشنا شویم.
اوراکل (Oracle) چیست؟
اوراکلهای بلاکچین، سرویسهای شخص ثالثی هستند که قراردادهای هوشمند را با اطلاعات خارجی ارائه میکنند؛ در واقع آنها به عنوان یک پل بین بلاکچین و دنیای خارج عمل میکنند.
بلاکچینها و قراردادهای هوشمند نمیتوانند به دادههای خارج از زنجیره (دادههایی که بیرون از شبکه هستند) دسترسی داشته باشند. با این حال، برای بسیاری از امور، داشتن اطلاعات مرتبط از دنیای خارج برای اجرای قرارداد حیاتی میباشد. اینجاست که اوراکلهای بلاکچینی وارد عمل میشوند، زیرا آنها پل و پیوندی بین دادههای خارج از زنجیره و درون زنجیره ایجاد میکنند. وجود اوراکلها در اکوسیستم بلاکچینی ضروری هستند، زیرا دامنهای را که قراردادهای هوشمند میتوانند در آن عمل کنند، گسترش میدهند. میتوان گفت که بدون اوراکلها، قراردادهای هوشمند کاربرد بسیار محدودی خواهند داشت زیرا فقط از داخل شبکه خود به دادهها دسترسی خواهند داشت.
توجه به این نکته مهم است که خود اوراکل منبع داده نیست، بلکه لایهای است که منابع داده خارجی را جستجو و تأیید میکند و سپس آن اطلاعات را ارسال میکند. دادههای منتقل شده توسط اوراکلها به اشکال مختلفی وجود دارد؛ اطلاعات قیمت، تکمیل موفقیت آمیز پرداخت یا دمای اندازه گیری شده توسط یک سنسور.
برای فراخوانی دادهها از دنیای خارج، باید قرارداد هوشمند فراخوانی شود. همچنین برخی از اوراکلها این توانایی را دارند که نه تنها اطلاعات را به قراردادهای هوشمند منتقل کنند، بلکه آنها را به منابع خارجی بازگردانند. انواع مختلفی از اوراکل وجود دارد؛ نحوه عملکرد یک اوراکل بلاکچین کاملاً به آنچه برای آن طراحی شده است بستگی دارد. در این مقاله به تعدادی از آنها خواهیم پرداخت.
کاربرد اوراکل
برای درک بهتر مفهوم اوراکل، مثال زیر را در نظر بگیرید:
فرض کنید علی و نرگس روی اینکه برنده انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چه کسی خواهد بود، شرط بندی میکنند. نرگس معتقد است که نامزد جمهوری خواه پیروز خواهد شد و علی بر روی پیروز شدن نامزد حزب دموکرات شرط بندی کرده است. آنها در مورد شرایط شرط بندی به توافق میرسند و وجوه خود را در یک قرارداد هوشمند قفل میکنند، که بر اساس نتایج انتخابات، تمام وجوه به برنده داده میشود.
از آنجایی که قرارداد هوشمند نمیتواند به دادههای خارجی دسترسی داشته باشد، باید به یک اوراکل وابسته بوده تا اطلاعات لازم را به آن بدهد؛ در این مثال، نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا. پس از پایان انتخابات، اوراکل مورد استفاده از یک API قابل اعتماد درخواست میکند تا بفهمد کدام نامزد برنده شده و این اطلاعات را به قرارداد هوشمند منتقل میکند و سپس بسته به نتیجه انتخابات، کل وجوهی که آلیس و باب شرط بندی کرده بودند را برای یکی از آنها میفرستد.
به طور واضح میبینیم که اوراکل چه نقش مهمی در این قرارداد داشت؛ حالا این مثال را به کارهای بزرگتر تعمیم دهید تا متوجه شوید که اوراکلها چه آیندهای در انتظارشان است!
انواع اوراکلها
اوراکلهای بلاکچینی را میتوان از نظر کیفیت آنها، طبقه بندی کرد:
منبع (Source)
دادهها از نرم افزار منشاء میگیرند یا سخت افزار؟
جهت اطلاعات (Direction of information)
ورودی است یا خروجی؟
اعتماد (Trust)
متمرکز است یا غیر متمرکز؟
یک اوراکل میتواند به چند دسته تقسیم شود. به عنوان مثال، اوراکلی که اطلاعات را از وب سایت شرکت منبع میگیرد، یک اوراکل نرمافزاری ورودی متمرکز است. بنابراین هر نوع از اوراکلهای زیر، تعاریف مشخصی داشت:
مشکل اوراکلها
از آنجایی که قراردادهای هوشمند تصمیمات را بر اساس دادههای ارائه شده توسط اوراکلها اجرا میکنند، میتوان گفت که آنها کلید یک اکوسیستم بلاکچین سالم هستند که این موضوع اغلب به عنوان مشکل اوراکل نامیده میشود.
لازم به ذکر است که چون اوراکلها بخشی از اجماع اصلی بلاکچین نیستند، متأسفانه نمیتوانند بخشی از مکانیزمهای امنیتی که بلاکچینهای عمومی ارائه میکنند، باشند. مناقشه اعتماد بین اوراکلهای شخص ثالث و اجرای غیرقابل اعتماد قراردادهای هوشمند، یک مسئله حل نشده باقی مانده است.
اوراکلهای کاربردی
موراد زیر از پروژههای موفق و معتبری هستند که در حوزه اوراکلها مشغول به فعالیت هستند که در میان آنها پروژه چین لینک (Chainlink) را میتوان به عنوان سردمدار و اولین پروژه در این زمینه معرفی کرد.
در این لینک نیز می توانید لیست کامل رمز ارزهای حوزه اوراکل را مشاهده فرمایید.
جمعبندی
یک مکانیزم قابل اعتماد که ارتباط بین قراردادهای هوشمند و دنیای خارجی را تسهیل میکند، برای پذیرش جهانی بلاکچینها حیاتی میباشد. بدون اوراکلهای بلاکچین، قراردادهای هوشمند باید تنها به اطلاعات موجود در شبکههای خود متکی باشند، که به طور قابل توجهی قابلیتهای آنها را محدود میکند.
اوراکلهای غیرمتمرکز این پتانسیل را دارند که مکانیزمهای حفاظتی را معرفی کنند که میتواند خطرات سیستمیک زیادی را از اکوسیستم بلاکچین حذف کند. اوراکلها یکی از بلوکهای سازنده حیاتی است که باید به شیوهای ایمن، قابل اعتماد و غیرقابل اعتماد برای رشد اکوسیستم بلاکچین اجرا شود.