در یادگیری هر مهارت جدیدی باید مدام عملکرد خود را مورد بررسی قرار دهیم. اگر اشتباهی می‌کنیم آن را با جزییات یادداشت کنیم که بار دیگر تکرار نشود. حتی برعکس، اگر عملکرد خوبی داشتیم، یادداشت و تحلیل کنیم که باعث بهبود مهارت خود شویم. این اولین قانون یادگیری و رشد است. در ترید کردن یا همان معاملات ارزهای دیجیتال نیز برای بهبود مهارت باید عملکرد خود را ثبت کنید. در طول زمان یادداشت‌های خود را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهید که از تکرار تصمیمات اشتباه خود جلوگیری کنید. به ثبت معاملات ارزهای دیجیتال در یک دفتر یا سند شخصی، ژورنال ترید یا همان ژورنال معاملاتی ارزهای دیجیتال می‌گویند.
در ادامه با تیم بیتفا همراه باشید تا به بررسی چرایی ساخت ژورنال ترید و نحوه ساخت آن بپردازیم.
ژورنال نویسی چیست؟
ژورنال ترید یا همان مجله معاملاتی ارزهای دیجیتال، سندی برای ثبت و ذخیره معاملات خود است. با استفاده از این سند یا دفتر می‌توانید معاملات گذشته خود را تحلیل و بررسی کنید. حتی افراد حرفه‌ای نیز به صورت روزانه و لحظه‌ای معاملات خود را ثبت می‌کنند تا بتوانند مدام عملکرد خود را مورد تحلیل و بررسی قرار دهند. این کار باعث شناخت نقاط ضعف و صدرتا و در نتیجه بهبود عملکرد می‌شود.
مهم‌ترین کاربرد ژورنال نویسی در ارز دیجیتال تشخیص علت شکست یا موفقیت یک معامله است. ژورنال نویسی ترید همچنین نظم بسیار کارآمدی را به تفکرات شما می‌بخشد. یک معامله‌گر موفق که به دنبال سودآوری روزافزون است، باید ژورنال معاملاتی شخصی داشته باشد. از سمتی اگر تعداد معاملات یا موقعیت‌های معاملات شما بسیار بالا باشد، ممکن است مدیریت و برنامه‌ریزی آن‌ها برایتان مشکل باشد. ژورنال ترید باعث ثبت تمام موقعیت‌ها و معاملات باز و حتی برنامه‌ریزی برای آینده می‌شود.به عبارتی هیچ موقعیت سودآوری را از دست نمی‌دهید و در عین حال نظم و آرامش‌خاطر دارید؛ اما دانش استفاده درست از ژورنال نویسی در ارز دیجیتال بسیار مهم است.
ژورنال ترید را با اسامی دیگری نیز به کار می‌برند، مانند : ژورنال نویسی ترید، ژورنال تریدینگ، مجله ترید، دفتر برنامه‌ریزی معاملات، ژورنال‌نویسی در ارزهای دیجیتال و …
چرا باید ژورنال ترید داشته باشیم؟
ژورنال نویسی ترید شامل هر تصمیم و اقدام مربوط به معاملات شماست. همچنین شامل اطلاعاتی مانند استراتژی، مدیریت سرمایه و ریسک، روان‌شناسی، ارزهای مستعد رشد و جزییات کامل یک معامله می‌شود. همان‌طور که رئیس یک شرکت از بخشهای مختلف کسب و کار خود با جزییات اطلاع دارد و تحلیل و بررسی می‌کند، شما نیز در ترید ارزهای دیجیتال رئیس کار خود هستید، بنابراین باید از جزییات عملکردتان مطلع باشید.
برای اینکه متوجه بشید چه اتفاقاتی باعث موفقیت و یا شکست شما می‌شوند، بهترین کار استفاده از ژورنال معاملاتی است. با این کار شما می‌توانید نقاط قوت و ضعف خود را پیدا کرده و در جهت بهبود و رشد عملکرد استفاده کنید. در ادامه به چند دلیل مهم ژورنال نویسی ترید می‌پردازیم.
برنامه‌ریزی دقیق و منظم
هر معامله‌گر ابتدا نیاز به نظم و چارچوبی مشخص دارد. شما با یادداشت دقیق استراتژی و عملکردتان می‌توانید به تحلیل موشکافانه معاملات خود بپردازید. همچنین ارزهایی که هر روز به واچ‌لیست خود اضافه می‌کنید را مدام مشاهده می‌کنید و معاملات سودآور را از دست نمی‌دهید. علاوه بر آن تعداد معاملات خود و زمان و سرمایه خود را کنترل می‌کنید.
برای مثال هر زمان که یک معامله را با استراتژی به کار رفته آن یادداشت می‌کنید، در انتها متوجه کارایی آن استراتژی می‌شوید. مثلا شما برای خرید ارز بیت کوین استراتژی شماره یک را انتخاب کرده‌اید و در زمان مشخصی از صرافی و شبکه مورد نظر معامله را باز کردید. سپس بعد از رسیدن به حد سود یا حد ضرر شما معامله بسته شده است. حال شما می‌توانید تحلیل کنید که استراتژی شماره یک چقد مفید بوده و آیا اصلا سودآور بوده یا خیر؟
یادداشت کردن نتیجه معاملات باعث می‌شود در بلندمدت یک راندمان دقیق از عملکرد استراتژی خود داشته باشید و اگر سودده نبود آن را تغییر دهید. هر استراتژی و نوع معاملاتی که استفاده می‌کنید، باید در ژورنال خود یادداشت کنید، فرقی ندارد معاملات فیوچرز یا اسپات باشد.
جلوگیری از معاملات احساسی
ایراد بعضی از معاملهگران نیز احساسی برخورد کردن در بازار است. برای مثال از ترس از دست دادن سود، در قیمت‌های بالا وارد معامله خرید می‌شوند و پس از سقوط قیمت ضررهای جبران ناپذیری را می‌دهند. یا از ترس ریزش نمودار به سرعت ارز خود را می فروشند و باعث ضررهای پی در پی می‌شوند. برای جلوگیری از این شلختگی و احساسی برخورد کردن بهترین راه انتخاب روش استراتژی و یادداشت آن در ژورنال ترید شخصی است. این کار باعث می‌شود شما عجولانه و ناگهانی وارد معامله نشوید و با جزییات و تحلیل دقیق‌تری پیش بروید.
جز انتخاب روش استراتژی، گاهی شما اطلاعات کافی از مارکت آن ارز مورد نظر را ندارید. برای مثال از میزان نقدینگی یا حجم معاملات ان در صرافی‌ها اطلاعی ندارید. همین امر باعث می‌شود با فروش یک نهنگ، بازار به طور ناگهانی ریزش کند. همچنین اشتباه دیگر معاملهگران داشتن امید‌های واهی به افزایش قیمت یک ارز است، همین باعث ادامه دادن به ضرر و از دست دادن فرصت‌های معاملاتی بهتر می‌شود. اما اگر شما برای هر معامله خود، از قبل حد سود و ضرر خود را مشخص کنید و براساس یک استراتژی پیش بروید بسیار موفق‌تر عمل می‌کنید و سود بیشتری به دست خواهید آورد.
پیدا کردن نقاط قوت و ضعف
شما با استفاده از ژورنال ترید و تاریخچه معاملات خود متوجه نقاط ضعف و قوت خود خواهید شد. با فهمیدن الگو معاملاتی خود می‌توانید علت شکست‌ها و ضررهای خود را پیدا کنید و در جهت رفع و تغییر آن اقدام کنید. این باعث می‌شود فردا دیگر اشتباهات امروز خود را تکرار نکنید. همچنین موجب ترک عادات اشتباه و درنتیجه اجتناب از ضررهای پی در پی خواهد شد. عادت‌های بدی مانند هر زمان که در یک معامله ضرر کردیم، بعد از آن دوباره بلافاصله وارد معامله دیگری با هدف جبران ضرر شدیم، که در اکثر مواقع دوباره ضرر کردیم؛ این عادت‌های بد را باید ترک کنیم تا معاملات سوددهی داشته باشیم.
جلوگیری از تکرار اشتباهات
بعد تحلیل ژورنال ترید خود علت اشتباهات شما مشخص می‌شود. برای مثال تحلیل فاندامنتال اشتباهی داشتید با از روش مناسبی برای تحلیل تکنیکال استفاده نکرده‌اید. به طور کامل متوجه میشید که نقطه ورود یا خروج شما باید به چه شکل باشد یا اگر می‌بینید مدام اشتباه تشخیص می‌دهید به فکر گذاردندن آموزش‌های مربوط به همان اشتباه می‌افتید. بسیار این مدل تحلیل و بررسی معاملاتتان کمک‌کننده است و درنهایت شما را به یک تریدر حرفه‌ای تبدیل می‌کند.
نحوه ژورنال نویسی در ترید
در ابتدا باید ابزار مورد نظر خود را انتخاب کنید. اگر می‌خواهید از نرم‌افزارها برای ثبت معاملات خود استفاده کنید در ادامه به چند مورد از بهترین ابزارها می‌پردازیم. بعد از تصمیم‌گیری باید براساس استراتژی و سلیقه خود به صورتی که راحت‌تر باشید ژورنال خود را بسازید. ما مراحلی برای ساخت ژورنال به شما پیشنهاد خواهیم داد اما در نهایت خودتان باید ژورنال شخصی و مناسب خود را بسازید.
بهترین ابزار ساخت ژورنال ترید
ابزارهای مختلفی برای ساخت ژورنال معاملاتی وجود دارد و هر معامله‌گر با روش مخصوص و ابزارهای مخصوص به خود این کار را انجام می‌دهد. در این بخش به معرفی رایج‌ترین و پر استفاده‌ترین روش‌ها برای ساخت ژورنال معاملاتی اشاره می‌کنیم.
مایکروسافت اکسل (Excel)
اکسل بهترین ابزار برای ثبت اطلاعات معاملات است. اگر به اکسل مسلط باشید که حتی می‌توانید از توابع و قابلیت‌های آن برای تحلیل عملکرد خود استفاده کنید. اکسل کار را برای شما بسیار راحت می‌کند. همچنین شما می‌توانید الگوهای پیش‌فرض ژورنال ترید را از اینترنت دانلود کنید و فقط اطلاعات خود را وارد کنید. هزینه این برنامه همان‌طور که میدانید رایگان است.
سایکوئیشن (PsyQuation)
این برنامه براساس ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی ساخته شده است. به همین علت در تحلیل معاملات و عملکرد شما کمک‌کننده است. این ابزار می‌تواند معاملات شما را با سایر تریدرهای برتر مقایسه کند. این ابزار معاملات شما را دریابی می‌کند و به شما یک امتیاز می‌دهد. معیارهای امتیازدهی ان براساس میزان سود، حد ضرر، قیمت برداشت سود، نقطه ورود و خروج، تعداد معاملات، کارمزد معامله، مدت زمان معامله، نوع معامله و غیره است. هزینه این نرم‌افزار رایگان است اما نسخه پیشرفته آن نیاز به ثبت نام در پلتفرم اکسی دارد.
کوین مارکت منیجر (CMM)
نرم‌افزار CMM برای مدیریت ارزها و سبد خود بسیار کارا و راحت است. در ابتدا خود برنامه به شما پیشنهاد استفاده از حالت اتوماتیک را می‌دهد.. در این حالت خود برنامه یک سری ستون‌ها و موضوعات برای شما به صورت پیش‌فرض در نظر گرفته است. اما در نهایت شما می‌توانید آن را به حالت شخصی سازی ببرید و هر ستون و موضوعی که می‌خواهید را اضافه یا کسر کنید. رابط کاربری بسیار راحتی دارد و مختص کریپتو طراحی شده است. شما می‌توانید معاملات خود را دسته‌بندی کنید و قابلیت‌های بسیار خوبی برای تحلیل عملکردتان دارد. حتی قبل از باز کردن معامله با مشخص کردن نقطه ورود و خروج خود و حد ضرر و سود خود، برای شما درصد ریسک آن معامله را محاسبه می‌کند.
کریپتو ژورنال (CryptoJournal)
این برنامه راه‌حل‌های بسیار کارآمدی برای بهبود تریدتان به شما پیشنهاد می‌دهد. براساس تاریخچه معاملات شما نمودارهای تحلیلی را نمایش می‌دهد که بسیار مفید و کمک‌کننده هستند. این برنامه توسط تیم حرفه‌ای از توسعه‌دهندگان، برنامه‌نویس‌ها و تریدرها طراحی شده است. حتی احساسات شما را در معاملاتتان بررسی می‌کند و از آن‌ها جلوگیری می‌کند.
مراحل پیشنهادی برای ساخت ژورنال معاملاتی
شما می‌توانید ژورنال ترید خود را هم به صورت کاغذی هم به صورت دیجیتال طراحی و ذخیره کنید. پس از آن که نرم‌افزار مورد نظر خود را انتخاب کردید به سراغ مراحل زیر می‌رویم. اما باز هم تکرار می‌کنیم که این مراحل به صورت کلی خدمت شما ارائه می‌شود و در نهایت شما هستید که ژورنال ترید شخصی خود را می‌سازید. در آماده سازی ژورنال ترید قرار نیست کار سخت و عجیبی انجام دهید تنها قرار است فعالیت و عملکرد خود را براساس یک سری اصول مستند سازی کنید.
مرحله اول: ساخت فایل ژورنال ترید
در ابتدا باید یک فایل مختص ژورنال ترید خود بسازید. براساس نرم‌افزاری که انتخاب کردید، این فایل متفاوت است.
مرحله دوم: دسته‌بندی داده‌ها
شما باید مشخص کنید که قصد دارید چه داده‌هایی را به صورت روزانه ثبت و بررسی کنید. براساس معاملات و استراتژی خود این موارد می‌توانند تغییر کنند. الگوهای آماده‌ای نیز در اینترنت برای ستون‌های ژورنال ترید وجود دارد. صرف نظر از یک قالب خاص، ژورنال شما باید شامل ستون‌های زیر باشد:
- اسم یا نماد ارزدیجیتال مورد نظر
- تاریخ ورود به معامله
- تاریخ خروج از معامله
- مدل معامله (اسپات/ فیوچرز)
- استراتژی (روش تحلیل)
- نقطه ورود به معامله
- قیمت پیش‌بینی شده
- حد ضرر
- حد سود
- کارمزد معاملاتی
- نقطه خروج از معامله
- درصد سود/ زیان
- یادداشت‌ها
به طور کلی هرچه اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری ثبت کنید، تحلیل و داده‌های بهتری به دست می‌آورید. در بخش یادداشت‌ها شما می‌توانید ایده‌ها و برداشت‌های شخصی خود از بازار را بنویسید تا به مرور زمان باعث بهبود عملکرد شما شود. برای مثال شاید مواردی برایتان مهم نباشند در اینده متوجه بشید که باید به آن‌ها بیشتر توجه کنید.
مرحله سوم: داده‌ها را تحلیل کنید!
ساخت ژورنال ترید سخت نیست اما باید به این نکته اشاره کرد که صرف نوشتن داده‌ها شما پیشرفت نمی‌کنید. باید زمانی را به تحلیل معاملات گذشته خود اختصاص دهید تا بتوانید از تکرار اشتباهات خود جلوگیری کنید. همچنین یادتان نرود که همواره باید به این کار ادامه دهید، زیرا ژورنال ترید در گذشت زمان است که تاثیر مثبت می‌گذارد.
ساخت ژورنال ترید با گوشی امکان‌پذیر است؟
بله شما می‌توانید با استفاده از نرم‌افزارهای مختلفی یا حتی در بخش NOTE یا همان یادداشت‌های گوشی همراه خود، اطلاعات مربوط به هر معامله و ترید را یادداشت کنید. سپس این تحلیل‌ها را به صورت هفتگی یا ماهانه مورد بررسی قرار دهید تا عملکرد شما در بازارهای مالی بهتر شود. همچنین اگر می‌خواهید با گوشی معامله کنید، می‌توانید مقاله ترید با گوشی را مطالعه کنید. همچنین جهت ثبت جزییات معاملات خود برای بهبود عملکرد و استراتژی‌های معاملاتتان، می‌توانید از پلتفرم‌های آنلاین استفاده کنید.
ژورنال تریدر حرفه ای
ژورنال تریدر حرفه ای ابزاری حیاتی برای ردیابی و تجزیه و تحلیل دقیق فعالیت های معاملاتی است. باید به طور سیستماتیک تاریخ و زمان هر معامله را شامل شود که به شناسایی الگوها در شرایط مختلف بازار کمک می‌کند.
تریدر در ژورنال خود باید استراتژی معاملاتی را به تفصیل شرح دهد و نقاط ورود و خروج خاص را که برای ارزیابی اثربخشی استراتژی‌های معاملاتی ضروری است، مستند کند. ثبت حجم هر معامله و اهرم استفاده شده که جهت مدیریت ریسک موثر است، در ژورنال تریدر حرفه ای استفاده می‌شود. ژورنال تریدر حرفه ای باید حاوی تجزیه و تحلیل کامل قبل از معامله باشد، از جمله تجزیه و تحلیل فنی، بنیادی یا احساسی، که تصمیمات ترید را راحت می‌کند.
یک بررسی دقیق پس از معامله برای ارزیابی نتایج و سنجش عملکرد استراتژی‌های به کار گرفته شده بسیار مهم است. سود یا زیان برای هر معامله باید ثبت شود تا عملکرد را در طول زمان بتوان پیگیری کرد. مستندسازی هر گونه استراتژی مدیریت ریسک مورد استفاده، همراه با وضعیت احساسی تریدر، حیاتی است زیرا احساسات به طور قابل توجهی بر تصمیمات معاملاتی تأثیر می‌گذارد.
ژورنال تریدر حرفه ای همچنین باید شرایط کلی بازار، از جمله اخبار و روندهای اقتصادی مرتبط را به تصویر بکشد. تعیین اهداف معاملاتی خاص و ایجاد معیارهای عملکرد، امکان یک رویکرد معاملاتی متمرکزتر و منظم‌تر را فراهم می‌کند. کلید اثربخشی این ژورنال در افزایش مهارت‌های معاملاتی، حفظ صداقت و ثبات در ثبت وقایع است.
